TEPAV, TBMM'de görüşülmekte olan tasarı ile borçları silinen kuruluşlara birer transfer niteliği taşıyan mali işlemlerin bütçe ile ilişkilendirilmeksizin bütçe dışında muhasebeleştirilmelerine imkan tanınmasını eleştirdi.

ANKARA - TEPAV, TBMM'de görüşülmekte olan "Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Bir Kısım Borç ve Alacaklarının Düzenlenmesine Dair Kanun Tasarısı" eleştirerek, "Burada borçları silinen kuruluşlara birer transfer niteliği taşıyan mali işlemlerin bütçe ile ilişkilendirilmeksizin bütçe dışında muhasebeleştirilmelerine imkan tanınarak mali saydamlığa ters düşen uygulamalar yapılıyor" dedi.

TEPAV İstikrar Enstitüsü tarafından hazırlanan Mali İzleme Raporu -2010 Yılı Mart-Nisan-Mayıs Ayları Bütçe Sonuçları açıklandı.

Rapor'da geçtiğimiz aylarda bazı kamu kurum ve kuruluşlarının birbirlerine olan borç ve alacak ilişkilerini tasfiye eden yasa tasarısının TBMM gündemine gelmiş olmasına dikkat çekildi. Tasarı ile 20 milyar TL düzeyinde tahmin edilen kurumlar arasındaki toplam alacak tutarının yaklaşık 15-17 milyar TL düzeyinde bir kısmının net bir yükümlülük olarak bilançolarda düzeltilmesinin öngörüldüğü bildirilen Rapor'da şöyle denildi:

"Bu yasa ile enerji KİT'lerinin ve bu arada belediyelerin ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının birbirlerine olan borçları ile alacakları mahsuplaştırılmaktadır. En önemlisi, burada borçları silinen kuruluşlara birer transfer niteliği taşıyan mali işlemlerin bütçe ile ilişkilendirilmeksizin bütçe dışında muhasebeleştirilmelerine imkan tanınarak mali saydamlığa ters düşen uygulamalar yapılıyor olmasıdır. Bu tür uygulamalara Mali Kural Yasa'sı yürürlüğe girmeden girişilmesi de ayrıca dikkat çekicidir."

Bütçe iyileşti

TEPAV Raporu'nda, Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan bütçe uygulama sonuçlarına göre, merkezi yönetim bütçesinin Mayıs ayı sonunda geçen yılın aynı dönemine göre % 51,7 oranında bir iyileşme göstererek % yaklaşık 10 milyar TL seviyesine gerilediği hatırlatıldı. Mayıs ayı sonunda toplam harcamalar 112,6 milyar TL seviyesinde gerçekleşti ve geçen yılın aynı dönemine göre % 5,3 oranında arttı. Faiz dışı harcamalarda ise artış oranı % 9,4 oldu. Aynı dönemde bütçe gelirleri 102,6 milyar TL ile % 19 oranında arttı. Vergi gelirlerindeki artış oranı ise % 25 düzeyinde gerçekleşti.

Rapor'da önümüzdeki dönem gelişmelerine ilişkin olarak ise şu ifadelere yer verildi: "Yılın geri kalan döneminde harcamaların hızlanması beklenmektedir. Bu hem sermaye giderleri, mal ve hizmet alımları ile sermaye transferlerinden kaynaklı olarak ertelenen ve/veya tahakkuk süreci tamamlanmayan harcamaların gerçekleşecek olmasından, hem de TBMM'ne Mayıs ayından itibaren Hükümet tarafından sunulan tasarılarda harcama artırıcı düzenlemelerden kaynaklı olacaktır. Bu dönemde gelirlerdeki artış hızının boyutu ise bütçe açığının performansı üzerinde etkili olacaktır."

Harcama esnekliği düşüyor...

Rapor'da Mayıs sonu itibarı ile esnek olmayan harcamaların payının 2010 yılında geçen yılın 0,4 puan üzerine çıkarak, % 82,6 oranına ulaştığı açıklandı. 2009 yılının krizin en çok hissedildiği yıl olması nedeni ile harcama esnekliğinin azalmasına rağmen, 2010 yılının harcama esnekliğinin daha da düşük olmasının önemine dikkat çekilen değerlendirmede, "Burada, giderlerde görülen artışların bu yıl özellikle, personel giderleri, SGK'na ödenen devlet primleri, SGK'na yapılan transferler gibi esnekliği olmayan harcamalardan kaynaklandığı göz önüne alınmalıdır. Bu ise, izleyen aylarda harcamaların yaratacağı baskının artması anlamına gelmektedir" denildi.