Değerlendirme Notu / Nilgün Arısan Eralp

Avrupa Parlamentosu seçimleri bu yıl 23-26 Mayıs tarihinde yapıldı. Yaklaşık 400 milyon seçmenle Hindistan’dan sonra dünyadaki en büyük ikinci seçim olan bu süreçte yaklaşık 28 ülkeden 5000 aday ve 400 parti yarıştı. Ancak bu seferki seçimler bu rakamların çok ötesinde bir anlam taşımakta.

I. Kurum olarak Avrupa Parlamentosu’nun önemi

- Avrupa Parlamentosu türünün tek örneği. 1979 yılından beri üye ülkelerde doğrudan halk tarafından seçilen vekillerin üye ülkelere göre değil ideolojik /siyasi görüş temelinde parti gruplarında bir araya geldiği uluslar üstü bir parlamento ve gene uluslar üstü nitelik taşıyan Avrupa Birliği’ne (AB) bu anlamda bir “meşruiyet” sağlıyor. Gerçi üye ülkelerdeki seçimlerde adaylar ulusal partilerin listelerinden, kendi ülkelerinin seçim kanunlarına göre seçiliyor ve bu adaylara ulusal siyasi gündemden kaynaklanan nedenlerle oy veriliyor ama gene de seçilenler Avrupa Parlamentosu’nda ulusal çıkarlara göre değil, farklı siyasi görüşlere göre gruplaşıyor.

- Avrupa Parlamentosu’nun AB karar alma mekanizmasındaki yetkisi AB antlaşmalarında yapılan değişikliklerle aşamalı olarak artmış durumda. Parlamento dış politika gibi bazı önemli konuların dışındaki yasama sürecinde AB Bakanlar Konseyi ile ortak karar veriyor, yaklaşık 145 milyar Avroluk AB bütçesini denetliyor, bütçeyi kabul ve ret yetkisi var. Avrupa Komisyonu başkanının seçiminde son söz Parlamentoya ait.  Avrupa Komisyonu’nu denetleme ve toplu olarak görevden alma yetkisi de Avrupa Parlamentosu’nun.

Değerlendirme notunun tamamına erişmek için tıklayınız.