TEPAV web sitesinde yer alan yazılar ve görüşler tamamen yazarlarına aittir. TEPAV'ın resmi görüşü değildir.
© TEPAV, aksi belirtilmedikçe her hakkı saklıdır.
Söğütözü Cad. No:43 TOBB-ETÜ Yerleşkesi 2. Kısım 06560 Söğütözü-Ankara
Telefon: +90 312 292 5500Fax: +90 312 292 5555
tepav@tepav.org.tr / tepav.org.trTEPAV veriye dayalı analiz yaparak politika tasarım sürecine katkı sağlayan, akademik etik ve kaliteden ödün vermeyen, kar amacı gütmeyen, partizan olmayan bir araştırma kuruluşudur.
TEPAV İstihdam İzleme Bülteni’nin 121. sayısı yayımlandı.
Haziran ayında sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 4,9 (1 milyon 86 bin), aylık olarak ise yüzde 1,3 (292 bin) artarak 23,2 milyon olarak gerçekleşmiştir. Kayıtlı istihdamı esas alan SGK verilerine göre, toplam sigortalı çalışanların yüzde 73’ünü oluşturan sigortalı ücretli çalışan grubu yıllık olarak yüzde 5,8 (934 bin) artmıştır. Söz konusu grupta yıllık artışların Nisan 2021’den bu yana hız kestiği ve bu eğilimin toplam istihdamın seyrinde de belirleyici olduğu gözlenmektedir. Diğer taraftan, esnaf-çiftçi grubundaki değişim yüzde 3 artış yönünde olmakla beraber alt sınıflarda eğilimler farklılaşmaktadır; bu dönemde esnaf sayısında yüzde 5,8 (141 bin) artış, çiftçi sayısında ise yüzde 9,5 (51 bin) düşüş görülmüştür. Çiftçi sayısında uzun süredir süregelen düşüş eğiliminin yanı sıra, esnaflar Ekim 2021’den itibaren en hızlı artış gösteren çalışan sınıfı olmakla beraber yıllık artış oranı Mayıs 2022’ye kıyasla gerilemiştir. Kamu sektöründe sigortalı çalışan sayısındaki artış ise yüzde 2 ile sınırlıdır.
İnşaat sektöründe istihdam daralmaya devam etmiş, ticaret ve imalat sektörlerinin istihdamında ise artışlar hızlanmıştır. Sigortalı ücretli çalışanların yüzde 53,3’ü üç ana sektörde istihdam edilmektedir. Bu sektörler, sırasıyla, imalat (yüzde 27,2), toptan ve perakende ticaret (yüzde 15,4) ve inşaat (yüzde 9,8) sektörleridir. Yıllık değişimlere bakıldığında imalatta yüzde 4,9, toptan ve perakende ticaret sektöründe yüzde 6,6 artış gözlenirken, inşaat sektöründe ise yüzde 1,7 düşüş gözlenmiştir. İnşaat sektöründe Nisan 2021’den itibaren yıllık istihdam artışları hızla gerilerken, 2022 yılı Mart ayı itibarıyla başlayan daralma Haziran 2022’de de devam etmiştir. Diğer taraftan, sigortalı ücretli çalışanların yüzde 8,3’ünü oluşturan dördüncü ana sektör olan idari ve destek faaliyeti istihdamında Kasım 2021’de başlayan sınırlı artış son üç ayda ivmelenmiştir.
Alt sektörlerde perakende ticaret 110 bin ile çalışan sayısı en çok artış gösteren sektördür. Bu sektörü 113 bin artışla konaklama sektörü takip etmiştir. Ayrıca, yiyecek içecek hizmeti faaliyetleri (109 bin), konaklama (103 bin) ve giyim eşyaları imalatı (70 bin) sektörleri en çok istihdam artışı görülen sektörlerden olmuştur. Diğer taraftan, çalışan sayısı en hızlı artan sektör yüzde 137,7 ile ev içi çalışanların faaliyetleri sektörü olmuştur. Bu sektörü yüzde 27,1 artışla konaklama, yüzde 25,2 artışla istihdam faaliyetleri ve yüzde 22,6 artışla bilgisayar programlama ve danışmanlık sektörleri takip etmiştir.
Haziran 2022 itibarıyla, prime esas ortalama günlük kazançlar son bir yılda yüzde 52 oranında artmış ancak artış oranı gerçekleşen enflasyonun 26,6 puan gerisinde kalmıştır. Prime esas ortalama günlük kazançların yıllık artışlarının Ocak 2022 itibaren hızlandığı gözlenmekte; söz konusu eğilimde brüt asgari ücretin 1 Ocak – 30 Haziran 2022 dönemi için yüzde 39,9 oranında zam yapılarak 3578 Türk lirasından 5004 Türk lirasına çıkmasının belirleyici olduğu değerlendirilmektedir. Diğer taraftan, bu dönemde TÜİK tarafından yayınlanan resmi verilere göre, tüketici enflasyonu daha hızlı artmış ve yıllık yüzde 78,6 seviyesine ulaşmış (ilk 6 ayda gerçekleşen enflasyon 42,4’tür), ortalama günlük kazançların yıllık artışı ile farkı 26,6 puan olmuştur. Çalışanların alım gücünde gerçekleşen bu düşüş sonrasında asgari ücretler yılın ikinci yarısı için tekrar ayarlanmış ve 1 Temmuz – 31 Aralık 2022 dönemini kapsayacak şekilde yüzde 29,3 oranında artırılarak 6471 Türk lirasına çıkarılmıştır.
Bültene erişmek için tıklayınız.