Zuckerberg, Fransa eski devlet başkanı Sarkozy'nin elini sıkmaktadır. Sizce bu resimdekilerden hangisi başkandır?

Mark Zuckerberg daha 29 yaşında. Tam da Türkiye’nin yaş ortalaması gibi yani. Daha üniversitede okurken Facebook’u kurdu. Sonra şirketi halka açıp, dolar milyarderi oldu. Serveti 14 milyar dolar civarına ulaştı. Halen Facebook’un CEO’su olarak çalışıyor. Hani şu duvarlarında “hızlı hareket et, bir şeyleri kır” (Move fast, break things) diye yazan şirket yani. İcat çıkaran, eski köye yeni adet getiren gençlerin kurduğu şirketler kuralları kabul etmek için değil, değiştirmek için kuruluyorlar. Bu çağın farkı burada. Geçen gün, “Mark Zuckerberg Türkiye’de olsa, o gün, o parka gider miydi?” diye düşündüm. Ben gideceği kanaatindeyim. Gelin bakın neden?

Bugün size bununla ilgili üç delil sunacağım. Kararı siz verin. Birincisi, 29 yaş galiba bir nevi siyasallaşma yaşı. 29 yaşında, hali vakti de fena olmayınca, insan oturup, bir amaç arıyor sanki. Hiç değilse Zuckerberg’e öyle oldu. 2011 yılının başında Cisco CEO’su John Chambers, Apple CEO’su Steve Jobs ve Facebook CEO’su Mark Zuckerberg, Başkan Obama ile bir seçim yemeği yerler. Yemekte, Chambers, Amerikan şirketlerinin yurtdışından elde ettikleri karların ülkeye getirilmesi halinde daha düşük vergilendirilmesi ile ilgili öneriyi dile getirir. Steve Jobs, Amerika’da mühendislik okuyan yabancıların kolaylıkla çalışma izni alabilmeleri ile ilgili talebi yineler. Zuckerberg, önce “Niye Amerika için iyi olanı değil de, sadece kendi endüstrilerinin daha fazla kar elde edebileceği opsiyonları konuşuyorlar?” diye düşünür. Arkadaşlarını toplar ve hem toplum için iyi, hem de endüstrileri için faydalı bir siyasi gündem tasarımının önemini anlatır. Bu bir.

Bu değerlendirme sürecinden FWD.US adlı lobi kuruluşu çıkar. FWD.US, Amerikan şirketlerinin daha fazla yabancıyı kolaylıkla çalıştırabilmeleri için ayrıntılı bir göçmen reformunu desteklemek için kurulur. Bütün Silikon Vadisi şirketleri işin içindedir. Neden? Daha geniş ve daha zengin bir beceri havuzundan istifade edebilmek için elbette. Daha çok yabancı Amerika’ya gelmeli, gelenler ve bütün bir Amerika daha fazla zenginleşmeli. Sektör de bu arada bundan faydalanmalıdır. Ayrıca neden Hindistan, Çin’in büyüme hızına yetişememektedir? Yapılan analizlere göre, Çin’in beşeri sermayesi Hindistan’a oranla çok daha iyi eğitilmiş olduğu için. Eğer hızla iyi eğitimli kuşakları devreye almak zaman gerektiriyorsa, memleketinize dışarıdan iyi eğitimli yabancıları alırsınız.

Türkiye ahalisinin ortalaması orta ikiden terk iken, Gezi Parkı çocuklar ortalamayı lise sona yükseltmektedir - ki o bile düşüktür. Eğitim alanında yapılacak daha çok işimiz vardır. Şimdi ortadaki hatayı telafinin bir yolu sağlıklı bir göçmen politikası tasarlamak olabilir. Aksi takdirde, orta ikiden terk bir nüfus ile yüksek teknolojili üretime doğru sıçrayabilmek mümkün değildir. Bırakın dışarıdan göçmen getirmeyi, kendi yetiştirdiği, iyi eğitimli kuşakları ile bir türlü arayı bulamayıp, onları göçmen etmek konusunda ısrarlı görünen bir ülke işte o beklenen sıçramayı kesinlikle yapamaz. Bu da iki olsun.

Geleyim üçüncüye. Üçüncü delil bir resimdir. Zuckerberg, Fransa eski devlet başkanı Sarkozy’nin elini sıkmaktadır. Sizce bu resimdekilerden hangisi başkandır? Hangisi hangisine talimat vermeyi düşünebilir? Siyasetin anlaması gereken işte bu resimdir.

Bu köşe yazısı 21.06.2013 tarihinde Radikal Gazetesi'nde yayımlandı.