İsrail ile İran arasında geçtiğimiz hafta başlayan ve giderek şiddetlenen saldırılar, ekonomik, hukuki ve siyasi boyutlarının yanı sıra, küresel enerji dengeleri açısından da ciddi sonuçlar doğurabilecek niteliktedir. Özellikle her iki ülkenin doğalgaz üreticisi olması, gazın bir kısmını komşularına ihraç etmeleri ve İsrail'den farklı olarak İran'ın başta Çin olmak üzere çeşitli piyasalara petrol tedarik eden bir üretici konumunda bulunması, bu gerilimin enerji alanındaki ilk yansımaları arasındadır. Bunun yanı sıra, İran coğrafi konumu nedeniyle, küresel petrol akışının %20'sinden fazlasının ve Körfez Bölgesi'nde üretilen LNG'nin önemli bir kısmının Asya'ya ulaşmasında hayati bir rol oynayan Hürmüz Boğazı üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir.  Bu ana artere kilit vurulması, yine bu çerçevede akla gelen öncelikli endişeler arasında yer alır.

Enerji piyasası, özellikle petrolün bir türev araç haline gelmesi, fiyatların küresel borsalarda belirlenmesi, dünyanın farklı noktalarından mal ve hizmet taşınması süreci de gözetildiğinde finanstan emtia fiyatlarına uzanacak şekilde bu krizin mali bir yükünün olması beklenebilir.

Türkiye, 2024 yılında İsrail ile ilişkilerini önemli ölçüde askıya almış olsa da bu çatışmada şimdilik tarafsız bir pozisyon sürdürmektedir. Ancak çatışmanın taraflarından İran, Türkiye'nin uzun dönemli kontratlarla doğalgaz aldığı tedarikçiler arasındadır. Bu bağlamda, gerilimin küresel enerji piyasalarındaki yansımaları, Hürmüz Boğazı'nın stratejik önemi, İran'ın bu arter üzerindeki olası hamlelerinin sonuçları ve Türkiye'nin enerji politikasına etkileri bu değerlendirme notunun temel sorularını oluşturmaktadır.

Değerlendirme notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.