TEPAV web sitesinde yer alan yazılar ve görüşler tamamen yazarlarına aittir. TEPAV'ın resmi görüşü değildir.
© TEPAV, aksi belirtilmedikçe her hakkı saklıdır.
Söğütözü Cad. No:43 TOBB-ETÜ Yerleşkesi 2. Kısım 06560 Söğütözü-Ankara
Telefon: +90 312 292 5500Fax: +90 312 292 5555
tepav@tepav.org.tr / tepav.org.trTEPAV veriye dayalı analiz yaparak politika tasarım sürecine katkı sağlayan, akademik etik ve kaliteden ödün vermeyen, kar amacı gütmeyen, partizan olmayan bir araştırma kuruluşudur.
TEPAV İstihdam İzleme Bülteni’nin 124. sayısı yayımlandı.
Eylül ayında sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 5,7 (1,3 milyon), aylık olarak ise yüzde 1,4 (334 bin) artmış ve 23 milyon 692 bin olarak gerçekleşmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışanlara ait Eylül 2022 verilerini 30 Kasım 2022 tarihinde açıklamıştır. Nisan 2021’den bu yana hız kesen istihdam artış eğilimi Ağustos ayında tersine dönmüş ve Eylül ayında yılın en yüksek istihdam artış oranı gerçekleşmiştir. Kayıtlı istihdamı esas alan SGK verilerine göre, toplam sigortalı çalışanların yüzde 73,4’ünü oluşturan sigortalı ücretli çalışan grubu yıllık olarak yüzde 6,9 (1 milyon 116 bin) artmıştır. Diğer taraftan, esnaf-çiftçi grubundaki değişim yüzde 2,5 artış yönünde olmakla beraber alt sınıflarda eğilimler farklılaşmaktadır; bu dönemde esnaf sayısında yüzde 5,2 (128 bin) artış, çiftçi sayısında ise yüzde 9,8 (52 bin) düşüş görülmüştür. Çiftçi sayısında uzun süredir süregelen düşüş eğiliminin hızlandığı ve Eylül ayı itibarıyla hızını koruduğu, esnafların Ağustos ayına kadar en yüksek istihdam artışı gösteren çalışan sınıfı olmakla beraber, yıl başından bu yana ivme kaybettiği gözlenmektedir. Kamu sektöründe sigortalı çalışan sayısındaki artış ise yüzde 2,8 ile sınırlıdır.
Eylül ayında imalat, ticaret ve inşaat sektörlerinde istihdam artışları devam etmiştir. Sigortalı ücretli çalışanların yüzde 52,3’ü üç ana sektörde istihdam edilmektedir. Bu sektörler, sırasıyla, imalat (yüzde 26,9), toptan ve perakende ticaret (yüzde 15,4) ve inşaat (yüzde 10,1) sektörleridir. Yıllık değişimlere bakıldığında imalatta yüzde 6,3, toptan ve perakende ticaret sektöründe yüzde 7,9 artış gözlenirken, inşaat sektöründe Temmuz ve Ağustos aylarında yaşanan artış eğilimi yüzde 3,6’yla devam etmiştir. Diğer taraftan, sigortalı ücretli çalışanların yüzde 8,5’ini oluşturan dördüncü ana sektör olan idari ve destek faaliyeti sektörü istihdamında da yüzde 6,6 artış gerçekleşmiştir.
Hizmet sektörleri göreli olarak canlıdır; istihdamda diğer sektörlere kıyasla yüksek oranlı artışlar devam etmektedir. Bu sektörlerden bilgi ve iletişimde yüzde 15,3, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinde yüzde 12,4, kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlikte yüzde 12,2, kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor faaliyetlerinde yüzde 11,5 yıllık istihdam artışları gerçekleşmiştir. Turizm sektörünü canlılığını koruması nedeniyle turizm ve seyahat ile ilgili hizmet sektörlerindeki olumlu ayrışma devam etmektedir.
Kadın istihdamının toplam içindeki payı geçtiğimiz aya göre 0,7 puan artarak yüzde 32,5’e yükselmiştir. Eylül 2022’de sigortalı kadın çalışan sayısı bir yıl öncesine göre 600 bin (yüzde 11,9), Ağustos ayına göre ise 215 bin artmış (yüzde 4) ve 5,7 milyon olarak gerçekleşmiştir ve tarihsel olarak en yüksek seviyesine ulaşmıştır. 2022 yılında sigortalı ücretli kadın çalışanların sayısı, Temmuz ayı dışında artış yönlü olmakla beraber, toplam istihdam içindeki payı da Eylül ayında yüzde 32,5 ile tarihsel olarak en yüksek oranına yükselmiştir.
Günlük kazancı yüksek sektörlerde yıllık artışlar da yüksek seyretmektedir. Sektörlere göre dağılımlara bakıldığında, en yüksek kazancın 1280,07 TL ile havayolu taşımacılığı sektöründe olduğu; bu sektörü, 800 TL üzerindeki gelir ile kok kömürü ve petrol ürünleri imalatı, bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı, uluslararası örgüt ve temsilcilik faaliyetleri ve finansal hizmetler sektörlerinin takip ettiği görülmektedir. Diğer taraftan, bilgisayar programlama ve danışmanlık ve diğer ulaşım araçları imalatı sektörleri de 700 TL ve üzerinde günlük kazançlara sahip sektörlerdir. Günlük kazancı en yüksek ilk 10 sektörün prime esas günlük kazancı son bir yılda ortalama yüzde 93,9 oranında artmıştır. Bu oranın, ortalama günlük kazancı 300 TL’nin altında olan ev hizmetleri, bina inşaatı ve yiyecek içecek hizmeti faaliyetini de içeren en düşük günlük kazanca sahip 10 sektörün ortalamasının yüzde 15,5 üzerinde olduğu görülmektedir.
Bültene erişmek için tıklayınız.