Değerlendirme Notu / M. Coşkun Cangöz

Kabul edildiği 2003 yılından bu yana 93 defa değişikliğe uğramış olan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununda son olarak 16 Ekim 2020 tarih ve 7254 sayılı Kanunla bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda yapılan en önemli düzenleme 2008 yılından bu yana bütçelerde kullanılan fonksiyonel sınıflandırmanın kaldırılarak 2021 yılı bütçesinden başlayarak program bütçe sınıflamasına geçiliyor olmasıdır.

5018’deki bu değişiklikle bugüne kadar fonksiyonel sınıflandırma ile dört seviyede tasnif edilen harcamaların bundan böyle tek seviyeli programlar şeklinde sınıflandırılması gerekiyor. Öte yandan fonksiyonel sınıflandırmayı uygulayan ülkeler harcamaları tasnif ederken GFS veya COFOG’u esas aldıkları için bir harcama programının bu kılavuzlarda yer almıyor olması bütçede de görünmemesi sonucunu doğurmaktadır. Ancak program bütçe ile kılavuzda yer almayan harcamalar bir program başlığı altında tasnif edilebilir.

Programların ne şekilde tanımlandığı ve sayısının miktarına bağlı olarak program bütçeye geçmek suretiyle fonksiyonel bütçede takip edilemeyen bazı programlara tahsis edilen kaynakların bütçede görülmesi mümkün olabilecektir. Diğer taraftan yeni sistemde programların genel başlıklar olarak belirlenmesi ve sayısının kısıtlanması durumunda halihazırda fonksiyonel sınıflandırmada yer alan harcamalarla ilgili bazı detaylara artık ulaşamama olasılığı da vardır. Örneğin farklı kurumlar tarafından farklı harcama kalemleri altında yapılan mültecilerle ilgili harcamalara ilişkin olarak bir program belirlenmesi durumunda mülteciler için yapılan harcamaları program bütçe sınıflaması ise takip edebilme imkânı bulunduğu gibi böyle bir program oluşturulmazsa söz konusu harcamaların boyutunu bütçeden izlemek de mümkün olmayacaktır. Bu kapsamda program bütçeye geçilerek ile bütçe şeffaflığı ve hesap verilebilirliğe katkı yapılabileceği gibi tam tersi de söz konusu olabilecektir.

Değerlendirme notunun tamamına erişmek için tıklayınız.