Siyasi olarak güvenilir bir lider olan Erdoğan için istifaların yasadışı Kürdistan İşçi Partisi (PKK)'nın eylemlerini hızlandırdığı süreçle çakıştığı gerçeğini göz ardı etmeyecektir.
Orduda istifalarla sonlanan süreci yöneten iki önemli siyasi aktör bulunmaktadır. Bunlardan ilki Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, diğeri ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'dır. Herkes olup bitenler hakkında yorum yapsa da, Erdoğan henüz konu hakkında değerlendirmede bulunmadı. Hükümetin sözde zaferini kutlayanlara aldanmamak gerekir. Hükümet cephesinde Erdoğan adına açıklama yapanlar şu ana kadar hep temkinli davrandılar. "Hükümetin ordu karşısında tarihi zaferinin" tadını çıkarıyor gibi görünmüyorlardı. Temkinin arkasında Erdoğan'ın "burukluğunun" yattığı inkar edilemez. Ancak konuyu tamamıyla anlayabilmek için önce bazı konulara yakından bakmak gerekir.
Konuyu irdelerken Orgeneral Işık Koşaner ile Erdoğan arasındaki karşılıklı anlayış ve saygıya dayanan ilişkiyi göz ardı edemeyiz. Koşaner, astlarına karşı kibar ve korumacı yaklaşımıyla da tanınmaktadır. Diğer generallerin aksine hem üstlerine hem de astlarına saygılı davranmıştır. Erdoğan Koşaner'in bu özelliklerinden elbette haberdardır. Bana kalırsa Erdoğan'ı yakından tanıyanlar onun gibi duygusal, korumacı ve sadık bir lider için söz konusu kişisel özelliklerin oldukça önemli olduğunu bilirler. Yüksek Askeri Şura'da atamalar ve terfiler konusunda farklı düşünseler de Koşaner'in silah altındaki arkadaşlarını koruma güdüsüyle hareket ettiği Erdoğan için anlaşılabilir bir durumdur diye düşünüyorum. Bu nedenle bence istifalar Erdoğan'a "duygusal açıdan" burukluk hissettirmiştir.
Ayrıca, siyasi olarak güvenilir bir lider olan Erdoğan için istifaların yasadışı Kürdistan İşçi Partisi (PKK)'nın eylemlerini hızlandırdığı süreçle çakıştığı gerçeğini göz ardı etmeyecektir. Bu durumda PKK, ordu ile hükümet arasında patlak vermesi muhtemel sorundan faydalanmaya çalışacaktır. Özetle, Türkiye'de sivil-asker ilişkileriyle ilgili sorunlar, PKK ile yürütülen mücadele konusunda Erdoğan'ı rahatsız etmektedir.
Bunun yanı sıra, açıktır ki bölgesel bir rol üstlenmeyi amaçlayan bir liderin kendi ordusuyla ihtilaf içinde olması iyi bir manzara oluşturmayacaktır. Türkiye, kapalı kapılar ardında tartışılan "Libya krizi" konusunda daha aktif bir rol üstlenebileceği veya Suriye'deki ayaklanmalara ilişkin gerginliğin arttığı bu günlerde bu oldukça kötü bir imaj çizecektir.
Dahası, istifalar Erdoğan'ın yol haritası konusunda da belirsizliklere yol açabilir. İstifalar olmasaydı Erdoğan iktidarda olduğu ilk altı yıl boyunca ordu ile ilişkisini daha dengeli ve sorunsuz bir şekilde sürdürebilirdi. İlk iki yıl Koşaner ile sonraki dört yıl boyunca ise Genelkurmay Başkanı olacak olan Orgeneral Necdet Özel ile çalışabilirdi. Ancak, istifalar cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde Erdoğan'ın politikalarını olumsuz etkileyecek can sıkıcı olaylara yol açabilir.
Öte yandan, siyasi kriz dönemlerinde genellikle ortada görünmeyen "orta yolcu" Abdullah Gül, Cuma namazından sonra Yüksek Askeri Şura'da terfiler için yasal yetkisini kullanacağını açıkladı. Gül cumhurbaşkanı seçildiğinde askerin kendisi aleyhine ortaya koyduğu tepkiyi elbette unutmuş değildir. Ancak gururunu tamir etmeye çalışırken Erdoğan ve Orgeneral Özel'e yeni sorunlar bırakıyor gibi görünmektedir. Erdoğan ve Orgeneral Özel'in önünde zorlu bir görev durmaktadır: Bir yandan gelecekte çıkabilecek sorunların önüne geçmek için ordu içerisindeki dengeleri korumaları, öte yandan ise Gül'ün yukarıda altını çizdiğim yaklaşımını tolere etmeleri gerekmektedir.
Bu köşe yazısı 04.08.2011 tarihinde Hürriyet Daily News'te yayımlanmıştır.
