TEPAV Kurucu Direktörü Prof. Dr. Güven Sak, 4 Eylül 2024 Çarşamba günü CNBC-e’de katıldığı "Dijital ve Ötesi" programında, Türkiye'nin dijitalleşme sürecini ve e-ticaretin ülke ekonomisine etkilerini değerlendirdi. Sak, programda dijital altyapının güçlendirilmesi gerektiğini vurgularken e-ticaretin yeni iş alanları yaratma potansiyeline dikkat çekti.

Türkiye'nin son dönemlerde yaşadığı ekonomik soğumanın, enflasyonla mücadele stratejileri ve talep tarafındaki baskılar üzerindeki etkilerine değinen Sak, yüksek enflasyon oranlarının şirketler üzerinde yarattığı belirsizliklere ve ileriye dönük fiyatlamada yol açtığı zorluklara da vurgu yaptı. Sak, hızla yükselen enflasyonun yeni teknolojiler ve yatırımlar için uygun bir ortam yaratmadığını belirterek enflasyonla mücadelenin şirketler kesimindeki dönüşüm ihtiyacının gerektirdiği istikrar ortamının temini açısından önemli olduğunun altını çizdi.

“TÜİK kuşkuya mahal vermemeli”

“Enflasyonun artışı değil, tarihimizde görülmeyen bir hızda artışı tüm kesimleri rahatsız etti” diyen Sak, sözlerine şöyle devam etti: “Enflasyon bekleyişlerinin bir türlü Merkez Bankası’nın tahminlerine yakınsamaması, bu artış hızıyla da alakalı aslında. Ama tek neden o değil. TÜİK’in enflasyon açıklamaları etrafındaki kuşku bulutunu bir an önce dağıtmak lazım. Türkiye’de TÜİK’in bir dönem yalan söylediği konusunda genel bir konsensüs var, Bu kuşkuyu dağıtmak TÜİK’in görevi öncelikle. Aksi takdirde Merkez Bankası’nın piyasaları gereğinden fazla sıkmaktan başka çaresi yok.”

“E-ticaret, KOBİ’ler için önemli bir araç haline geldi”

Dijitalleşmenin KOBİ'ler için sunduğu fırsatları ele alan Sak, özellikle e-ticaret platformları sayesinde KOBİ'lerin hem iç hem de yurt dışı pazarlarda daha fazla görünür hale geldiğini belirterek "E-ticaret, KOBİ’lerin satış alanlarını genişletmek için önemli bir araç haline geldi. Bu durum, küçük ve orta ölçekli işletmelerin rekabet gücünü artırıyor" dedi. Sak, KOBİ’lerin ticaret menzilinin artmasının, kendiliğinden değil, e-ticaret platformlarının yurt sathındaki ve yurt dışındaki lojistik ve depo yatırımları sayesinde olduğuna da ayrıca dikkat çekti.

“Yeni meslekler ve iş alanları ortaya çıkıyor”

Dijitalleşme ve e-ticaretin iş dünyasında yeni mesleklerin ortaya çıkmasına yol açtığını ifade eden Sak, "Eskiden mağaza vitrinlerini tasarlayan insanlar vardı; şimdi ise e-ticaret platformlarının içindeki pazar yerlerini tasarlayan yeni tür tasarımcılar var. Bu dönüşüm, teknoloji ile birlikte daha fazla alışmamız gereken bir süreç" şeklinde konuştu.

“E-ihracatın potansiyeli henüz tam keşfedilmedi”

Türkiye’nin e-ihracat potansiyeline de değinen Sak, "E-ihracat, Türkiye'nin ihracatını artırabilecek büyük bir fırsat sunuyor. Ancak bu potansiyeli tam olarak keşfedemedik. Şirketlerimizin yabancı pazarları hedefleyen yatırımlar yapmaları gerekiyor," dedi. Sak, KOBİ'lerin çevre ekonomilerde daha görünür olabilmesi için dijital altyapı yatırımlarının önemine dikkat çekti.

“Dijitalleşme kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlıyor”

Sak, dijitalleşmenin ekonomideki kayıt dışılıkla mücadelede de önemli bir rol oynadığını belirtti. Elektronik ödeme sistemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte ticari işlemlerin daha izlenebilir hale geldiğini vurgulayan Sak, "Dijital ödeme sistemleri sayesinde ekonomi daha şeffaf hale geliyor ve bu durum kayıt dışı işlemlerin azalmasına katkı sağlıyor," şeklinde konuştu.

“Mevcut düzenlemeler iyileştirilmeli”

Sak, e-ticaret sektöründe yapılan düzenlemelerin ve lisans ücretinin ciroya dayalı uygulamasının piyasanın büyümesine zarar verdiğini belirterek “Neyse ki e-ticaret alanındaki akıl dışı düzenlemeyi akla uygun hale getirme yolunda adımlar atılmak üzere. Zararın neresinden dönülse kardır” dedi.  Mevcut lisans ücreti uygulamasının ihracatı destekleyici adımlarla düzeltilmesinin gerekliliğini vurgulayan Sak, ayrıca, Türkiye'nin ekonomik entegrasyonunu artırma ve bölgesel ekonomilerle uyum sağlama konusundaki stratejik öneminin de altını çizdi.

Programın tamamını buradan izleyebilirsiniz.