Değerlendirme Notu / Efşan Nas Özen & Aycan Kulaksız

"Geçtiğimiz günlerde OECD tarafından açıklanan PISA sonuçları, Türkiye’nin 15 yaş çocuklarının matematik, fen ve okuma performanslarında ciddi bir düşüş gösteriyor. PISA sonuçlarının ülkemiz 15 yaş çocukları ve geleceğimiz için ne anlama geldiği sonuçlar açıklandığından beri tartışılıyor, tartışılmaya da devam edecek gibi görünüyor. Öte yandan, Türkiye’nin performansındaki bu düşüşün PISA’nın metodolojisinden kaynaklanıyor olabileceği de gerek basın gerekse sosyal medyada değerlendiriliyor. Bu metodoloji tartışması iki yönü ile ele alınabilir:

a. PISA örneklemindeki değişimden kaynaklanan sapmalar: Metodoloji tartışmalarının bu kısmı basında  görece daha geniş ölçüde yer buldu. Örneğin Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz PISA sonuçları hakkında yaptığı değerlendirmede, meslek lisesi öğrencilerinin oranının yüksek olmasının Türkiye’nin PISA performansını olumsuz etkilediğini belirtti. Öte yandan, örnekleme ilişkin kaygıların PISA 2012 ve 2015 dönemleri arasındaki performans düşüşünü önemli ölçüde etkileyemeyeceği, Bülent Ecevit Üniversitesi’nden Caner Özdemir’in çalışmasında gösterilmişti.

b. Sınav uygulama yöntemindeki değişiklikten kaynaklanan sapmalar: Önceki yıllarda PISA kağıt-kalem tabanlı olarak uygulanıyordu ancak bazı ülkeler buna ek olarak bilgisayar tabanlı uygulama da yapabiliyorlardı. 2015 için açıklanan PISA sonuçları ise bilgisayar tabanlı olarak uygulanmıştı. Türkiye’de de ilk kez tüm öğrenciler matematik, fen ve okuma sınavlarına bilgisayar üzerinden girmişlerdi. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan PISA 2015 Ulusal Ön Raporu’nda da bilgisayar tabanlı değerlendirme yönteminin bilgisayar okuryazarlığı veya becerisinden dolayı ülke performanslarını etkileyebileceği, sonuçlar değerlendirilirken bu durumun da göz önünde bulundurulması gerektiği belirtiliyor. Bu yazıda bu bahsedilen uygulama değişikliğinin Türkiye’nin 2012 ve 2015 yılları arasındaki performans düşüşü ile ne ölçüde ilişkilendirilebileceğini incelemeyi amaçlıyoruz."

Değerlendirme notunun devamı için tıklayınız.