Değerlendirme Notu / Hilmi Demir

IŞİD bir süredir Türkiye’yi hedef alan Türkçe videolar yayımlıyor. Bu videoları analiz etmek, içeriklerini ve mesajların taşıdığı kodları çözmek kuşkusuz IŞİD’in neden Türkiye’yi hedef aldığını ve Ak Parti’yi düşman olarak kodladığını anlamamızı kolaylaştıracaktır. Gerçi IŞİD bu konuda sınır tanımayarak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan hakkında daha ileri hükümler verebilmektedir. Son yayınladıkları açıklmada  IŞİD’in din adamlarından biri olan Ebu Habbab el Iraki’nin Medya Komitesi tarafından duyurulan bildirisinde Sayın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Batılı güçlerle ittifak kurduğu için açıkça tekfir edilmektedir.[1] Aşağıda analizini sunacağımız video IŞİD’in Ak Parti’ye yönelik tehditlerini anlamak açısından oldukça önemli mesajlar içermektedir. Bu kısa videodan hem IŞİD’in ideolojisi hem de Türkiye’yi nasıl konumlandırdığı konusunda birçok şey öğrenilebiliriz. Video yaklaşık 18 dakikalık bir propaganda içeriğine sahip. 18 dakikalık videoyu kendi içinde farklı konuların işlendiği sekiz bölümlük bir mesaj setini ayırmak mümkündür.

1. Bölüm: Hilafet’in Meşrulaştırılması

Video IŞİD’in İslam tarihinin gelişim sürecini nasıl gördüğünü gösteren bir harita üzerindeki anlatıyla başlıyor. 7. yy’da Medine’ye hicret ile başlayan harita dört halife ile en son sınırlarına kadar uzanıyor. Videoda İslam hilafetinin sınırlarının Hz. Osman döneminde en üst sınırlarına ulaştığı söyleniyor. İlk dört Halife asrında Hz. Ali’nin zikredilmemesi ise oldukça dikkat çekici. IŞİD canlandırmayla verdiği bu harita ile Radikal Selefi örgütlerin sahip olduğu bir tarih yorumunun da ipuçlarını veriyor.

Zira videoda İslam tarihindeki diğer devletlerin anılmaması Hilafet anlayışının ideolojisini göstermektedir. IŞİD’in temsil ettiği Hilafet anlayışına göre İslam Hz. Osman dönemine kadar yaşanmış tecrübeye geri götürülmelidir. Çünkü bundan sonraki dönemler İslam Tarihi içindeki sapmayı ve bozulmayı temsil etmektedirler. Bu bize Mehdici tarih tasavvurunun tipik örneğini verir. Tarihi ilerleme tezine karşılık Mehdici tarih tezi sürekli kötüye doğru giden bir tarih tasavvuru ön görür. Dolayısıyla bu çözülme ve çürüme dönemi tarihi bir “altın çağ” ile yeniden en başa, o saf ve otantik ana geri götürülür. Videodaki canlandırma da aslında bu çağrıyı dile getirmektedir.

Videonun ilk üç dakikalık formatının sonunda Türklerin nasıl Müslüman olduğu konusuna geçiliyor. Bu işlenirken İran bölgesinde ilk Müslümanların karşılaştığı Sasani devleti olmasına rağmen sahnede Fars ismi yer alıyor. Video geriye doğru bir yansıtmayla Farsların Türklerin İslamlaşmasını engellediği gibi bir vurgu yapıyor. Bu engelin kalkmasıyla Türklerin gönüllü olarak İslamlaştığı ve İslam tarihinde çıkardıkları liderler ve âlimler aracılığıyla İslam’a hizmet ettikleri dile getiriliyor.

[1] http://justpaste.it/nc1a.