TEPE üçüncü çeyrekler itibariyle 2009’dan beri en düşük değeri aldı.
TEPE, Eylül 2014’te bir önceki aya göre 6,7 puan, geçen yıla göre ise 9 puan düştü. 2013 yılının ilk 9 aylık döneminde TEPAV Perakende Güven Endeksi -1,1 değerini alırken, 2014 yılının ilk 9 ayında -6,7 değerini aldı. Yani perakende güveni, 2014 yılında 2013’ün altında değer almış oldu.
3. çeyrekler itibariyle bakıldığında 2014 yılında -7,9 değerini aldı perakende güveni. 2013 yılının 3. çeyreğinde -1,5 değerini alırken, 2009 yılının 3. çeyreğinden -11,8 değerini almıştı. 3. çeyrekler itibari ile perakende güveninde 2014 yılında 2009 yılından bu yana en düşük değer alınmış oldu.
Perakendenin alt sektörlerinde geçen yıla göre en çok artış elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar sektöründe görüldü. Perakendede hem geçtiğimiz döneme göre işlerin durumunda hem de gelecek dönem beklentilerinde geçen aya ve geçen yıla göre düşüş yaşandı. AB’de perakende güveni ise 4. ayında da düşmeye devam etti.
Temmuz ve ağustos aylarında yükselen TEPE, eylül ayında -11,3 değerini aldı. TEPE, bir önceki aya göre 6,7 puan, geçen yılın aynı dönemine göre 9 puan düştü. TEPE’nin geçen yıla ve bir önceki aya göre düşüşünde geçtiğimiz 3 aya göre işlerin durumundaki ve önümüzdeki 3 aydaki satış beklentilerindeki düşüş etkili oldu.
Eylül 2014’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 31,6’sı önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, işlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı yüzde 37,9 düzeyinde oldu. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 30,5 olarak belirlendi.
Satış beklentileri, temmuz ve ağustos aylarında yükselişin ardından eylülde düştü. Önümüzdeki 3 aya ilişkin beklentilerin denge değeri Eylül 2014’te 11 puan oldu. Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinde Eylül 2013’e göre 5,7 puanlık, Ağustos 2014’e göre ise 2,9 puanlık düşüş yaşandı.
Yılın ilk 9 aylık dönemindeki satış beklentileri 2014 yılında 2013 yılının gerisinde kaldı. Benzer şekilde 3. çeyrekteki satış beklentileri 2014 yılında 2013 yılından daha düşük değer aldı.
Eylül 2014’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 9,4’ü geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 56,6 olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 34,1 oldu.
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumunun denge değeri Eylül 2014’te -54,1 puan değerini aldı. İşlerin geçen yılın aynı dönemine kıyasla durumunda Ağustos 2014’e göre 27,1 puanlık, Eylül 2013’e göre ise 22,5 puanlık düşüş oldu.
Yılın ilk 9 aylık dönemindeki işlerdeki toparlanma algısı 2014 yılında 2009 yılından bu yana en düşük değerini aldı. 3. Çeyrekler itibariyle işlerdeki toparlanma algısının 2014 yılında 2013 yılından çok daha düşük bir değerde gerçekleştiği belirlendi.
Alt sektörler itibariyle, geçen yılın aynı dönemine göre; elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar sektörü en iyi performans sergileyen sektör oldu. Bu sektörü motorlu taşıtlar sektörü takip etti. Bu 2 sektör dışındaki tüm sektörlerde geçen yıla göre düşüş yaşandı. Yiyecek, içecek ve tütün ürünleri ve tekstil, hazır giyim ve ayakkabı sektörlerindeki düşüş ortalama düşüşün altında gerçekleşti. Birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar, “diğer” (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, zücaciye, kırtasiye, vb.) ve mobilya, aydınlatma ekipmanları ve ev içi kullanım ürünleri sektörlerindeki düşüş ortalama düşüşten daha fazla oldu. Geçen yıla göre en fazla düşüş mobilya, aydınlatma ekipmanları ve ev içi kullanım ürünleri sektöründe gerçekleşti.
TEPE anketine soru bazında bakıldığında hem Ağustos 2014’e hem de Eylül 2013’e göre, tüm beklentilerde ve mevcut durumlarda düşüş yaşandı. Sadece “önümüzdeki 3 aydaki satış fiyatı beklentilerinde” artış oldu.
AB-28 Perakende Güven Endeksi, Eylül 2014’te 1,8 puan değerini aldı. AB-28’de bir önceki aya göre 2,8 puanlık, geçen yılın aynı dönemine göre ise 1,6 puanlık düşüş oldu. Türkiye geçen yıla ve geçen aya kıyasla AB-28’den ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergiledi. Türkiye, geçen yıla göre AB-28’de perakende güveni en çok düşen 2. ülke oldu.
AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Yunanistan’ın eylül ayında da geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke olduğu görüldü. Yunanistan’ı, Güney Kıbrıs, Macaristan ve İsveç takip etti. İngiltere, Türkiye, Fransa ve Bulgaristan’da geçen yıla göre düşüş yaşandı. Bir önceki aya göre en fazla artış ise Danimarka’da yaşandı. AB-28 Perakende Güven Endeksi, geçen yıla ve bir öneki aya göre Euro Bölgesi’ne oranla daha kötü performans sergiledi.
Konya perakendesinde beklentiler bir önceki aya ve geçen yıla göre düştü
TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) kapsamında Şubat 2012’den bu yana Konya’da faaliyet gösteren 300 perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılıyor.
Eylül ayında TEPE -12,1 değerini alırken, KOPE -0,6 değerini aldı. Haziran 2014’ten bu yana pozitif değer alan Konya perakendesi eylülde düşerek negatif değer aldı. KOPE, geçen yılın aynı dönemine göre 5,7 puan, TEPE ise 10,5 puan düştü. KOPE, bir önceki aya göre ise 6,1 puan düştü. Konya perakendesi, eylül ayında Türkiye genelinden ve AB-28’den daha iyi bir değer aldı. Konya perakendesinin geçen yıla göre düşmesinde önümüzdeki 3 aydaki satış beklentisindeki düşüş ve stoklardaki artış etkili oldu.
Konya perakendesinde geçmiş döneme göre işlerdeki toparlanma algısı geçen yıla göre düşerken, önümüzdeki döneme ilişkin sipariş, satış, istihdam ve satış fiyatı beklentilerde geçen aya ve yıla göre düşüş yaşandı.
