TEPAV web sitesinde yer alan yazılar ve görüşler tamamen yazarlarına aittir. TEPAV'ın resmi görüşü değildir.
© TEPAV, aksi belirtilmedikçe her hakkı saklıdır.
Söğütözü Cad. No:43 TOBB-ETÜ Yerleşkesi 2. Kısım 06560 Söğütözü-Ankara
Telefon: +90 312 292 5500Fax: +90 312 292 5555
tepav@tepav.org.tr / tepav.org.trTEPAV veriye dayalı analiz yaparak politika tasarım sürecine katkı sağlayan, akademik etik ve kaliteden ödün vermeyen, kar amacı gütmeyen, partizan olmayan bir araştırma kuruluşudur.
Beklentilerde Ocak 2013’e göre 8,9 puanlık, Aralık 2013’e göre ise 3,3 puanlık artış oldu.
TEPE, Ocak 2014’te bir önceki aya ve geçen yıla göre düştü ve 2014 yılına negatif bölgede girdi. Geçtiğimiz 3 aya ve geçen yıla göre işlerin durumunda ciddi düşüş görüldü. Ancak bu düşüşlere rağmen perakendeciler gelecekten umutlu. Önümüzde 3 aya göre sipariş, satış ve istihdam beklentilerinde artış var. Perakendecilerin önümüzdeki 3 aya ilişkin satış fiyatı beklentilerinde de ciddi artış görüldü. AB’de perakende güveni geçen aya ve geçen yıla göre yükseldi ve 2014’e pozitif bölgede girdi.
TEPE, 2014’e geçen aya ve geçen yıla göre düşerek başladı. TEPE, Ocak 2014’te - 3,3 değerini aldı. TEPE, bir önceki aya göre 3,2 puan, geçen yılın aynı dönemine göre ise 1,6 puan düştü. TEPE’nin düşmesinde geçtiğimiz 3 aya göre işlerin durumundaki düşüş etkili oldu.
Önümüzdeki 3 aya ilişkin beklentilerin denge değeri Ocak 2014’te 20,6 puan oldu. Beklentilerde Ocak 2013’e göre 8,9 puanlık, Aralık 2013’e göre ise 3,3 puanlık artış oldu. Ocak 2014’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 38,1’i önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, işlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı yüzde 26,5 düzeyinde kaldı. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 35,4 oldu.
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumunun denge değeri Ocak 2014’te - 33,2 puan oldu. İşlerin geçen yılın aynı dönemine kıyasla durumunda Aralık 2013’e göre 11,7 puanlık, Ocak 2013’e göre ise 14,1 puanlık düşüş oldu. Ocak 2014’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 17,3’ü geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 58,8 oldu. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 23,9 oldu.
Alt sektörler itibariyle bakıldığında bir önceki yılın aynı dönemine göre, yiyecek, içecek ve tütün ürünleri sektörü en iyi performansı gösteren sektör oldu. Bu sektörü, mobilya ve aydınlatma ekipmanları ve ev içi kullanım ürünleri sektörü izledi. Bu 2 sektör dışındaki tüm sektörlerde geçen yıla göre düşüş yaşandı. Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar, birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar ve “Diğer” (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, zücaciye, kırtasiye, vb.) sektörlerinde düşüş ortalama düşüşten daha az oldu. Tekstil, hazır giyim ve ayakkabı sektöründe ise geçen yıla göre düşüş ortalama düşüşten fazla oldu. Geçen yıla göre en fazla düşüş motorlu taşıtlar sektöründe oldu.
TEPE anketine soru bazında bakıldığında hem Aralık 2013’e göre hem de Ocak 2013’e göre “geçtiğimiz 3 aya ve geçen yıla göre işlerin durumunda” düşüş yaşandı. “Önümüzdeki 3 aydaki satış fiyatı beklentilerinde” ise ciddi artış yaşandı. “Önümüzdeki 3 aydaki satış, istihdam ve önümüzdeki 12 aydaki mağaza sayısı beklentilerinde” hem geçen aya hem de geçen yıla göre artış görüldü.
AB-28 Perakende Güven Endeksi, Ocak 2014’te 2 puan değerini aldı. AB-28’de bir önceki aya göre 3,5 puanlık, geçen yılın aynı dönemine göre ise 11,1 puanlık artış oldu. AB-28 Perakende Güven Endeksi, kasım ayındaki düşüşün ardından 2 aydır yükseliyor. Türkiye hem geçen aya hem de geçen yıla kıyasla AB-28’den ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergiledi.
AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında İspanya’nın geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke olduğu görüldü. İspanya’yı, Portekiz, Macaristan, İtalya ve Yunanistan takip etti. Geçen yıla göre en fazla düşüş ise Finlandiya’da yaşandı. Bir önceki aya göre en fazla artış ise Slovenya’da oldu. Euro Bölgesi Perakende Güven Endeksi, geçen yıla göre AB-28’e oranla daha iyi performans sergiledi.
Konya’da da perakende sektörü 2014’e düşerek girdi
TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) kapsamında Şubat 2012’den bu yana Konya’da faaliyet gösteren 300 perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılıyor.
Ocak ayında TEPE - 10,2 değerini alırken KOPE - 4,2 değerini aldı. Eylül’den bu yana düşme eğilimini sürdüren Konya perakendesi, ocak ayında da düşüşünü sürdürdü. KOPE, geçen yılın aynı dönemine göre 0,6 puan, TEPE ise 1,9 puan düştü. Konya perakendesi, ocak ayında Türkiye genelinden daha iyi, AB-28’den daha kötü bir değer aldı.
Konya perakendesinde önümüzdeki döneme ilişkin satış ve sipariş beklentilerde düşüş, istihdam ve satış fiyatı beklentilerinde artış yaşandı. Geçtiğimiz döneme göre işlerin durumunda da düşüş yaşandı.