Üç gün sürecek konferansın TBMM Başkanı Çiçek ile TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’nun katılıyla yapılan açılışına, dört partiden Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu Üyesi milletvekilleri de katıldı.
ANKARA – TEPAV Direktörü Güven Sak, kısıtlı ve karmaşık dönemine rağmen Türkiye’nin yeni anayasasını hayata geçireceğine dair inancını hiç kaybetmediğini ve bu iş için bundan daha iyi bir dönem olamayacağını belirtti. Sak, “’Demir tavında dövülür’ derler. Bu işi ancak demokratik dönüşüm sürecinin hay huyu içinde hakkıyla yapabiliriz” dedi.
TEPAV’ın Arap Reform İnisiyatifi (ARI) ortaklığında düzenlediği ''Demokrasiye Geçiş Çağında Anayasa Yapmak'' başlıklı uluslararası konferansın açılışı, 19 Eylül 2012 Çarşamba günü, TBMM Başkanı ve Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu Başkanı Cemil Çiçek, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu ile milletvekilleri ve STK temsilcilerinin katılımıyla yapıldı. Konferansta üç gün boyunca çeşitli oturumlarla başta Türkiye’de devam eden yeni anayasa yapma süreci olmak üzere aralarında Mısır, Suriye, Bosna-Hersek ve İspanya’nın bulunduğu ülke deneyimleri ortaya konacak.
TEPAV’da yapılan konferans Güven Sak’ın konuşmasıyla başladı. TEPAV Direktörü Sak, Anayasa Platformu’nun sekretaryası olarak yaptıkları Anayasa Vatandaş Toplantıları’na değindi ve yeni anayasa yapım aşamasındaki ülkelerde müzakereci demokrasiye hak tanınması gerektiğini ifade etti. Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun Meclis’teki dört partiden eşit sayıda temsilciyle kurulması, kararlarını oybirliğiyle alacak olması gibi özellikleri sayesinde Türkiye’nin anayasacılık geleneğinde “müzakere”nin öneminin ilk kez bu kadar açık bir şekilde vurgulandığını kaydetti.
Önümüzdeki dönemde de Türkiye’nin bu heyecanı yitirmemesi çağrısı yapan Sak, “Komisyon’un önünde zorlu bir takvim var. Yine de anayasal reform sürecimizin uzun soluklu bir reformlar sürecinin başlangıcı olacağını unutmamalıyız. Anayasacılık bağlamında benimsediğimiz müzakereci demokrasi kültürünü bu ülkede gelecekte nasıl bir birliktelik istediğimiz sorusunu cevaplarken yaşatmalıyız” dedi.
Sak’ın, farklı pencerelerden dünyaya bakan vatandaşların biraraya geldiği Anayasa Vatandaş Toplantıları’nda müzakereci demokrasinin işe yaradığının görüldüğüne dikkat çektiği konuşmasının ardından toplantıların tanıtım videosu katılımcılarla paylaşıldı.
“Arap dünyasında Türkiye örneği çok önemli”
Ardından konuşan Arap Reform İnisiyatifi (ARI) Projeler Direktörü Alvaro de Vasconcelos, videoda “Bu benim anayasam” mesajı veren vatandaşların görüldüğünü ve bu toplantıların katılımcı bir yöntemle düzenlenmesinin önem taşıdığını söyledi. Bu noktanın içinden geçtiği dönemde Arap dünyasında da önemli bir tartışma konusu olduğunu ve bu ülkelerde toplumsal mutabakata ihtiyaç duyulduğunu belirten Vasconcelos, Türkiye’nin Arap dünyası için büyük önem taşıdığını söyledi. Vasconcelos, söz konusu toplantılardaki katılımcı sürecin bu ülkelerde de örnek alınacağını ifade etti.
Annesi İzmirli bir Suriyeli olduğunu belirterek söze başlayan ARI Direktör Vekili Salam Kawakibi ise kendilerinin de Anayasa Vatandaş Toplantıları’na benzer ama çok daha küçük ölçekli toplantılar gerçekleştirdiklerini, Türkiye deneyiminden öğrenecekleri olduğunu belirtti. Ülkesinde yaşana şiddet ortamına ilişkin duygusal saptamalarla konuşmasına devam eden Kawakibi, Suriyeli mültecilere yardımları için Türkiye ve Türk kamuoyuna teşekkür ederek konuşmasını tamamladı.
Hisarcıklıoğlu: “Karanlık gece, yarınki gündüzü tasarlamadan alıkoymasın”
TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu ise her gün alınan şehit haberlerine işaret ederek Türkiye'nin zor günlerden geçtiğini söylerken, ''Bu karanlık gece bizi yarınki gündüzün ayrıntılarını düşünmekten, tasarlamaktan alıkoyamaz. Geleceğimizin inşası bugünün temel meselesidir” sözleriyle yeni anayasaya duyulan ihtiyacı vurguladı. Zenginleşme ve refahın güçlü ekonomi ve kaliteli demokrasiyle hayata geçebileceğini ifade eden Hisarcıklıoğlu, yeni anayasanın yapımına destek vermenin ve yaşanan olumsuz olayların süreci baltalamasına engel olmanın görevleri olduğunu dile getirdi.
“Anayasa Platformu” olarak düzenledikleri Anayasa Vatandaş Toplantıları’nın da her şeyin açıkça ve en medeni şekilde tartışılabileceğinin kanıtlandığını söyleyen TOBB Başkanı, ''Hoşumuza gitse de gitmese de Türkiye'de karnından konuşma dönemi artık bitti. Yeni anayasa Türkiye'nin demokratikleşme macerasında elde ettiği kazanımları kayda geçirmek için eşsiz bir fırsattır'' dedi.
TBMM Başkanı Cemil Çiçek de TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nun çalışmaya başladığı 19 Ekim 2011 tarihinden önce yeni anayasanın toplumsal bir talep olduğunu, bugün ise bir mecburiyet haline geldiğini belirterek, ''Bu mecburiyetin gereğini yapmak gibi sorumluluğumuz var'' dedi.
Toplantının uluslararası tecrübelerden, deneyimlerden yararlanmak ve sorumluluğun hatırlanması açısından uygun bir zamana denk geldiğini belirten Çiçek, şunları söyledi:
''Biz bu yola çıktığımızda 19 Ekim 2011 günü de yine böyle yüreğimizi yakan bir terör saldırısı olmuştu. Toplantıyı yapalım mı yapmayalım mı diye tereddütler geçirdik. Ama sonuçta dedik ki 'Bu önemli bir olaydır, acılarımız var ama Türkiye'nin önemli meselelerini bu terör olaylarına bağlayarak öteleyemeyiz, tehir edemeyiz. Acılarımızı içimize gömeceğiz, diğer yandan da ülkemizin en önemli, en hayati sorunlarını çözme noktasındaki bir çabayı göstereceğiz'. Bugün o inancımızda bir değişiklik yok.''
''Hayır işi uzayınca şerre dönüşür'' atasözünü hatırlatan Çiçek, yeni anayasanın Türkiye'nin hayrına olduğunu, bunu geciktirmeden, millete mahcup olmayacak bir çalışmayı ortaya koymak istediklerini ifade etti.
Çiçek, anayasa gönüllüsünün sözleriyle uyardı
Anayasa Vatandaş Toplantıları tanıtım filminde bir vatandaşın ''Beni aradıklarında kontör dolandırıcısı zannettim önce'' sözlerini anımsatan Çiçek, ''Yapılamadığı takdirde nasıl nitelendirileceğimizi herkesin şapkayı önüne koyup düşünmesi lazım. Bir şey söylediysek onun arkasında durmamız lazım. Biz bu işi başaracağız, ben inanıyorum. Ümidimi hiç kaybetmedim'' dedi.
Açılış konuşmalarını Videolar kısmından izleyebilirsiniz.
4 partiden Komisyon üyesi milletvekilleri de katıldı
Çiçek’in konuşmasından sonra geçilen bölümde TBMM’den dört partiyi temsilen Anayasa Uzlaşma Komisyonu Üyesi Milletvekilleri ile Anayasa Platformu üyesi sivil toplum kuruluşu temsilcileri de söz alarak müzakereci anayasa yapımına ilişkin değerlendirmelerini sundu. Bu bölümde AK Parti Ankara Milletvekili Ahmet İyimaya, CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, MHP Konya Milletvekili Faruk Bal ve BDP DDiyarbakır Milletvekili Altan Tan ile TÜRK-İŞ Başkanı Mustafa Kumlu, TESK Başkanı Bendevi Palandöken, MEMUR-SEN Başkanı Ahmet Gündoğdu ve TÜRK KAMU-SEN Başkanı İsmail Koncuk konuştu.
Açılışın ardından geçilen ve 21 Eylül 2012 Cuma gününe kadar sürecek panellerde yerli ve yabancı uzmanlar Türkiye ve çeşitli ülke deneyimlerini yuvarlak masa etrafında biraraya gelerek tartışacak.
Konferans programı için tıklayınız.
