Türkiye kriz döneminde  rekabetçilikte 8. sıradan 18. sıraya gerilerken, yükselen pazarlara adapte olmada 14. sıradan 4. sıraya yükseldi.

ANKARA- TEPAV, Türkiye'nin sürdürülebilir ve yüksek bir ihracat için gerekli temel faktörlerden rekabetçilik ve adaptasyon durumunu inceledi. Türkiye ve kendisiyle aynı gelir grubunda yer alan ülkeler için elde edilen bulgular, Türkiye'nin rekabetçilikte son beş yıl içinde geriye gittiğine işaret etse de yeni ve yükselen pazarlara uyum sağlamada önemli bir başarı kaydettiğini de gösterdi.

TEPAV Kamu Politikaları Eğitim Ve Araştırma Enstitüsü Direktörü Doç. Dr. Ümit Özlale ile Araştırmacı Hüseyin Ekrem Cunedioğlu tarafından hazırlanan "Türkiye'nin İhracat Performansı 1: Daha Az Rekabetçi, Daha Hızlı Adapte" başlıklı politika notu yayımlandı.

Çalışma, Türkiye'nin ihracat performansına ilişkin 4 ayrı politika notunun ilkini oluşturuyor.

Not'ta "Türkiye ekonomisinin küresel kriz sonrası dönemde iç talebe bağlı büyümesi -dış dünyadaki gelişmeler de dikkate alındığında-  anlaşılır olmakla beraber sürdürülebilir bir ekonomik büyüme için riskleri de beraberinde getirmektedir. İhracatın yeniden ivme kazanıp istikrarlı bir platoya oturması bu açıdan önem taşımakta, bu çerçevede de rekabetçilik ve yükselen pazarlara uyum sağlama (adaptasyon) iki anahtar kavram olarak karşımıza çıkmaktadır" denildi.

İhracatta Rekabetçilik ve Adaptasyon

TEPAV'ın çalışmasında, Türkiye ihracatının rekabetçilik ve adaptasyon açısından değerlendirilmesi, International Trade Center (ITC) tarafından üretilen Ticaret Performans Endeksi'nin alt kalemleri kullanılarak yapıldı.

Not'a göre,  2000-2005 ve 2005-2009 arası dönemler karşılaştırıldığında, ihracat açısından Türkiye'nin rekabetçilikte 8. sıradan 18. sıraya gerilediği, bununla beraber yükselen pazarlara adapte olmada 14. sıradan 4. sıraya yükseldiği belirlendi.

Özellikle küresel krizi kapsayan 2007-2009 yılları arasında rekabet gücünde belirgin bir düşüş, uyum sağlamada da çarpıcı bir iyileşme göze çarptı. Bu açıdan, Türkiye'nin ihracatının son 10 yıllık dönemde daha az rekabetçi ama daha hızlı adapte olduğu ifade edildi.

Türkiye İhracatının Rekabetçilik ve Adaptasyon Performansı

Kaynak: UN Comtrade Veritabanı, ITC Ticaret Performans Endeksi, TEPAV Hesaplamaları

Nasıl Daha Hızlı Adapte Olmuşuz?

Çalışmada, Türkiye'nin son dönemde adaptasyonunu nasıl arttırdığı incelendiğinde elde edilen sonuçlara ilişkin şu değerlendirme yapıldı:

"Orta düzeyde teknoloji içeren ihracat ürünlerinde Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Asya bölgelerine ihracatta bir artış gözlenmekle beraber asıl katkının düşük teknolojili mal ihracatından geldiği görülmektedir. Dolayısıyla, bu bölgelere yaptığımız ihracatın teknolojik yoğunluğunda düşük teknolojili malların ağırlığını arttıracak bir gelişme yaşanmıştır."

Türkiye Yeni Pazarlara Uyum Sağlamada Lider...

Elde edilen bulguların, Türkiye'nin rekabet gücünde yaşadığı olumsuzluğu yeni ve yükselen pazarlara uyum sağlamayla kapattığını gösterdiği ifade edilen çalışmada, Türkiye için elde edilen rekabetçilik ve adaptasyon endeks değerleri, kendisiyle beraber üst orta gelir grubunda yer alan diğer ülkelerin endeks değerleriyle de karşılaştırıldı.

Çalışmada, üst orta gelir grubu baz alınarak gösterilen sonuçların, daha önce elde edilen bulgularla paralellikler taşıdığı kaydedilerek, şöyle denildi:

"Türkiye kendi grubundaki ülkeler arasında rekabetçilikte 2. sıradan 5. sıraya gerilese de aradaki açığı yüksek bir uyum sağlama gücüyle kapatmaktadır. 2005-2009 arasında Türkiye'nin rekabet gücünde önünde yer alan ülkelerin doğal kaynağa dayalı ihracat yaptıkları görülmektedir.

Küresel krizi kapsayan 2007-2009 arasında Türkiye'nin rekabetçilikte biraz daha geriye gittiği, yeni pazarlara uyum sağlamada ise lider bir durumda olduğu da görülebilir. Kriz döneminde Meksika, Romanya, Malezya, Kolombiya gibi ülkelerin Türkiye'nin önüne geçtiği dikkat çekmektedir."