İşsizlik Fonu'ndan bütçeye yapılan transferlerin tutarı 2008-2010 Ekim döneminde 8,6 milyar TL düzeyine ulaştı.

ANKARA- Başta özelleştirme gelirleri ve işsizlik sigortası fonu gelirleri olmak üzere bütçe dışı gelirler bütçe dengesinde yaşanan iyileşmeye önemli katkılarda bulunuyor.  Sadece İşsizlik Fonu'ndan bütçeye yapılan transferlerin tutarı 2008-2010 Ekim döneminde 8,6 milyar TL olarak belirlendi.

TEPAV İstikrar Enstitüsü tarafından hazırlanan Mali İzleme Raporu-2010 Yılı Haziran-Eylül Ayları Bütçe Sonuçları açıklandı. Rapor'da bütçe sonuçlarının yanı sıra  "Sayıştay'ın 2009 Yılı Uygunluk Bildirimi ve Uygulama Sonuçları Raporu Üzerine Değerlendirmeler ve 2011 Bütçesi Görüşülürken TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyelerine Bazı Pratik Tavsiyeler" başlıklı bir bölüme de yer verildi.

Rapor'da, 2004-2010 yılları arasında program tanımlı dengede gelir olarak sayılmayan ve bütçe dışı gelir diye tanımlanan gelirlerin bütçe dengesindeki iyileşmeye önemli katkısı olduğuna dikkat çekildi. Bu şekilde program tanımlı denge hesabında bütçe dışı gelir sayılan kalemlerin toplam bütçe gelirleri içindeki payının söz konusu dönemde % 4-9 arasında değiştiği ifade edilen Rapor'a göre, bütçe dışı gelirlerin tutarı yılın ilk 10 aylık döneminde 11.361 milyon TL oldu. Bu tutarın 2.671 milyon TL'lik bölümü özelleştirme niteliğinde gelirlerden, 2.999 milyon TL'lik bölümü faiz gelirlerinden, 794 milyon TL'lik bölümü kamu bankaları temettü gelirlerinden, 3.173 milyon TL'lik bölümü İşsizlik Fonu'ndan transferlerden ve 1.724 milyon TL'lik bölümü diğer gelirlerden kaynaklandı.

Rapor'da konuya ilişkin değerlendirme bölümünde şu ifadeler yer aldı:

"Program tanımlı gelir tanımı içinde yer almayan bu türdeki gelir kalemlerinin katkısına baktığımızda;

-        2005-2008 döneminde özelleştirme niteliğinde olan gelirlerin bu tür gelirler içindeki payı ortalama % 40 oranındadır. Faiz gelirleri ayıklandığında bu pay % 70'lere çıkmaktadır.

-        Küresel krizin etkilerinin daha açık bir şekilde hissedildiği 2009-2010 döneminde ise torba yasalar kapsamında çıkarılan düzenlemelerle işsizlik sigortası fonundan aktarılan tutarların payı % 27'ler düzeyindedir. Faiz gelirleri ayıklanıp bakıldığında söz konusu pay % 40'lara çıkmaktadır.

Dolayısı ile faiz gelirleri dışında özelleştirme gelirleri ve işsizlik sigortası fonu gelirleri olmak üzere bütçe dışı gelirler bu dönemde bütçe dengesinde yaşanan iyileşmeyi belirleyen temel gelir kalemleri olmuştur. Gelecek dönemde bütçe dengesi üzerinde başta vergi gelirleri olmak üzere normal gelirlerin artmadığı durumda bu tür gelirlerin azalması bir mali baskı yaratacaktır."

TL'nin değer kazanması...

Rapor'da TL'nin reel olarak değer kazanmasına yönelik olarak yapılan değerlendirmede, "Tekrar büyüme sürecine girilmesi ve TL faizlerinin çekiciliği yurtdışındaki fonların ülkeye girişini cezbetmekte ve borç dinamiklerinin bozulmasını önlemektedir" denildi. Değerlendirmeye şöyle devam edildi:

"Dolayısı ile faiz dışı fazla vermekten fedakarlık yapılarak harcamalara hız verilmesi, borç stokunun GSYH'ya oranında önemli bir bozulma yaratılmasının önünde şimdilik bir risk olarak görülmemekte, bu durumun 2011 yılında da seçimlere kadar bu şekilde gitmesi beklenmektedir.  Ancak giderek genişleyen ve bu aşamada piyasalar tarafından görmezden gelinen cari açık endişelerinin maliye politikasında öngörülenden daha çabuk ve fazla bozulma olması ihtimali ile birlikte değerlendirildiğinde kamu maliyesinde bazı olumsuzluklar karşılanabileceği gözden uzak tutulmamalıdır.  Bu açıdan yılın ikinci yarısında mali disiplinin tesisine yönelik adımlar atılması da beklenmelidir."