TEPAV’ın hazırladığı “İsrail’e ihracatın aksaması her ili farklı etkileyecek” başlıklı değerlendirme notunda Türkiye’nin İsrail’e yönelik ihracat kararı ve söz konusu kararın ülke geneline etkileri ele alındı.

7 Ekim 2023'te Gazze'de başlayan çatışmalar ve sonrasındaki gelişmeler nedeniyle, Türkiye 9 Nisan 2024'te İsrail'e yönelik ihracatını 54 ürün grubu için kısıtladı ve 3 Mayıs 2024'te tüm ürünleri kapsayacak şekilde tamamen durdurdu. Türkiye'nin başka bir ülkeye karşı ilk ekonomik yaptırımı olan bu karar ülke genelinde farklı etkiler yaratıyor.

TEPAV Proje Yöneticisi Merve Dündar tarafından kaleme alınan değerleme notunda, söz konusu kararın olası etkileri, özellikle iller ve sektörler açısından incelendi.

Buna göre, 2008'de 1,9 milyar dolar olan Türkiye’nin İsrail’e ihracatı, 2022'de 6,7 milyar dolara yükselirken 2023'te %23,3 düşerek 5,2 milyar dolara geriledi. 2024'ün ilk üç ayında ise 1,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. İhracatta İsrail'in payı 2022'de %2,9 iken 2023'te %2,2'ye düştü.

İller bazında, Siirt'in ihracatının yüzde 37,1'i İsrail'e yapılırken bunu Burdur yüzde 17,2, Bilecik yüzde 8,0 ve Çanakkale yüzde 7,3 oranlarıyla takip etti. İsrail’e ihracatın il milli geliri içindeki payı Burdur'da yüzde 2,5, Denizli'de yüzde 2,3 ve Sakarya'da yüzde 1,9 olarak gerçekleşti.

Sektörel olarak, 2023'te cam ve cam eşya ihracatının yüzde 8,3'ü, demir ve çelik sektörünün yüzde 8,1'i İsrail'e yapılırken ana metal sanayii, mineral ürünler, motorlu taşıtlar, elektrikli teçhizat ve plastik ürünler İsrail’e ihracatta önemli sektörler olarak sıralandı.

İsrail'e yapılan ihracatın durdurulmasının, illeri ve sektörleri farklı düzeylerde etkilediği kaydedilen notta, alınan idari kararın yükünün ülke sathında eşit bir biçimde paylaşılmadığına da dikkat çekildi.

Değerlendirme notuna buradan ulaşabilirsiniz.