Ali Çufadar / Ekrem Cunedioğlu

Türkiye’de, makroekonomik dengeler Eylül 2021-Mayıs 2023 dönemindeki genişlemeci politikalarla belirgin yıpranmıştır. Genişlemeci para politikası, iç talep kaynaklı büyümeyi güçlü tutsa da enflasyona, dolarlaşmaya, yüksek cari işlemler açığına ve kur baskısına yol açmış; yüksek enflasyon, gelir ve servet dağılımını çarpıcı şekilde bozmuştur. Oluşan kur baskısı, yoğun rezerv satışı ve Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasıyla azaltılmaya çalışılmış, ancak TCMB likit rezervleri, Mayıs 2023’te kritik düşük düzeylere gerilemiş, Türkiye ödemeler dengesi krizi riski ile karşı karşıya kalmıştır. Dolayısıyla, uygulanan politikalardan keskin bir dönüş gereği kendini dayatmıştır.

Son iki yıllık süreçte, enflasyon dinamikleri ve fiyatlama davranışları da bozulmuştur. Türkiye’de enflasyon eğilimini asıl olarak, kur, bekleyişler, iç talep ve küresel emtia fiyatları belirlemektedir. Şok kur artışları ve uygulanan genişlemeci politikalar nedeniyle kur artışlarının devam edeceği algısı enflasyon bekleyişlerini bozmuş; güçlü iç talep, firmaların fiyatlama gücünü artırarak enflasyonu desteklemiştir.

Seçim dönemi uygulamaları ve Kahramanmaraş depremi bütçe dengelerini sarsmıştır. Nitekim, Türkiye’nin yıllardır en güçlü yanı olan bütçe disiplini görünümü bozulma eğilimine girmiştir.

Dolayısıyla, Haziran 2023’te güçlü bir istikrar programı gereği zaruri hale gelmiştir. Uygulanacak program; sıkı para politikası ile enflasyonun kontrol altına alınması, rezervlerin güçlendirilmesi ve makro dengesizliklerin azaltılması, bütçe disiplini ile bu sürecin desteklenmesine odaklanmalıydı. Nitekim, otoriteler, başlangıçta gecikilse de ekonominin yeniden dengelenmesine yönelik politikaları uygulamaya başlamışlardır.

Aylık olarak yayınlanacak bu rapor, önemli ekonomik göstergeleri ve kısa dönemli görünüm hakkındaki görüşlerimizi kısaca özetleyecektir. İlk olması nedeniyle, rapor kısmen genel tutulmuştur.

Değerlendirmenin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.