Politika Notu/ Dr. Levent Gönenç

Türkiye'de uzun yıllardır hükümet sistemi meselesi tartışılıyor. 1982 Anayasası'nın yürürlükte olduğu dönemde, Turgut Özal'ın başlattığı bu tartışma, 2017 yılında "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi"nin halkoylamasında kabulüyle dahi nihayete ermiş görünmüyor. Sistemin yürürlüğe girmesinin üzerinden yaklaşık bir yıl geçti ve biz yine hükümet sistemini tartışıyoruz.

Bugün hükümet sistemi üzerine yapılan tartışmaları değerlendirebilmek için fikrimce öncelikle şu soruların cevaplanması uygun olur: "Türkiye'de neden hükümet sistemi değişikliği yapıldı?" Ya da bir başka şekilde ifade edelim: "Önceki sistemin aksayan tarafları nelerdi -ki bir hükümet sistemi değişikliğine ihtiyaç duyuldu?"

Bu soruları cevaplamaya geçmeden önce şu noktanın altını dikkatle çizelim: Türkiye'de sivil ve siyasal toplumun kabaca yarısı; bazı eksiklikleri ve sorunlu tarafları olsa da parlamenter sistemin Türkiye için en iyi hükümet sistemi olduğunu ve belli noktalarda yapılacak iyileştirmelerden sonra sistemin ülkenin yönetim ihtiyaçlarına cevap verebileceğini düşünmekteydi. 2017 yılında yapılan halkoylamasında "hayır" oyu veren bu kesim halen bu şekilde düşünmekte. Öyleyse bu yazının konusu açısından yapmanız gereken; Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ni savunanların parlamenter sisteme yönelik eleştirilerini tespit etmek ve bugüne kadarki performansıyla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin bu eleştirilere konu olan yönetişim (governance) problemlerini çözüp çözemediğini araştırmak olmalı.

Politika notunun tamamına erişmek için tıklayınız.