IŞİD’in alan hakimiyetini kaybetmesi, eleman teminindeki yaşadığı sıkıntılar, cihatçı hareketlerin bölgesel egemenlik yarışına dahil olması (Taliban, HTŞ ve Afrika’daki örneklerde olduğu gibi) ve Gazze’de İsrail'in vahşeti, radikalizmin şeklini değiştirdi. Son Avustralya eylemi de gösterdi ki saldırı doğrudan IŞİD hücresi tƒarafından yapılmadı. Bireysel bir radikalleşme örneği olarak kayıtlara geçti. 

Uzun zamandır hem Batı’daki saldırılar hem de en son İzmir’deki saldırı da dahil olmak üzere birçok eylem doğrudan IŞİD hücreleri tarafından organize edilmiyor. Bildiğimiz örgütlü, planlı, ülke içindeki hiyerarşilere bağlı eylemler, yerini daha bireysel eylemlere bıraktı. IŞİD artık güçlü, geniş ağlara sahip değil. Bu hem iyi hem de kötü. İyi çünkü artık eleman temininde sıkıntı çekiyor ve kaynakları kısıtlı; kötü çünkü artık beklemediğimiz, takibi daha zor eylemlerle karşılaşacağız demektir.

Merkezsiz Cihad

Bölge temelli bir halifelik kurma hedeflerinden vazgeçmek zorunda kalan örgüt, hayatta kalma şansını ve bölgesel yapılarının dayanıklılığını artırmak amacıyla kademeli olarak daha az hiyerarşik bir yapıya ve daha merkezi olmayan bir operasyonel modele geçmiştir. Bu değişimi yalnızca IŞİD’de gözlemlemedik, aynı zamanda El Kaide de Eymen ez- Zevahiri’nin öldürülmesi sonrası liderliğini açıklamazken daha gevşek bir yapıya geçti. Afrika’da JNIM, Eş-Şebab gibi örgütler, alan hakimiyetini genişletip bölgesel egemenlik yarışına katılırken el Kaide Gazze’deki ağır tablo sonrası daha küresel eylemlere dair çağrı yapmaya başladı. Söz gelimi, El Kaide'nin Arap Yarımadası koluna bağlı Al Malahim Medya’nın süreli yayını olan Inspire dergisi 10. sayısında, Amerika ve Batı'daki Müslümanları "yalnız mücahid" saflarına katılmaya ve bireysel saldırılar düzenlemeye çağırmaktadır. Bu tür eylemlerin sınır tanımayan bireysel bir farz (farz-ı ayın) olduğu iddia edilmektedir. Ayrıca saldırganlara eylemlerini kafa kamerasıyla kaydetmeleri, canlı yayınlamaları ve eylemden önce medya kuruluşlarıyla veya polis merkezleriyle iletişime geçerek mesajlarını duyurmaları öğütlenmektedir. 

Değerlendirme notuna buradan ulaşabilirsiniz.