Avrupa Komisyonu tarafından Erasmus+ Programı kapsamında desteklenen Avrupa Öğrenim Deneyimi Platformu (EULEP) projesinin yapay zekâ, sanal gerçeklik ve sosyal inovasyon alanlarında geliştirdiği üç eğitim modülünün pilot sonuçları, 27 Kasım Çarşamba günü TEPAV’da düzenlenen hibrit etkinlikte paylaşıldı. Eurochambres liderliğinde yürütülen ve Türkiye’de TOBB, TEPAV ve TOBB ETÜ’nün yer aldığı uluslararası konsorsiyumun, 8 ülkeden 20 kuruluşla birlikte yürüttüğü proje; mesleki eğitimde mükemmeliyeti güçlendirmeyi ve yenilikçi eğitim modellerini ulusal politikalarla uyumlu biçimde geliştirmeyi amaçlıyor. Toplantıda üç modülün tanıtımı ve pilot uygulama sonuçları aktarılırken nitelikli işgücü ihtiyacı, yaygınlaştırma adımları ve sürdürülebilirlik konuları öne çıktı. 

“Yeni teknolojilere uyum nitelikli işgücünü belirleyecek”

Program, TEPAV Kurucu Direktörü Prof. Dr. Güven Sak ile TOBB Reel Sektör Ar-Ge ve Uygulama Dairesi Başkanı Mustafa Kemal Günay’ın açılış konuşmalarıyla başladı.

Prof. Dr. Sak, teknolojik dönüşümün hızına dikkat çekerek geçmişte meslek okullarında öğrencilerin makinelerden uzak tutulduğu bir dönemden bugün sanal gerçeklik ile eğitim içeriğinin güçlendiği bir dönemde olduğumuzu vurguladı. Bu çerçevede mesleki eğitim müfredatı içinde yapay zekâ ve sanal gerçeklik gibi yeni teknolojilere erişimin temel bir gereklilik haline geldiğine vurgu yaptı. Sak, mesleki mükemmeliyet merkezlerinin bu dönüşüme katkı sunmak için kritik bir rol üstlenebileceğini belirtti.

“KOBİ’lerin rekabet gücü nitelikli işgücüne bağlı”

Mustafa Kemal Günay ise yapay zekâ ve dijitalleşmenin üretim ve hizmet süreçlerini baştan şekillendirdiğini, bu nedenle KOBİ’lerin ihtiyaç duyduğu bilgi akışı ve nitelikli insan kaynağının öneminin her zamankinden fazla olduğunu ifade etti.

EULEP projesinin bu açıdan değerli bir platform sunduğunu belirten Günay, “KOBİ’lerin dönüşümünde en kritik unsur yetkinliklerdir. Bu projede elde edilen çıktılar, işgücü tarafındaki açığı kapatmak için önemli bir başlangıç oluşturuyor” dedi.

“3,5 yılda 8 ülkeden 800 KOBİ ile temas ettik; ihtiyaçlar tabandan belirlendi”

Toplantıda proje hakkında kapsamlı bilgiler veren TOBB Brüksel Temsilciliği AB İşleri Müdürü ve Uluslararası Proje Koordinatörü Seval İskender, EULEP’in Avrupa Komisyonunun Mesleki Mükemmeliyet Merkezleri (Centres of Vocational Excellence – CoVE) girişimi kapsamında yürütülen bir proje olduğunu ve bu kapsamda 8 ülkeden 20 kurumun iş birliğiyle geliştirildiğini belirterek üç ana vurguyu öne çıkardı.

Projenin baştan sona tabandan gelen ihtiyaçlarla şekillendiğini, 800’e yakın KOBİ ile yapılan anketlerin modüllerin içeriğini doğrudan belirlediğini ve pilot eğitimlerin sonunda 537 şirket personelinin kayıt yaptırdığını, 124 katılım ile 68 bitirme sertifikası verildiğini aktaran İskender, Türkiye’deki KOBİ’lerin %90’ının yapay zekâ eğitimine ihtiyaç duyduğunu ancak hazır bulunuşluk seviyelerinin düşük olduğunu söyledi. 

İskender, eğitimlerin sürdürülebilirliği, güncelliğini koruması ve ulusal yeterliliklere entegre edilmesinin bir sonraki aşamada en kritik başlıklar olacağına da vurgu yaptı.

“Hazır bulunuşluk farkları nedeniyle eğitime asenkron başladık”

Yapay zekâ eğitim modülünün moderatörü Aytaç Uzunlas, pilot uygulamaların en önemli bulgusunun katılımcıların başlangıç seviyelerinin birbirinden oldukça farklı olduğu gerçeği olduğunu belirtti. Bu nedenle eğitimleri asenkron başlayarak dengelediklerini, ardından senkron oturumlarla ilerlediklerini söyledi.

Uzunlas, programın en güçlü yönünü “Biz soyut bir yapay zekâ eğitimi değil, şirketlerin gerçek iş sorularına çözüm üreten bir içerik hazırladık. Bu nedenle geri bildirimler çok güçlü oldu” ifadeleriyle açıkladı.

“Sanal gerçeklikte başarı için esnek ve kişiselleştirilmiş öğrenme şart”

TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Fatih Karakaya, sanal gerçeklik eğitiminin “verimliliği artırmak ve maliyetleri düşürmek isteyen işletmeler için güçlü bir araç” olduğunu vurguladı. 148 kişinin kayıt yaptırdığı modülde hem asenkron hem senkron oturumlarda zorlu kriterler uygulandığını, bu nedenle başarıyla tamamlayanların sayısının sınırlı olduğunu belirterek “VR uygulamalarının iş süreçlerine nasıl entegre edileceği, bu eğitimin katılımcılar açısından en değerli çıktısı oldu” dedi.

“Sosyal inovasyonun iş süreçlerindeki karşılığı giderek güçleniyor”

TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zeynep Güldem Ökem, sosyal inovasyon modülünün beklentilerin üzerinde bir ilgi gördüğünü, modüle ağırlıklı olarak yönetici ve üst düzey çalışanların katıldığını aktardı.

Ökem, modülün öne çıkan çıktısını şu sözlerle özetledi: “Katılımcıların büyük bölümü bu eğitimde öğrendiklerini şirketlerinin raporlama ve stratejik planlama süreçlerinde kullanmaya başladı. Sosyal inovasyon artık yan bir konu değil, işin merkezinde.”

“EULEP çıktılarının yaygınlaştırılması ve tanınması için birlikte çalışmalıyız”

Toplantının değerlendirme bölümünde moderasyonu üstlenen TEPAV Sürdürülebilirlik Çalışmaları Program Direktörü Sibel Güven, projenin üç buçuk yıllık yoğun bir emeğin ürünü olduğunu hatırlatarak eğitim içeriklerinin güncelliğini koruyabilmesi için iş birliklerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Güven konuşmasında şunları belirtti: “Teknoloji çok hızlı değişiyor ve öğrenilmiş bilgiler kısa sürede güncelliğini yitirebiliyor. EULEP modülleri güçlü bir temel sunuyor; ancak nisan ayından sonra da bu içeriğin güncel tutulması için ortak çalışma yürütmemiz gerekiyor. Eğitimin sürdürülebilirliğini sağlayacak mekanizmaları birlikte düşünmeliyiz.”

Toplantı, EULEP kurslarının Türkiye’de hem şirketlere hem eğitmenlere hem de mesleki eğitim kurumlarına daha erişilebilir hale gelmesi için ortak çalışma iradesinin vurgulanmasıyla sona erdi. 

TEPAV ve paydaş kurumlar, projenin resmi olarak nisan ayında tamamlanmasının ardından da modüllerin güncel tutulması, yaygınlaştırılması ve ulusal yeterliliklerle uyumlu hale getirilmesi için iş birliğini sürdüreceklerini ifade etti.