Dünya Bankası'nın beş yıldır yayımladığı bir rapor var: 'İş Yapma' (Doing Business) Raporu. Bunlardan sonuncusu (2008 için olanı) dün yayımlandı. Rapor, 178 ülkeyi iş hayatına ilişkin düzenlemeler ve mülkiyet haklarının korunmasına yönelik mevzuat açısından karşılaştırıyor.Bu karşılaştırma 10 ayrı başlığa ilişkin çeşitli göstergeler üzerinden yapılıyor. Bu alanlar şunlar: Yeni işyeri açılmasına ilişkin mevzuat, inşaat ruhsatlarına yönelik işlemler, istihdam düzenlemeleri, gayrimenkul tapusu işlemleri, kredi mevzuatı, azınlıktaki hissedarların haklarının korunması, vergi mevzuatı, dış ticaret mevzuatı, sözleşme hükümlerine uyulması ve iflas halinde işin kapatılmasına ilişkin mevzuat. Daha sonra bu alanlardaki çeşitli göstergeler tek bir endekse dönüştürülüyor ve ülkeler sıralanıyor. Bundan önceki sıralama 2006'nın nisan ayındaki bilgilere dayanıyordu. Dün yayımlanan rapor ise haziran ayı başındaki bilgiler ışığında hazırlanmış. Son 14 ayda yapılan hamlelerle Türkiye'nin sıralamadaki yeri 91'den 57'ye yükselmiş. Olumlu bir gelişme. Türkiye'nin 16 ay öncesine kıyasla ilerleme kaydettiği iki alan var: Vergi ve dış ticarete ilişkin düzenlemeler.178 ülke arasında yukarıda belirtilen alanlar dikkate alındığında iş yapmanın en kolay olduğu ülke Singapur. Geçen yıl da birincilik aynı ülkeye aitti. Arkasından Yeni Zelanda geliyor. ABD ise üçüncü. İlk sıralarda genellikle gelişmiş ülkeler yer alıyor. İlk 20 içinde, ilginçtir, Gürcistan var. Gelişmiş dünya dışında Estonya ve Tayland da ilk 20'de yer alıyorlar. Son günlerde başka nedenlerle Türkiye'de büyük ilgi çeken Malezya ise 24'üncü sırada.Kısaca durumu şöyle özetleyebiliriz: Son bir yıl içinde bayağı yol almışız, ama geldiğimiz nokta hâlâ tatmin edici olmaktan çok uzak. Yani, şampiyonlar liginde değiliz. Üstelik bu sıralamada hiç reform yapmadan da yukarıya tırmanmak mümkün. Önünüzdeki birkaç ülke, söz konusu alanlarda iş hayatı açısından sevimsiz birkaç düzenleme yaparlarsa, siz statükoyu korusanız bile, kendinizi daha yukarı da bulabilirsiniz. Oysa biz sürdürülebilir büyüme hızımızı yüzde 7 dolaylarına yükseltmek istiyoruz. Bunun için yapılması gereken çok sayıda reform var. Bu reformların bir kısmı iş yapmanın önündeki engellerin kaldırılması alanında. Sözünü ettiğim raporun odaklandığı alan da bu. İş yapmanın kolaylaşması demek, diğer faktörlerin kötüye gitmemesi koşuluyla, daha rahat yatırım yapılabilir bir ortam demek. Dikkatinizi çekerim: Hem 'diğer faktörler' var hem de iş yapmanın kolaylaştırılması dışındaki alanlarda yapılması gereken bir dolu reform var.Yeni reformlar açısından şöyle etrafa bakınca umutlu olmak pek mümkün değil. Bir yanda çıkmaz sokağa gidiyor izlenimi veren yeni anayasa ve üzerindeki tartışmalar var. Diğer yanda yeni seçimden sonra kurulan kabinenin ilgili bakanlarının acil eylem planı yapmak üzere toplanmaları var. Hangi kabinenin? Beş yıldır iktidarda olan partinin kurduğu kabinenin. Seçim, eski eylem planlarını yok eden bir şey midir? Yoksa seçim öncesinde hazırlanmış derli toplu bir eylem planı hiç mi yoktu?

Bu köşe yazısı 27.09.2007 tarihinde Radikal Gazetesi'nde yayınlanmıştır.