Fatih Özatay, Dr. - [Yazarın tüm yazıları]

3+3 19/05/2012 - Okunma sayısı: 1633

OVP'nin öngörüleri gerçekleşirse ülkede yaşayanların geliri yüzde 4 artacak. Peki, neden memurlar bu gelir artışından pay almıyorlar?

Memurlara 2012 zammı için gelen ilk resmi teklif olan ‘Kamu İşveren Heyeti’nin 2012-2013 Yıllarına İlişkin Toplusözleşme Teklifi’ yüzde 3+3, yaklaşık yüzde 6.1’lik bir maaş artışına karşı geliyor. Perşembe günü çıkan haberlere göre teklif edilen artış oranı biraz daha yükseltilecekmiş. Belki siz bu satırları okurken yükseltilmiş olabilir de.

Neyse... Benim anlamaya çalıştığım, ilk teklifteki yüzde 6.1’in nasıl hesaplandığı. 2012 sonunda tüketici fiyatlarının 2011 sonuna kıyasla yüzde 5 oranında artması hedeflendi. Yüzde 6.1 açık ki yüzde 5’ten yüksek. Ancak Merkez Bankası (TCMB), bir süredir yıl sonunda tüketici fiyatlarının 2011 sonuna kıyasla yüzde 6.5 oranında artacağını söylüyor. Yasası ile kendisine enflasyonla mücadele etme görevi verildiğine göre ve yine yasasına göre hükümetle birlikte enflasyon hedefini açıklamakta olduğuna göre TCMB’nin söylediğine kulak vermek durumundayız. Kulak verdiğimizde ise 2012 için önerilen yüzde 6.1’lik artışın, memurun 2012 yılında 2011’deki alım gücünü koruyamayacağı anlamına geldiği ortaya çıkıyor.

Peki, TCMB’nin yüzde 6.5 olarak öngördüğü 2012 sonu enflasyonunun gerçekten de yüzde 6.5 düzeyinde gerçekleşmesi olasılığı var mı? Son beş aydır yıllık enflasyon iki haneli düzeylerde salınıyor. Bunların en yükseği nisan ayındaki değerdi: Yüzde 11.1. Hem TCMB’nin hem de bağımsız analistlerin beklentisi enflasyonun yılın son çeyreğinde belirgin biçimde düşerek tek haneli düzeylere ineceği yönünde. Tamam, tek hane de yüzde 5 mi, yüzde 8 mi, yüzde 9.9 mu, ne kadar? TCMB’nin tahmini az önce belirttiğim gibi yüzde 6.5. Oysa çoğu analist, enflasyona yukarıya doğru baskı yapan son gelişmeler karşısında zaten yüzde 6.5’in üzerinde olan tahminlerini daha da yükselttiler. Genel kanı yüzde 8 dolaylarında kalacağı şeklinde 2012 sonu enflasyonunun.

Bu durumda yüzde 6.1’lik ilk teklif, 2012 için tahmin edilen enflasyonun oldukça altında kalıyor. Elbette gerçekleşen enflasyon maaş artışından daha fazla ise enflasyon farkı sonradan ödeniyor. Böyle bir telafi mekanizması var. Ancak böyle bir telafi mekanizmasının olmasının temel nedenlerinden biri şu: Hedef alınan enflasyon kadar ücret ve maaş artışı oluşmasını sağlayarak, gerçekleşen enflasyonun hedef alınan düzey civarında kalmasına çalışmak. Oysa en yetkili kurum olan TCMB bile “Enflasyon yüzde 6.5 olacak” diyor. Kaldı ki, geçen yıllarda olduğu gibi TCMB’nin sonradan bu tahmini güncelleyerek yükseltme ihtimali var ve bu ihtimal yüksek. Bu durumda, gerçekleşmeyeceği konusunda neredeyse hemfikir olunan bir enflasyona göre maaş artışı teklifi verip, “Merak etmeyin telafi mekanizması var” demek çok anlamlı olmuyor.

İlk teklife ilişkin sorun bununla da sınırlı değil. Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) ülkede yaşayanların toplam geliri demek. ‘Orta Vadeli Program’a göre GSYH 2012 yılında 2011 yılına göre yüzde 4 oranında artacak. Farklı bir ifadeyle ‘program’ın öngörüleri gerçekleşirse bu ülkede yaşayanların geliri yüzde 4 artacak. Peki, neden memurlar bu gelir artışından pay almıyorlar? Yüzde 6.1 artış teklifi, sadece gerçekleşmesi beklenen 2012 enflasyonundan düşük değil, bir de ekonomik büyümeden hiç pay vermiyor memura. Bu da adil değil.

Bu köşe yazısı 19.05.2012 tarihinde Radikal Gazetesi'nde yayımlanmıştır.