Politika Notu / Emin Dedeoğlu

2017-2019 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Plan (OVP) 6 Ekim 2016 tarihinde yayımlandı. O tarihten beri çeşitli uzman ve köşe yazarları programda öngörülen makro ekonomik hedeflere ilişkin eleştiri ve yorumlarını yazdılar. Eleştiriler makro ekonomik hedeflerin gerçekçi olmadığına, daha doğrusu bu hedefler için öngörülen varsayımların gerçekleşmesinin pek olası olmadığına ilişkindi.  Hükümetlerin (hem bürokrasi hem de siyasiler) ileriye yönelik olarak bu türden makro hedeflerde gerçekçi olmakla iyimser olmak arasında tercih yaparken daha çok ikincisine eğilimli olduğunu söylemek gerekir. Devlet katında kimse geleceğe ilişkin karamsar bir bekleyiş oluşturmak, bunun sorumluluğunu almak istemez. İyimserliğin ölçüsü kaçınca da hedefler bizde olduğu gibi gerçekçilik testini geçemez. Oysa ekonomik aktörlerin önlerini görmeye ihtiyaçları vardır: Yatırım tercihleri, ticari kontratlar, büyük satın almalar ve önemli orta vadeli sözleşmeler hep geleceğe ilişkin iktisadi büyüklükler, fiyatlar, kur vb. gibi parametreleri belli ölçüler içinde tahmin edebilmeyi gerektirir. Çok büyük belirsizliklerin olduğu ortamlarda riskler de aynı oranda artacağı için ekonomik aktörler beklemeyi tercih ederler. O yüzden temel politika dokümanlarında iyimserliğin dozu gerçekliği zedelediği oranda belirsizliği artırma riski taşır. Bu ikilemi bilmesine rağmen hükümetler çoğu zaman iyimserliği gerçekçiliğe tercih eder. Bereket ekonomik aktörlerin tek referansı hükümetin orta vadeli hedefleri değildir. Bir çok şirket -örneğin bankalar- geleceği kestirebilmek için kendi içinde kapasite oluşturmuştur.

Politika notunun tamamı için tıklayınız.