TEPAV web sitesinde yer alan yazılar ve görüşler tamamen yazarlarına aittir. TEPAV'ın resmi görüşü değildir.
© TEPAV, aksi belirtilmedikçe her hakkı saklıdır.
Söğütözü Cad. No:43 TOBB-ETÜ Yerleşkesi 2. Kısım 06560 Söğütözü-Ankara
Telefon: +90 312 292 5500Fax: +90 312 292 5555
tepav@tepav.org.tr / tepav.org.trTEPAV veriye dayalı analiz yaparak politika tasarım sürecine katkı sağlayan, akademik etik ve kaliteden ödün vermeyen, kar amacı gütmeyen, partizan olmayan bir araştırma kuruluşudur.
TEPE, bir önceki aya göre 0,1 puan yükselirken, geçen yılın aynı dönemine göre 15,4 puan düştü.
ANKARA - TEPE, Kasım 2014’te bir önceki aya göre 0,1 puan artarken, geçen yıla göre ise 15,4 puan düştü. Satış beklentileri ve işlerdeki toparlanma algısı hem bir önceki aya hem geçen yıla göre geriledi. Motorlu taşıtlar sektörü dışında perakendenin tüm alt sektörlerinde geçen yıla göre düşüş yaşandı. AB’de perakende güveni üst üste 6 aydır düşüyor. Konya’da da Türkiye geneline benzer şekilde perakende güveni bir önceki aya göre yerinde saydı.
Eylül ayının ardından ekim ayında da düşen TEPE, kasım ayında -15,5 puan değerini aldı. TEPE, bir önceki aya göre 0,1 puan yükselirken, geçen yılın aynı dönemine göre 15,4 puan düştü. TEPE’nin düşüşünde geçtiğimiz 3 aya göre işlerin durumundaki ve önümüzdeki 3 aydaki satış beklentilerindeki gerileme etkili oldu.
Eylül ayında düşmeye başlayan satış beklentileri, kasım ayında da düşmeye devam etti. Önümüzdeki 3 aya ilişkin beklentilerin denge değeri Kasım 2014’te 6 puan oldu. Önümüzdeki 3 aya ilişkin satış beklentilerinde Kasım 2013’e göre 13,6 puanlık, Ekim 2014’e göre ise 1,4 puanlık düşüş yaşandı.
Kasım 2014’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 23,5’i önümüzdeki 3 ayda işlerinde iyileşme beklerken, işlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı yüzde 45,9 düzeyinde oldu. İşlerinde bir değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 30,5 olarak belirlendi.
İşlerin geçen yılın aynı dönemine göre durumunun denge değeri Kasım 2014’te -43,6 puan oldu. İşlerin geçen yılın aynı dönemine kıyasla durumunda Ekim 2014’e göre 5,1 puanlık, Kasım 2013’e göre ise 24,5 puanlık düşüş yaşandı.
Kasım 2014’te TEPE anketi katılımcılarının yüzde 20,8’i geçen yılın aynı dönemine göre işlerinde artış olduğunu belirtirken, işlerinde düşüş olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 53,9 olarak belirlendi. Geçen yıla göre işlerinde bir değişiklik olmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 25,3 oldu.
Geçen yılın aynı dönemine göre, bir sektör hariç diğer sektörün tamamında düşüş yaşandı. Bu dönemde artış gösteren tek sektörü motorlu taşıtlar sektörü oldu. Diğer sektörlerin tamamında düşüş ortalama düşüşten daha fazla gerçekleşti. Bu sektörler sırasıyla, yiyecek, içecek ve tütün ürünleri, “diğer” (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, zücaciye, kırtasiye, vb.), mobilya, aydınlatma ekipmanları ve ev içi kullanım ürünleri, birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar, tekstil, hazır giyim ve ayakkabı ve elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar sektörleri oldu. Geçen yıla göre en fazla düşüş elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar sektöründe gerçekleşti.
TEPE anketine soru bazında bakıldığında Kasım 2013’e göre, “mevcut stok düzeyi” ve “gelecek yıldaki mağaza sayısı beklentisi” dışındaki tüm göstergelerde düşüş yaşandı.
AB-28 perakende güveni üst üste 6 aydır düşüyor. AB-28 Perakende Güven Endeksi, Kasım 2014’te -2,9 puan değerini aldı. AB-28’de bir önceki aya göre 0,2 puanlık düşüş, geçen yılın aynı dönemine göre ise 2,7 puanlık artış oldu. Türkiye geçen yıla ve bir önceki aya kıyasla AB-28’den ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergiledi. Türkiye, geçen yıla göre AB-28’de perakende güveni en çok düşen ülke oldu.
AB-28 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi değerlerine bakıldığında Yunanistan’ın kasım ayında da geçen yıla göre en fazla artış yaşanan ülke olduğu görüldü. Yunanistan’ı, Slovenya, Macaristan ve Hırvatistan takip etti. Türkiye, Finlandiya, Bulgaristan, Belçika ve Almanya geçen yıla göre en fazla düşüş yaşanan ülkeler oldular. Bir önceki aya göre en fazla artış ise Slovenya’da yaşandı. AB-28 Perakende Güven Endeksi, geçen yıla ve bir önceki aya göre Euro Bölgesi’ne oranla daha iyi performans sergiledi.
Perakende Güveni Konya’da Geçene Aya Göre Yerinde Saydı
TEPAV ve Konya Ticaret Odası (KTO) işbirliğinde gerçekleştirilen Konya Perakende Güven Endeksi (KOPE) kapsamında Şubat 2012’den bu yana Konya’da faaliyet gösteren 300 perakendeci ile her ay yüz yüze anketler yapılıyor.
Kasım ayında TEPE -19,6 değerini alırken, KOPE -3,6 değerini aldı. Eylülde negatif değer almaya başlayan Konya perakendesi, kasım ayında da negatif değer aldı. KOPE, geçen yılın aynı dönemine göre 1,2 puan, TEPE ise 15,9 puan düştü. KOPE, bir önceki aya göre ise 0,2 puan yükseldi.
Konya perakendesi, kasım ayında Türkiye genelinden ve AB-28’den daha iyi bir değer aldı. Konya perakendesinin geçen yıla göre düşmesinde mevcut stok düzeyindeki artış ve önümüzdeki 3 aydaki satış beklentisindeki düşüş etkili oldu.
Konya perakendesinde geçtiğimiz yıla göre işlerdeki toparlanma algısı bir önceki aya ve geçen yıla göre düşerken, önümüzdeki döneme ilişkin satış fiyatı ve istihdam beklentilerde bir önceki aya ve geçen yıla göre artış yaşandı.