ANKARA - Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), IMF performans kriterlerinin Nisan sonu itibariyle tutmadığını açıklayarak, Ağustos sonu itibariyle de tutmayacağı tahmininde bulundu.

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) İstikrar Enstitüsü tarafından hazırlanan Mali İzleme Raporu-2007 Yılı Temmuz Ağustos Ayı Bütçe Sonuçları açıklandı. Raporda bütçe sonuçlarının yanı sıra "IMF Performans Kriterleri ve Konsolide Kamu Sektörü Dengesi: Yıl Sonu Hedefi Tutacak mı?" başlıklı bir bölüme de yerverildi. Bu bölümde IMF'ye verilen Mayıs 2007 tarihli niyet mektubunun ekinde yer alan konsolide kamu sektörü faiz dışı dengesine ait performans kriterlerinin Nisan 2007 sonu itibarı ile karşılanamadığı ve hedeften % 24 oranında (KİT'ler hariç % 38 oranında) sapıldığı dikkat çekilerek, şöyle denildi:

"Nitekim aynı niyet mektubunda bu bir ihtimal olarak belirtilmiş ve tedbir alınacağı ifade edilmiştir. Ancak söz konusu tahmin doğrulanmış ve alınan tedbirlerin de bu tahmini tersine çevirecek önemde olmadığı anlaşılmıştır. IMF'ye verilen niyet mektubunun diğer bir test noktası Ağustos ayı sonu için konulan performans kriteridir. Aynı şekilde Ağustos sonu için konulan hedefin de, özellikle bütçe verilerindeki performans düşüklüğünün etkisi ile karşılanamayacağını tahmin etmekteyiz.

Geçen yıl aynı dönemde konsolide kamu sektörü faiz dışı denge rakamı yıl sonu hedefinin % 86'sı civarında gerçekleşmişken, bu yıl bu oranın % 60 seviyesine gerilediği anlaşılmaktadır. Bu durumda, diğer koşullar sabit iken ve ek tedbir alınmadığı varsayımı ile; yılın geri kalan kısmı için IMF ile sürdürülen stand by düzenlemesinin performans hedeflerinin tutturulmama riskinin giderek büyüdüğünü görüyoruz."

"3 milyar YTL gider ödeneksiz"

TEPAV'ın raporunda "Sayıştay'ın Genel Uygunluk Bildirimi ve Hazine İşlemleri Raporu: Bulgular ve Denetim Formatı Üzerine Değerlendirmeler" isimli bir bölüme daha yer verildi. Sayıştay Başkanlığı'nın 2006 yılı Bütçe uygulama sonuçlarına yönelik Uygunluk Bildirimi'nden "3 milyar YTL civarında giderin ödeneksiz olarak harcandığı, yani Meclis'in verdiği yetkinin dışında harcamada bulunulduğu" sonucunu çıkarmak mümkün olduğu belirtilen raporda, "Bu tür ödenek aşımlarının raporlanmalarına rağmen Meclis tarafından ibra edilmeleri, raporlamaların formaliteye dönüşmesine yol açacak ve Sayıştay'ın güvenilirliğini zedeleyecektir" denildi.

Raporda, Sayıştay'ın Hazine İşlemleri Raporu konusunda ise şu değerlendirmeler yapıldı:
" 1. Bütçe Açığının Boyutu konusunda Sayıştay bulgularına katılmakla beraber yeterli bulmuyoruz.

2. Bir kısım Hazine Borç ve alacaklarının muhasebe ve takip sistemi konusundaki eksiklikler konusunda Sayıştay haklı fakat nisbeten geç kalmış tesbitler yapmaktadır.
3. Sayıştay'ın Hazine İşlemleri Raporunda borç analizleri veya benzeri değerlendirmeler yapması format ve kalite açısından uygun değildir."

Raporda, gecikmeli olarak açıklanan Temmuz ayı sonuçları ile birlikte Ağustos ayı sonunda Merkezi Yönetim Bütçesinin kümülatif olarak 8,4 milyar YTL düzeyinde açık verdiği belirtilerek, "Yerel yönetim ve fon payı düzeltmeleri yapıldığında, bütçe açığı 9,3 milyar YTL'ye çıkmaktadır. Bütçenin geçen yıl 474 milyon YTL fazla verdiği dikkate alındığında, bütçe performansındaki düşmenin artarak devam ettiği görülmektedir" denildi.

Rapor'da şu ifadelere yer verildi:

"2007 tahminlerimizi geçmiş verilerdeki eğilimlerden hareketle türetmiş olmakla beraber; Raporumuz'un yayın süreci içinde gerek basında yer alan haberler gerekse Hazine tarafından yapılan basın açıklaması, bu tahminlerimizi doğrular bir biçimde 2007 yılı IMF performans kriterlerinin tutturulamayacağını (% 6.5 yerine % 4,3'lük bir gerçekleşme) ortaya koymuş bulunmaktadır. Gelişmeler özellikle KİT dengesinin enerji maliyetleri ile ilintili bir biçimde daha da ciddi bir bozulma içinde olduğuna da işaret etmektedir.

Kamu otoritesinin 2007 - 2008 bütçe tahminleri ile ilgili ayrıntılı bir değerlendirmeyi Eylül ayı Raporumuz'da ele alacağız."