TEPAV'ın kayıtlı istihdamın yüzde 75'ini oluşturan 19 ilde yaptığı işgücü piyasası analizi dikiş makinesi operatörlüğü, gaz altı kaynakçılığı, dokumacılık, CNC tezgah operatörlüğü, kalite kontrol gibi iş kollarında istihdam ihtiyacını ortaya koydu.
ANKARA - Kamu ile özel sektör arasında "BECERİ'10" sloganıyla yürütülen "Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri (UMEM) Projesi"yle Türkiye'nin istihdam haritası çıkarıldı.
TEPAV'ın gerçekleştirdiği "İşgücü Piyasası İhtiyaç Analizleri" ile Türkiye'nin kayıtlı istihdamının yüzde 75'ini oluşturan ve işsizlik sigortası için İŞKUR'a başvuran işsizlerin de yüzde 80'inin bulunduğu 19 ilin fotoğrafı çekildi. Bu çerçevede krizin ardından illerin istihdam rakamlarındaki son durum, il il işgücünün eğitim profili ve ihtiyaç duyulan işgücü profili gibi önemli verilere ulaşıldı.
Çalışma Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Samsun, Tekirdağ ve Trabzon'da gerçekleştirildi. Firmalarla yüz yüze yapılan anketleri illerdeki Odalar ve ilgili Türkiye Sektör Meclisleri'yle birlikte gerçekleştiren TEPAV, ihtiyaç analizleri konusunda ise TOBB ETÜ'yle birlikte çalıştı.
Eğitim profili yüksek, beceri düşük
Çalışmada, illerin büyük kısmında işgücünün eğitim profili Türkiye ortalamasının üzerinde çıktı. Bu iller Ankara, Trabzon, Adana, Kocaeli, Antalya, Malatya, İstanbul, Tekirdağ, İzmir, Erzurum ve Bursa olarak sıralandı. Konya, Denizli, Samsun, Manisa, Diyarbakır ve Gaziantep'te ise işgücünün eğitim durumunun ülke ortalamasının gerisinde kaldığı görüldü. Mersin ve Kayseri'de de Türkiye ortalamasına "oldukça benzer" bir durumdan bahsedildi.
Buna karşın illerde işgücünün sahip olduğu beceri ile işverenin talep ettiği beceri arasında ciddi uyumsuzluklar yaşandığı belirlendi. 19 ilde 5 bine yakın işverenle yapılan görüşmelerde firmaların yüzde 49'u çalışanlarının genelinin işine hakim olmadığını belirtti. Firmalar sıkıntının kaynağı olarak ise yetersiz mesleki eğitime işaret etti. Mesleki beceri eğitimlerinin işsizlik sorununun çözümünde etkili olacağını dile getiren firmaların oranı yüzde 87'yi buldu.
Pek çok meslekte işgücü temini zor
Çalışma, illerin pek çok iş kolunda işgücü temininde güçlük çektiğini de ortaya çıkardı. Sıkıntının deneyim ve mesleki beceri eksikliğinin yanı sıra piyasada bu alanlarda yeterli personelin bulunmayışından kaynaklandığı ifade edildi. İllere göre bazı farklılıklar gösterse de işgücü temininde zorluk çekilen mesleklerde öne çıkanlar şunlar oldu:
"Dikiş makinesi operatörü, gaz altı kaynakçısı, dokumacı, konfeksiyon işçisi, CNC operatörü, iplikçi, kalite kontrolcü, ütücü, plastik enjeksiyon makineleri operatörü, mekanik bakım-onarımcı, tornacı, overlokçu, bobin-katlama-büküm operatörleri."
İllerin ilk sırada talep ettiği meslekler ise şöyle sıralandı:
Adana'da "gaz altı kaynakçısı", Mersin'de "overlok makinesi operatörü", Ankara'da "gaz altı kaynakçısı", Antalya'da "aşçı", Bursa'da "CNC tezgah operatörü", Denizli'de "dokuma makineleri operatörü", Diyarbakır'da "muhasebeci", Erzurum'da "pazarlamacı", Gaziantep'te "mekanik bakım-onarımcı", İstanbul'da "makineci (dikiş)", İzmir'de "makineci (dikiş)", Kayseri'de "argon kaynakçısı (tığ kaynakçısı)", Kocaeli'de "mekanik bakım-onarımcı", Konya'da "CNC tezgah operatörü", Malatya'da "makineci (dikiş)", Manisa'da "bakım ve onarım elektrikçisi", Samsun'da "CNC tezgah operatörü", Tekirdağ'da "mekanik bakım-onarımcı" ve Trabzon'da "gıda mühendisi".
Kurslar açılmaya başlanacak
"İşgücü Piyasası İhtiyaç Analizleri", TOBB, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve TOBB ETÜ arasında yürütülen UMEM Projesi kapsamında açılacak meslek edindirme kurslarının oluşturulması açısından önem taşıyor. Buradan çıkacak ihtiyaçlara göre işsizlere yönelik olarak kurslar açılacak. Kursiyerler, ortalama 3 ay teorik ve pratik eğitimlerin verileceği kursların ardından sanayi kuruluşlarında da 3 ay staj yapacak. Hem eğitim hem de staj sürecinde başarılı olanların yüzde 90'ının illerde Odalar'a üye firmalarca istihdam edilmesi sağlanacak.
