Macar düşünür Karl Polanyi’nin ünlü kitabı Büyük Dönüşüm, sanayi devriminin dönüştürücü etkisini anlatan önemli bir eserdir. Yazar, kitabına “19. yy. uygarlığı çöktü” diyerek başlar. Gerçekten de sanayi devriminin etkisiyle insanlık için bir dönem kapanmış, yeni bir dönem başlamıştır. Tüm dünya toplumsal, ekonomik, kültürel ve mekânsal bir dönüşüme, değişime işaret eden baş döndürücü bir dönemden geçmiştir. 

Günümüz toplumları da köklü bir değişimin eşiğinde. Bu dönüşümü tetikleyen iki etken var. Bunlardan biri teknolojik gelişmeler. Gelişen ve yaygınlaşan bilgi-iletişim teknolojileri, internet kapsamındaki gelişim ve internetin yaygınlaşması, nesnelerin interneti ve otonom kullanım teknolojileri bu teknolojik dönüşümün yansımaları.  Ancak, çok daha önemli bir dönüşüm dinamiği olan iklim değişikliği de dikkate alınmalıdır. İklim değişikliği, uzun erimli sıcaklık değişiklikleri ve iklim örüntülerindeki değişime işaret etmektedir. Tüm bunların temelinde insan etkinlikleri yer almaktadır. Küresel ısınma, uç iklim etkinlikleri, deniz suyu seviyesindeki yükseliş ve tüm bunların, içinde insanın da yaşadığı ekosistem ve biyoçeşitliliğe etkisi iklim değişikliğine ilişkin en çok tartışılan konulardır. Bu gelişmeler insanlığın, sanayi devriminden sonra yeni bir dönüşüme gebe olduğuna işaret etmektedir. 

Tıpkı sanayi devrimi gibi iklim değişikliği de dünyayı toplumsal, ekonomik, kültürel ve mekansal olarak dönüştürecek ve büyük olasılıkla yakın zamanda yazılacak bir kitabın “20. yy. uygarlığı çöktü” cümlesiyle başlamasına da neden olacaktır. 

Politika notunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.