Global İlişkiler Forumu (GİF) İcra Kurulu Başkanı Emekli Büyükelçi Selim Yenel’in inisiyatifi ile diplomasi, bürokrasi, akademi ve iş dünyasında yıllardır çalışmış olan GİF üyelerinin katkısı ile hazırlanan rapor yayımlandı.
Yarım yüzyılı aşkın bir süredir inişli çıkışlı bir seyir izleyen ama genelde yukarıya doğru yönünü koruyabilmiş olan Türkiye-AB ilişkileri, son dönemlerde ciddi bir tıkanma ve gerileme içine girmiştir. Türkiye Batılılaşma ve Batıyla bütünleşme hedefleri doğrultusunda AB’ye üye olmayı milli politikasının temel unsuru halinde bugüne kadar yürütmüştür. Bununla birlikte üyelik hedefi gittikçe uzaklaşmaktadır. Bunun başlıca nedeni yıllar içinde tarafların yanlış politikaları ile kaçırılan fırsatlar ve bu durumun doğurduğu güvensizliktir. Ancak artık geçmişe değil ilişkilerin geleceğine yeni bir anlayışla bakmanın zamanı gelmiştir.
AB ile Türkiye’nin sadece politikalarının değil, birbirlerine bakış açılarının da değişmesi gerekmektedir. Tarafların öncelikleri halen farklıdır. Ancak bu öncelikleri ortak noktalarda birleştirmek de hala mümkündür.
Aşılması gereken sorunlar, yapılması gereken açılımlar bilinmektedir. Türkiye-AB ilişkilerinde herhangi bir olumlu gelişme meydana gelebilmesi için nesnel kriterlere dayalı yeni bir bakış açısı ve ciddi bir siyasi iradeye ihtiyaç vardır. Aksi takdirde güven eksikliğinin giderilmesi zor olacaktır. Burada iki tarafa da ödevler düşmektedir.
Gümrük Birliği çerçevesinde oluşturulacak yaratıcı ve pragmatik yaklaşımlar, üyelik müzakereleri, vize muafiyeti ve diğer alanlarda da müspet etki yaratacaktır. Bu çerçevede Türkiye’nin öngörülebilir politikalara dönmesi, başta komşuları olmak üzere, diğer ülkelerle ve müttefikleriyle ilişkilerini yeniden değerlendirerek, dış politikada başlattığı yumuşamayı devam ettirmesi yararlı olacaktır. Sadece adalet ve insan hakları değil, ekonomik alanda da akılcı politikalara yönelinmesi, daha önce gerçekleştirilmiş adımlara ilaveten, günümüz gerçeklerine uygun yapısal yeni reformların her konuda uygulamaya konulması önceliklidir.
AB’nin de Türkiye’ye bakış açısını değiştirme zamanı gelmiştir. AB’nin ahde vefa gibi uluslararası teamülleri ve objektif değerlendirme ile yaklaşımları temel alan daha inandırıcı politikalara yönelmesi beklenmelidir. Bu bağlamda, AB örnek olacaksa kendi ev ödevini ihmal etmemelidir. AB’nin Gümrük Birliği gibi konularda Türkiye’nin önüne sürekli siyasi yeni ön koşul koyması güven eksikliğini pekiştirmektedir. Birlikte çalışılmaması ve ortaklaşa hareket edilmemesi halinde uzun vadede iki taraf da kaybedecektir. Taraflar arasındaki mevcut soğukluğun devamının kimin yararına olduğu iyi düşünülmelidir. Ayrıştıran değil birleştirebilecek konulara odaklanılmalıdır. Avrupa’nın geleceği iki tarafa da aittir.
“Türkiye - Avrupa Birliği İlişkileri için Yol Haritası” başlıklı rapor GİF İcra Kurulu Başkanı Emekli Büyükelçi Selim Yenel’in inisiyatifi ile diplomasi, bürokrasi, akademi ve iş dünyasında yıllardır çalışmış olan GİF üyesi ve TEPAV AB Çalışmaları Merkezi Direktörü Nilgün Arısan Eralp ile (soyadı sırasıyla diğer GİF üyeleri) Prof. Dr. Senem Aydın Düzgit, Prof. Dr. Atila Eralp, Büyükelçi (E) Haluk Ilıcak, Dr. Bahadır Kaleağası, Büyükelçi (E) Selim Kuneralp, Doç. Dr. Çiğdem Nas, Büyükelçi (E) Özdem Sanberk'in katkısı ile hazırlanmıştır.
Rapora erişmek için tıklayınız.
