Amerikan şirketleri Çin’den çıkıyor gibi görünmüyorlar
Güven Sak, Dr.
15 Eylül 2020
COVID-19 küresel salgını ile birlikte, bundan altı ay önce, ilk konuşulan konulardan biri küresel değer zincirlerinin yeniden yapılanmasıydı. Hatta Türkiye’de biz bile umutlanmıştık bir ara hatırlarım. Geçen haftanın benim için en dikkat çekici haberi Çin’de faaliyet gösteren 346 Amerikan şirketinin görüşlerini içeren bir anketin sonuçlarıydı öncelikle. Önce o haberden başlayayım, sonra konuyu bir yerinden Türkiye’ye bağlayayım.
[Devamı]
Coşku-çöküş-coşku-çöküş: Çok maliyetli bir döngü
Fatih Özatay, Dr.
11 Eylül 2020
Finansal istikrarı bozan coşkular arkasından çöküş getiriyor. Pandemi öncesindeki istihdam kaybının ana nedeni, 2018-2019 krizinde inşaat sektörünün çökmesi. 2018’in Ağustos ayında patlak veren ekonomik kriz öncesinde hem maliye politikasına ilişkin göstergeler uluslararası ölçütlere göre oldukça sağlamdı hem de bankacılık sektörümüz sağlıklıydı. Buna rağmen kriz yaşadık. Krizin en belirgin özelliği ise büyük istihdam kaybı oldu. Öyle ki, son krizde küresel krize kıyasla ekonomimiz sınırlı bir daralma göstermişken, istihdam kaybı küresel krizdekinin çok üzerinde gerçekleşti.
[Devamı]
Döviz kuru artışı şirketler kesimi açısından önemli bir risk
Fatih Özatay, Dr.
09 Eylül 2020
Finans dışı şirketler kesiminin dış borçlarının ve/veya döviz cinsinden borçlarının zamanla artması, önemli bir risk. Döviz kuru artışı ve bu artışa yol açabilecek gelişmeler şirketlerimizi ve dolayısıyla Türkiye’yi çok yakından ilgilendiriyor.
[Devamı]
Neden kimse bir türlü Amazon’a rakip olamıyor?
Güven Sak, Dr.
08 Eylül 2020
COVID-19 küresel salgının kısa zamanda bitmeyeceği belli oldukça, günlük hayatımıza etkileri daha fazla belirginleşiyor. Önümüze çıkan yeni soruların farkında mısınız? Dün “Neden kimse Amazon’a rakip olamıyor, ortada ne tür bir rekabet kısıtı var?” sorusu daha çok Amerikalıları ilgilendiriyordu. Ufuk Akçiğit ve Sina Ateş’in merkez bankalarının Jackson Hole konferansına sundukları tebliğ, tam da bu çerçevede, Amerikan ekonomisinde azalan ekonomik dinamizm ve verimlilikten Amazon gibi alanında hakim durumda olan şirketlerin neden olduğu rekabet kısıtını sorumlu tutuyordu. Şimdi artık bu durum bizi de çok yakından ilgilendiriyor. Yeni çağın meseleleri artık buraya da geldi.
[Devamı]
Selçukluların Bâtınîlerle mücadelesi
Hilmi Demir, Dr.
06 Eylül 2020
Bȃtınîlik ile mücadele âdeta hayaletlerle mücadeleye benzer. Nerede ve kim olduklarını bilmek oldukça zordur. İkinci olarak da orduları yendiğinizde askerler şerefiyle teslim olurlar. Oysa Bȃtınîlikte öyle bir adanmışlık söz konusudur ki ya asla ele geçmezler ya da sizden olduklarını söylediklerinde asla sizden değildirler.
[Devamı]
Stok değişiminin büyümeye olumlu katkısı üzerine bazı gözlemler
Fatih Özatay, Dr.
04 Eylül 2020
Pazartesi günü açıklanan yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH verilerinde ilgimi en çok çekenin stok değişimi olduğunu belirtmiştim. Ekonomimiz bir yıl öncesine kıyasla %9,9 oranında küçülürken, ekonomideki mal stok düzeyi önemli ölçüde artmış ve GSYH büyümesine 6,4 puan katkı vermişti. Farklı bir ifadeyle stok artışı olmasaydı ve stoklar aynı düzeyde kalsaydı küçülme oranımız %16,3 olacaktı. 2000’nin başından bu yana stok değişimlerinin GSYH büyümesine verdiği katkının gelişimi ilk grafikte yer alıyor.
[Devamı]
Stok birikimi ile makine-teçhizat yatırımları küçülmeyi aşağıya çekmiş
Fatih Özatay, Dr.
02 Eylül 2020
İkinci çeyrek küçülme oranı tahminimden çok daha düşük geldi. Haziran ayında yüzde 20 civarında (bir yıl öncesine kıyasla) küçüleceğimizi tahmin etmiştim. Cuma günü, kredi genişlemesi dikkate alındığında, bu oranın daha düşük olacağını belirtmiştim. Bir rakam belirtmemiştim ama yüzde 15’in üzerinde bir değer bekliyordum. Yüzde 9,9 olarak açıklandı küçülme oranımız.
[Devamı]
Neuralink projesi ve tıpta hızlanan dijital dönüşüm
Güven Sak, Dr.
01 Eylül 2020
Geçen haftanın üzerinde konuşmaya değer tek iktisadi haberi Cuma günü geldi. Elon Musk iyi ki Neuralink projesinde gelinen aşamayı anlatmak için geçen haftayı seçmiş. Konuşacak bir sürü konu çıktı. Doğrusu ya ben, Elon Musk’ın Youtube videosunu Cumartesi sabahı izlerken, güncel iktisadi analiz açısından son derece değerli buldum. Ne düşündüğümü anlatmak isterim.
[Devamı]
Karamsar tahminlerden daha az küçüleceğiz. Ama...
Fatih Özatay, Dr.
28 Ağustos 2020
Pazartesi günü ikinci çeyreğe ilişkin GSYH değerleri açıklanacak. Güven Sak ile birlikte 13 Nisan 2020’de Dünya gazetesinde yayımlanan pandeminin ekonomik etkilerine ve uygulanabilecek ekonomi politikasına ilişkin üçüncü yazımızda GSYH’yi harcama tarafından inceleyerek bir büyüme değerlendirmesi yapmıştık. Büyük belirsizlik altında yapılan ve dolayısıyla önemli bir hata payı içerdiğini vurguladığımız hesaplamamızdan çıkan sonuç ürkütücüydü:
[Devamı]
Bilinmesi gereken faizler hakkında neden bilgi yok?
Fatih Özatay, Dr.
26 Ağustos 2020
Uzun bir süredir, Merkez Bankası’nın (MB) her Para Politikası Kurulu toplantısından sonra yayınladığı ‘Faiz Oranlarına İlişkin Duyuru’ metinlerine bakmıyordum. Hal böyleyken geçen Perşembe günü yayınlanacak duyuruyu merakla bekledim. Saat 14.00’te internetim kapalıydı, vakit kaybetmeyeyim diye televizyonda ilgili haberi ve yorumları dikkatle dinledim. Dinlemesine dinledim ama tecrübeli sunucunun ve yorumcuların neden hem faiz koridorunun alt ve üst sınırı hem de geç likidite penceresi faizi hakkında alınan kararları duyurmadıklarını anlamadım. Politika faizinin değişmediğini vurguladılar, yayınlanan metni neredeyse her cümlesinin üzerinde durarak analiz ettiler, bir önceki ile karşılaştırdılar ama sözünü ettiğim faizler hakkında bir bilgi vermediler. Nasıl böyle bir hata yaparlar oysa bu k
[Devamı]
