Hedeflemeden vaz mı geçsek?
Fatih Özatay, Dr.
07 Ağustos 2008
Enflasyon hedeflemesi rejimini uygulamaktan vazgeçmek gerekiyor mu? Tüketici enflasyonu yüzde 12'ye yükseldi. Merkez Bankası'nın (MB) son raporunda, bu olumsuz gelişmede enerji fiyatlarının oynadığı rolün altı çiziliyor. İkinci neden olarak da gıda fiyatlarındaki hareketler gösteriliyor. Büyük ölçüde dış gelişmelere bağlı bir artış var kısacası.Yılbaşındaki hedefin yüzde 4 olduğunu hatırlayalım. Yıl içinde açıklanan enflasyon raporlarında önümüzdeki döneme ilişkin verilen tahminlerde birkaç kez ve yukarıya doğru önemli değişiklikler yapıldığını göz önüne alalım. Bu çerçevede orta vadeli hedeflerin değiştirildiğini, 2008 sonu için hedef yerine eski hedefin oldukça üzerinde bir gerçekleşme tahmini yapıldığına dikkat edelim. 2007'nin son aylarıyla 2008'in ilk aylarında politika faizl
[Devamı]
'Çünkü annesi burada' en önemli teşvik olmalıdır
Güven Sak, Dr.
05 Ağustos 2008
Temmuzun ilk haftasında İsrail'deki Tefen Sanayi Bölgesi notlarına başlamıştık. "Burada Ar-Ge değil, İsviçre'ye ihracat yapılır" başlıklı yazıyı hatırlayacaksınız. Amacımız açıktı: Türkiye'nin araştırma geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerini destekleme sisteminde bir performans kriteri eksikliği vardı. Ar-Ge desteklerinin salt bilimsel yayın saiki ile değil, hem iktisadi hem de operasyonel bir kritere dayalı olarak dağıtılmasında fayda vardı. Bugün müsaadenizle Tefen izlenimlerine devam edelim. Sanayi bölgesini gezerken arada SanDisk firmasının üretim tesisine de uğradık. İşte "çünkü annesi burada"nın ne anlama geldiğini orada öğrendik. Merak edenleri aşağıya bekleriz efendim. SanDisk dünyanın bir numaralı flash bellek üreticisi Hani veri depolamada kullandığımız, taşınabilir bell
[Devamı]
Bundan sonrası (2)
Fatih Özatay, Dr.
04 Ağustos 2008
Artık önümüzde tek bir belirsizlik kaynağı kaldı: ABD mali piyasalarının ve ABD ekonomisinin bundan sonra nasıl bir yol izleyeceği. Bu belirsizliği azaltmak elimizde değil, ancak içeride sağlam durarak oluşabilecek risklerin olumsuz etkilerini en aza indirmemiz mümkün. Üstelik bizim yapmamız gereken 'şeyler', dış piyasalarda bu yaşananlar hiç yaşanmasaydı bile yapmamız gerekenler.
[Devamı]
6 denizaltı alımı ihalesinde sorular ve cevaplar
Hasan Ersel, Dr.
04 Ağustos 2008
Türkiye'nin 2.5 milyar euroya ihale ettiği 6 denizaltı fiyatına ilişkin yorum yapmak güç. Yüzde 80'lik off-set oranı ise dünya ortalamasının üzerinde ama Yunanistan'ın bu tür ihalelerde sağladığı oran yüzde 113.4.
[Devamı]
Bundan sonrası
Fatih Özatay, Dr.
03 Ağustos 2008
Anayasa Mahkemesi'nin son kararıyla ekonomik açıdan bir büyük belirsizlik ortadan kalktı. İkincisi ise, orta yerde duruyor: ABD'de mali sistemin bir türlü düzelmemesi nedeniyle her an yeni bir sarsıntı olması olasılığı. Önce yitirdiğimiz süreyi hatırlayalım. Neredeyse 2007'nin başından bu yana gündem hiç ekonomi olmadı. Cumhurbaşkanlığı seçimi, erken genel seçim, anayasa değişikliği ile türban, kapatma ve Ergenekon davaları. Bu ortamda özellikle potansiyel büyüme hızımızı yükseltmek ve rekabet gücümüzü artırmak açısından önemli bir zaman yitirdik. Şüphesiz bu kayıpta tek sorumlu iktidar partisi değil, ama önemli sorumluların başında geldiği de açık. Yaptıklarıyla ve yapmadıklarıyla... Bundan sonrası nasıl şekillenecek? Sorunun yanıtı ikinci belirsizlik kaynağı ile yakından ilgili.
[Devamı]
İşbirliği neden rekabet kadar önemli oldu
Güven Sak, Dr.
02 Ağustos 2008
1980'lerin iktisadi politikalarını belirleyen rekabet kavramıydı. Hatırlayın 1970'lerin sonu İngiltere'de Thatcher yıllarıydı. 1980 ABD'nin Reagan'lı yıllarının başlangıcıydı. Aynı dönem Türkiye'de Özal yıllarıydı. O dönemlerin gözde iktisadi politika meselesi serbestleşme ve özelleştirmeydi. Aradan yaklaşık bir 30 yıl geçti. Şimdi geldiğimiz noktada, 21. yüzyılın temel iktisadi politika kavramı işbirliği (cooperation) ve ortak eylem (collective action) olacak gibi duruyor. Peki, rekabetten (competition) işbirliğine (cooperation) geçişi tetikleyen nedir? Kapitalizm kendisi olmaktan mı vazgeçiyor? Hayır. Yalnızca biçim değiştiriyor. Yaklaşık 50 yıldır soldan ve bilumum yeşil-çevreci-küreselleşme karşıtı hareketlerden yükselen eleştirinin, sistemin kodlarına işlenme anı geldi gibi
[Devamı]
Enflasyon ve imalat sanayiinde kâr oranları
Hasan Ersel, Dr.
01 Ağustos 2008
TCMB Üçüncü Enflasyon Raporu'nu yayınladı. İmalat sanayii ile de ilişkilendirerek iki gözlem yapmak istiyorum. 1) TCMB enflasyon öngörülerini yeniledi. Temel senaryo esas alındığında TCMB'nin Nisan 2008 ve Temmuz 2008 tahminleri ile hedefleri aşağıdaki tabloda veriliyor.
[Devamı]
Cari işlemler açığının yönetimi için mali disiplin şart
Güven Sak, Dr.
01 Ağustos 2008
Mali disiplin kavramının niteliğinin değişmeye başladığı bir dönemdeyiz. Dün mali disiplin faiz harcamaları dışarıda bırakıldığında bir bütçe fazlası oluşturmak anlamına geliyordu. Bugün ise mali disiplinin anlamı kamu tasarruflarının artırılmasıdır. Dün önem taşıyan kamu borcunun sürdürülebilirliğinin sağlanmasıydı. Bugün için önemli olan ise, cari işlemler açığının sürdürülebilirliğinin sağlanmasıdır. Dün onu yaptık. Sıra bugün bunu yapacağımızın bilincine varmaktadır. Dün büyük bir dikkatle bir faiz dışı fazla hedefi koyup takip ettik. Mali kuralın hedefi o günkü problemdi. Bugün ise yapılması gereken, kamu harcamalarını disiplin altına sokacak bir yeni mali kural icat etmektir. Üstelik bunu ikinci nesil reform sürecinin gerektirdiği harcamaları artırarak yapmak durumundayız.
[Devamı]
Cari açık
Fatih Özatay, Dr.
31 Temmuz 2008
Uzun bir aradan sonra Radikal'de yeniden yazmaya başladıktan sonraki ilk yazılarım genellikle cari açık sorunu üzerineydi. 'Cari açık için yapılabilecekler' falan gibi iddialı başlıklar da atmışım. O 'mümtaz katkıma' karşın aradan geçen sürede cari açık sorununu çözemedik, bari bugün yeni bir liste vereyim. İlk madde: Merkez Bankası faizleri aşağıya indirecek. Elini tutan yok, mümkünse yüzde 12 falan olsun. 10 değil 12, çünkü biraz da reel faiz vermek gerekir. İkinci madde: Rekabet gücümüzü artıracağız. Sorumluluk alanları rekabetle ilgili olan sayın bakanlarımızdan 'rekabet gücümüzü mutlaka artırmamız gerekir' şeklinde açıklamalar bekliyoruz. Köşe yazarları olarak bizler de elbet üzerimize düşeni yaparız. Üçüncü madde: Büyüme hızımızı yüzde 10'un üzerine çıkaracağız. Ama bunu ve
[Devamı]
Oligarklar ve statüko
Fatih Özatay, Dr.
28 Temmuz 2008
Dünkü yazımdaki temel soru şuydu: Gelişmekte olan ülkelerde reform yapmak neden çok zor? İki açıklama biçimi vardı: Birincisi: ‘Ne tür reformlar yapacağımızı bilmiyoruz.’ İkincisi: ‘Seçkinler politik kurumları kendi çıkarlarına yönelik kullanıyorlar. Böylelikle baskı altındaki çoğunluğun lehine olan ekonomik programlar hiçbir zaman uygulanamıyor.’ Ama biz bunlarla ilgilenmiyorduk.Üçüncü bir açıklama biçimi künyesini dün verdiğim çalışmadan geliyor. Çıkış noktası şu: Yoksul ülkelerin çoğunda politik açıdan son derece güçlü küçük bir seçkin grup var. Bu grup başlangıçta nüfusun geriye kalanını baskı altına alıyor. Zamanla demokratikleşme yoluyla baskı altındaki çoğunluk politik gücü elde ediyor. Ancak yine de bu ülkelerde seçkin azınlığın çıkarlarına olan politikalar uzun bir süre
[Devamı]
