Makûs talihimizi yeniyor muyuz yoksa?
Fatih Özatay, Dr.
16 Haziran 2021
2020’nin ikinci çeyreğinde gerçekleşen keskin GSYH düşüşü, bu yılın büyüme oranı ile cari işlemler açığı arasındaki ilişkiyi ilk bakışta şaşırtıcı bir noktaya getirdi. Daha önce gözlenen şuydu: Türkiye ekonomisi ne kadar yüksek oranda büyürse, cari işlemler açığı o kadar yüksek düzeyde artardı. Kriz yıllarında ekonomi küçülürken ya cari fazla verirdik ya da cari açığımız keskin biçimde azalırdı. Bu aslında tipik bir yükselen ekonomi özelliği. Bu yıl ise bu ilişkinin tersi gözlenecek çok büyük ihtimalle. 2020’de büyüme oranımız yüzde 1,8 ve cari açığımız 37 milyar dolar düzeyindeydi. GSYH’ye oranla %5,2 düzeyinde cari açık vermiştik. Çok düşük bir büyümeye karşılık yüksek düzeyde cari açık vardı. Bu yıl ise ekonomimiz yüzde 8’e yakın bir oranda büyüyecek ama cari açığımız 2020’deki düzeyini
[Devamı]
Washington Mutabakatı’ndan, Cornwall Mutabakatı'na?
Güven Sak, Dr.
15 Haziran 2021
2021 yılının iktisat politikası gündemi açısından en dikkat çekici hadisesi ne olabilir? Doğrusu ben birinciliği Federal Reserve Bank of Saint Louis’nin bu yıl kurduğu İktisadi Eşitlik Enstitüsü (Institute for Economic Equity)’ne verme eğilimindeyim doğrusu. Şimdi soru şu elbette: Bir merkez bankasının iktisadi adaletle ne alakası olabilir? Doğrusu ben bu gelişmenin pek çok noktayı birbirine bağlamaya yardımcı olduğunu düşünüyorum.
[Devamı]
Düşürünce düşecek mi sanılıyor?
Fatih Özatay, Dr.
11 Haziran 2021
Ekonomik büyüme yılın ilk çeyreğinde yüksek oldu. Mevcut eğilimleri tersine döndürecek gelişmeler olmazsa yılın ikinci yarısında büyük olasılıkla (bir dönem öncesine kıyasla) kayda değer bir büyüme olmayacak. İstihdam oranı da 2018 başındaki düzeyinin oldukça altında hala. Dolayısıyla şu önermeyi çok duyacağız: ‘Ekonomiyi canlandırmak lazım’. Şimdiden bazı çevrelerden, özellikle iş dünyası temsilcilerinin bir kısmından yüksek sesle olmasa da (kamuya açık olmasa da) duymaya başladık bile. ‘Canlandırmak’tan kastedilen ise, bildiniz, Merkez Bankası’nın politika faizini düşürmesi. Elbette ‘canlılık’ isteyenler işin Merkez Bankası faizinde bitmediğini biliyorlar. Kredi-mevduat faizleri önemli onlar için. Merkez Bankası faiz düşürmeli ki kredi ve mevduat faizleri düşsün diye düşünüyorlar.
[Devamı]
Çok mu zor?
Fatih Özatay, Dr.
09 Haziran 2021
Yurtdışındaki kaliteli programlara burslu öğrencilerin gönderildiği, yurtdışından iyi öğretim üyeleriyle takviyeli yurtiçi kaliteli ve az sayıda programın açıldığı, doktora programı açmanın zorlu koşulların sağlanmasına bağlı olduğu bir sistem tasarlamak çok mu zor?
[Devamı]
Kıbrıs Barış Harekâtı: 20 -21 Temmuz 1974 - Kritik 24 saat
N. Murat Ersavcı
08 Haziran 2021
Henüz mesleğimin başında, Dışişleri Bakanlığı İkili Ekonomik İşler Dairesindeki Merkez görevimi tamamlamıştım. Yapılan tebligat uyarınca, 1974 Ağustos ayında İkinci Kâtip olarak ilk yurt dışı tayin yerim olacak Bonn Büyükelçiliğine hareket etmek üzere hazırlanmaya başlamıştım. İşte tam o günlerde Türkiye’nin Kıbrıs Türklerini korumak amacı ile bir savaşa girmek zorunda kalması, çok önemli bir gelişmeye tanıklık etmeme de yol açtı.
[Devamı]
Nereden çıktı bu İklim Bankası işi?
Güven Sak, Dr.
08 Haziran 2021
Bugün yeşil-dijital transformasyon konusunda çıkan kısmı özetleyerek, konuyu finansman meselesine, İklim Bankası’na bağlayayım. Böyle kapsamlı bir transformasyonun gerektirdiği yatırımlar nasıl finanse edilecek? Siz daha bir şey düşünmemiş olabilirsiniz ama düşünenler var.
[Devamı]
Yatırım performansımız
Fatih Özatay, Dr.
04 Haziran 2021
Son beş yılda yatırım performansımız GSYH’de gözlenen performansın çok gerisinde kaldı. Buna karşılık son birkaç çeyrek makine ve teçhizat yatımlarında keskin artış gerçekleşti.
[Devamı]
2021 Büyümesi
Fatih Özatay, Dr.
02 Haziran 2021
Önümüzdeki dönemi kazasız belasız atlatmak için yeniden düşük faiz-kredi artışı macerasına girmemek gerekiyor. İlk çeyrekte, bir yıl öncesinin aynı dönemine kıyasla %7 oranında büyüdük. Potansiyel büyüme oranımızın üzerinde bir büyüme oranı bu. 2020’de ise çoğu ülkenin ekonomisi daralırken büyüyen nadir ülkelerden biri Türkiye oldu. İkinci çeyrekte ise bir yıl öncesinin aynı dönemine kıyasla çok daha yüksek bir oranda büyüyeceğiz. Zira geçen yılın ikinci döneminde pandemiye karşı alınan kapanma kararları nedeniyle ekonomimiz şiddetli biçimde (%10,3 oranında) küçülmüştü. 2021’i nasıl bir büyüme oranı ile kapatırız?
[Devamı]
Bizim arz yönlü iktisat gündemimiz var mıdır?
Güven Sak, Dr.
01 Haziran 2021
Geçen hafta, beni en çok Alan S. Blinder’ın Wall Street Journal makalesi etkiledi sanırım. Başlık güzeldi bir kere: “Biden Planı hakiki arz yönlü iktisadı gündeme getiriyor” (Biden Plan Encourages True Supply-Side Economics). İlk anda merak uyandırıcı. Benim aklımda kalan ise, başlıkta zaten: Bugünü değil, 2050’yi, önümüzdeki otuz yılı düşünmeye hazır mısınız?
[Devamı]
Döviz cinsinde borçlanmak
Fatih Özatay, Dr.
28 Mayıs 2021
Hazinenin yurtiçinden döviz cinsinden borçlandığı miktarı giderek artırmasının sakıncalarına işaret eden çok sayıda yazı yer aldı bu köşede. 2001’in üçüncü çeyreğinde döviz cinsinden borcun kamunun toplam borcu içindeki payı %56 düzeyindeydi. Sonra giderek düştü ve 2010 ortalarında %26,6 oldu. Ne yazık ki tekrar yükseldi ve şimdilerde %57 düzeyinde. Bu, açık ki, faiz ve borç geri ödemelerinin ve dolayısıyla bütçenin kur artışlarından olumsuz etkilenmesine yol açıyor.
[Devamı]
