Mutasyondan da hayır yok safsataya inananlar için
Fatih Özatay, Dr.
14 Temmuz 2021
Dün Mayıs ayı işgücü verileri açıklandı. Atıl işgücü oranı 0,2 puan düşerek %27,2 olarak gerçekleşti. Ne yazık ki istihdam oranı da düştü. 0.40 puan azalarak %43,8’ye indi. Çok değil, Ağustos 2018’de patlak veren krizden hemen önce –yani üç yıl önce- dört puan daha yüksekti istihdam oranı.
[Devamı]
Yok kardeşim öyle bir ilişki
Fatih Özatay, Dr.
09 Temmuz 2021
Salı günü bir safsatadan söz etmiştim. Enflasyonla mücadele edilmemesinin temel nedenlerinden biriydi. Şu: Enflasyonu aşağı çekecek bir program uygulanırsa büyümeden (istihdamdan) feragat edileceği düşünülüyor. Doğru; giriş iktisat kitaplarında bu feragat ilişkisine önemli bir yer ayrılır. Peki, neden safsata diyorum. Şu nedenle: Sözü edilen ilişki, ülkelere ve bir ülkede ele alınan döneme göre değişebiliyor. Ama gelişmiş ülkelerde sonuçta feragat ilişkisi bulunuyor genellikle. Oysa Türkiye’ye benzer gelişmekte olan ülkelerde, özellikle ele alınan dönemde azımsanmayacak bir enflasyon varsa bu ilişki gözlenmiyor. Zira yüksek enflasyonu doğuran nedenler aynı zamanda işsizliği yüksek, büyümeyi de düşük yapabiliyor.
[Devamı]
Katılık eninde sonunda kırılır
Fatih Özatay, Dr.
07 Temmuz 2021
Dün açıklanan verilere göre haziran ayında tüketici fiyatları bir yıl öncesinin aynı ayına göre %17,5 oranında arttı. Böylelikle, yıllık artış oranlarının hesaplanabildiği 2004’ten bu yana bakıldığında -Ağustos 2018’de patlak veren krizi izleyen on ay dışarıda tutulduğunda- en yüksek tüketici fiyat artışı gerçekleşti. Neyse. Çok fazla rakamlar üzerinde durmanın bir yararı yok; zaten enflasyona ilişkin bir iki rakam verecek olsanız hemen “ama o TÜİK’in açıkladığı enflasyon, sen bir de falancaya bak” şeklinde tepkiler geliyor.
[Devamı]
Montreal Protokolü’nden Paris Anlaşması’na
Güven Sak, Dr.
06 Temmuz 2021
Bir süredir, “Yeşil Yeni Mutabakat ile iklim değişikliği konusunda, artık konuşmaktan yapmaya geçiyoruz” diyorum. Bugün bir düzeltme yaparak başlayayım. Bu ifade hem doğru hem de doğru değil.
[Devamı]
Fiyat İstikrarı Komitesi
Fatih Özatay, Dr.
02 Temmuz 2021
Dün Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile “fiyat istikrarının kalıcı olarak tesis edilmesine ve sürdürülmesine katkı sağlamak amacıyla” Fiyat İstikrarı Komitesi kuruldu. Komite altı bakan, Strateji ve Bütçe Başkanı ile TCMB Başkanı’ndan oluşuyor. Koordinasyonu Hazine ve Maliye Bakanlığı yapıyor.
[Devamı]
“Önce işlerimizi aldılar, sonra tiyatrodaki koltuklarımızı…”
Güven Sak, Dr.
29 Haziran 2021
Geçen yazının sonunda, “AB eğer bu hafta, Gümrük Birliği Modernizasyonu konusunda karşılıklı konuşmaya başlamamız için bir kapı açarsa, 2021 yılının müjdesi olur doğrusu” demiştim. Nitekim öyle oldu. AB Zirvesi’nden müjdeli haber çıktı. Top artık Türkiye’de.
[Devamı]
Bir Anı: Boğaziçi Köprüsünün Açılış Töreni (30 Ekim 1973) – Köprüden İlk Geçen Kimdi?
N. Murat Ersavcı
27 Haziran 2021
Askerlik hizmetimi takiben Dışişleri Bakanlığında göreve başlamamdan yaklaşık bir yıl sonra İstanbul Boğaziçi Köprüsünün (Birinci Köprü) açılış töreninde ilginç bir deneyim yaşadım. O tarihte Asya ile Avrupa’yı karayolundan ilk kez birleştiren dünyanın - ABD dışında - en uzun köprüsünün tamamlanması, yabancı basında da büyük ilgi çekmekteydi.
[Devamı]
Üretim, yatırım ve tüketim daha mı az ithalata bağımlı oldu?
Fatih Özatay, Dr.
25 Haziran 2021
Bu hafta ‘şansınız’ grafikli yazılardan açıldı. Üstelik bu sefer iki tane. Son yazımda belirttiğim gibi ne kadar ithalat yaptığımızın önemli bir belirleyicisi GSYH düzeyimiz. Büyüme arttıkça ithalat da artıyor. Üretim için ara malı ithal ediyoruz. Büyüme yüksekse ve ufukta düşeceği görünmüyorsa, belirsizlik gibi olumsuz unsurlar da yoksa yatırım malı ithalatı da yükseliyor. Keza tüketim malı ithalatı da. İthalatın başka belirleyicileri de var. Mesela reel kur. Ne kadar yüksekse (paramız ne kadar değersizse) ithalat yapmanın maliyeti artıyor, cazibesi azalıyor.
[Devamı]
Ekonomide yapısal dönüşüm gözlenmiyor
Fatih Özatay, Dr.
23 Haziran 2021
Türk Lirası son yıllarda önemli ölçüde reel olarak değer kaybetti. Bir ülkenin parasının reel değeri dış ticaret açığını belirleyen unsurlardan biri. Ulusal para reel olarak değer kaybettikçe, ihracatın olumlu (ihraç malları yabancılar açısından ucuzladığından), ithalatın da olumsuz etkilenmesi (ithal malları o ülkede yaşayanlar için pahalılaştığından) beklenir. Dolayısıyla, dış ticaret açığını belirleyen diğer koşullar aynı kalmak üzere, ulusal para reel olarak değer kaybettikçe dış ticaret açığının iyileşeceği söylenir.
[Devamı]
Karbon fiyatlaması için sistem tasarlamanın vakti geldi
Güven Sak, Dr.
22 Haziran 2021
Yanı başımızda iklim değişikliği gündemi ile uyumlu bir yeni ticaret bölgesi şekilleniyor. G7’nin Cornwall Zirvesi, iklim değişikliği gündeminde konuşmaktan yapmaya geçilmekte olduğunu bir kez daha teyit etti. Toplam ihracatımızın yüzde 60’ı G7 ülkelerine gidiyor. Türkiye’nin bu değişimin dışında kalması mümkün mü? Hayır.
[Devamı]
