Bunu görmek bu kadar zor mu?
Fatih Özatay, Dr.
15 Ekim 2021
Son Para Politikası Kurulu faiz kararı 23 Eylül’de açıklandı. Politika faizi %19’dan %18’e indirildi. 22 Eylül-8 Ekim Cuma arasındaki yaklaşık 15 günlük sürede kur, piyasa faizi ve risk primi şöyle gelişti: Yarısı dolar yarısı avrodan oluşan döviz sepeti 9.39 liradan 9,6 liraya, gösterge devlet tahvili faizi %17,8’den %19,1’e, risk primi (CDS) ise 387’den 419’a yükseldi. Bu hafta başında TCMB Başkanı’nın TBMM’de yaptığı sunumda, son zamanlarda gözlenen kur hareketlerinin politika faizi indirimi ile ilişkisi olmadığını söylediği haberi yayıldı. 12 Ekim Salı piyasa kapanış verilerine göre döviz sepetinin değeri 9,71 lira, gösterge devlet faizi % 19,4 ve risk primi 434 oldu.
[Devamı]
Cari işlemlerde iyileşme ve bir sevimsiz sarmal tehlikesi
Fatih Özatay, Dr.
13 Ekim 2021
Ağustos ayı cari işlemler verisi açıklandı. Cari işlemler hesabı 528 milyon dolar fazla verdi. Bu veri, TCMB’nin önceki Para Politikası Kurulu duyurularında açıkladığı tahminler ile uyumlu. Hatırlarsanız, önceki birkaç yazımda TCMB’nin cari işlemler dengesine ilişkin ileriye yönelik tahmin açıklamasını eleştirmiştim. Zira TCMB’nin ana görevi ‘fiyat istikrarını’ sağlamak. TCMB Kanunu’nun dördüncü maddesi böyle diyor. Denilebilir ki cari işlemler dengesi ile enflasyon arasında bir ilişki var; bu nedenle cari dengeye ilişkin tahmin açıklayabilir. Ama cari dengeye gelene kadar enflasyonla çok daha güçlü ilişkisi olan başka değişkenler var. TCMB onlar için de mi tahmin açıklayacak? Bunun yerine enflasyon tahminlerini ikna edici biçimde yapmasında ve bunları tatmin edici biçimde açıklamasında sa
[Devamı]
Paris sonrası için önce Nobel Fizik Ödülü’ne bakın
Güven Sak, Dr.
12 Ekim 2021
İyi biten her şey iyidir. Türkiye geçen hafta Paris İklim Anlaşması’nı Meclis’ten geçirip onayladı. “Paris Anlaşması’nı hemen onaylayın” başlıklı yazım Aralık 2020 tarihliydi. Atlantik’in iki yakasında, Soğuk Savaş’ın sona ermesinden beri ilk kez kapsamlı bir yeniden yapılanma süreci başlamıştı. Türkiye geleceğine odaklanmalı, olduğu yerde sallanmayı bırakmalıydı. Neyse on ay sonra da olsa, olması gereken oldu.
[Devamı]
Hangi çekirdek?
Fatih Özatay, Dr.
06 Ekim 2021
Eylül ayı enflasyonu açıklandı. Tüketici enflasyonu %19,6 oldu. Yurtiçi üretici enflasyonu yine yüksek düzeyde seyrediyor: %44. Farklı bir ifadeyle enflasyon cephesinde yeni bir şey yok. Sadece genellikle ‘çekirdek’ olarak adlandırılan ‘temel’ enflasyona ilişkin gelişmelerde para politikası açısından bazı ilginçlikler var.
[Devamı]
Yüksek kur-düşük ücret
Fatih Özatay, Dr.
29 Eylül 2021
Bir süredir sadece lira düşük değerli tutulmaya çalışılmıyor. Aynı zamanda ücretlere de bir baskı var. Bu ikisi birlikte ihracatı artırıcı yönde etki yapıyor. Bir anlamda ‘yüksek kur-düşük ücret’ politikası olarak adlandırabiliriz bu politikayı. Döviz kurunun durumu ortada; bir tarafa bırakıyor ve ‘düşük ücret’ kısmına odaklanıyorum.
[Devamı]
Çin artık termik santral yapımına dış finansman sağlamayacak
Güven Sak, Dr.
28 Eylül 2021
Geçen hafta, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu New York’ta toplandı. Bu yıl, az sayıda devlet ve hükümet başkanı Amerika’ya geldi. Toplantıdan benim aklımda iklim değişikliği gündemi ile ilgili iki haber kaldı. Biri küresel olarak önemliydi, diğeri ise Türkiye için. İlki Çin devlet başkanı Xi Jinping’in (Şi Cinping), ikincisi ise Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasıydı.
[Devamı]
Yeni bir para politikası çerçevesi ihtiyacı
Fatih Özatay, Dr.
24 Eylül 2021
Yine Para Politikası Kurulu’nun kararının belli olacağı gün geldi. Son birkaç haftayı ‘çekirdek enflasyon’ karmaşası ile geçirdik. Bundan böyle çekirdek enflasyonun ön plana çıkarılacağı mealindeki açıklama, bazı çekirdek enflasyon göstergelerinin politika faizinin altında seyretmesi nedeniyle, “Acaba faiz indirimine mi hazırlanıyorlar?” kuşkusunu doğurdu. Açıklamadan sonra lira önemli ölçüde değer yitirdi.
[Devamı]
Yeşil büyüme de genişletici para ve maliye politikaları ister
Güven Sak, Dr.
21 Eylül 2021
Bugünü en iyi anlatan kavram sanırım “eşitsiz gelişme” (uneven development). Gerçi ben asimetrik gelişme ya da büyüme demeyi seviyorum ama eşitsiz de güzel. Virüsle birlikte yaşarken eşitsiz gelişmenin ne demek olduğunu her gün görüyoruz aslında.
[Devamı]
Bozuk para gibi harcamak
Fatih Özatay, Dr.
15 Eylül 2021
Şu satırlar Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun (PPK) 12 Ağustos tarihli basın duyurusundan: “Olumlu dış talep koşulları ve uygulanmakta olan sıkı para politikası cari işlemler dengesini pozitif etkilemektedir. İhracattaki güçlü artış eğilimi ve aşılamadaki kuvvetli ivmenin turizm faaliyetlerini canlandırmasıyla yılın geri kalanında cari işlemler hesabının fazla vermesi beklenmektedir. Cari işlemler dengesinde görülen iyileşme eğilimi fiyat istikrarı hedefi için önem arz etmektedir.”
[Devamı]
Çin kendi Emisyon Ticaret Sistemi'ni (ETS) başlattı
Güven Sak, Dr.
14 Eylül 2021
Yeşil Mutabakat gündemi, Avrupa birliği açısından bakıldığında, bu yılın Temmuz ayında açıklanan “55’e Uyum” (Fit for 55) paketi ile birlikte somutlaşmaya başladı. AB’ye ithal edilen ürünlerin sınırda nasıl bir karbon uyumlaştırması mekanizmasına (Carbon Border Adjustment Mechanism-CBAM) tabi tutulacağını, daha açık bir ifadeyle nasıl sınırda karbon vergisi uyumu sağlanacağını böylece görmüş olduk.
[Devamı]
