Yeni söylem zamanı
Fatih Özatay, Dr.
03 Eylül 2009
Türkiye'nin önümüzdeki iki-üç yıl hiç olmazsa yüzde 4.5 - 5 dolaylarında olan tarihsel ortalama büyüme hızına yakın bir hızda nasıl büyüyeceğini henüz anlamış değilim. Sanıyorum bunda benim pek bir günahım yok. Hâlâ inandırıcı bir ekonomi politikası yok çünkü. Olsa, çaba sarf edeceğim; anlamaya çalışacağım. 2001 krizinden sonra uygulamaya sokulan Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı tutarlı bir çerçeve sunuyordu: Çökmek üzere olan bankacılık sektörünün sağlığına kavuşturulması. Sürdürülemez olduğu her gün dile getirilen maliye politikasının disipline edilmesi ve kamu borcunun düşürülmesi. Şok emici olarak dalgalı kur rejiminin uygulanması ve parasal disiplinin sağlanması. Türkiye'nin bir daha böyle durumlara düşmemesi için ekonomik kurumsal yapının değiştirip sağlamlaştırılması. Bu çer
[Devamı]
IMF ile anlaşmamış olmanın ilk maliyeti işsizlik rakamlarında
Güven Sak, Dr.
03 Eylül 2009
Geçenlerde New York Times'ta (NYT) Türkiye ile ilgili çıkan haber analizi okudunuz mu? Analizde IMF ile anlaşma yapmayarak kumar oynayan Türkiye hükümetinin girdiği bahsi şimdilik kazanmış göründüğünün altı çiziliyordu. Vurgu "şimdilik" üzerindeydi ama özellikle malum medyada haber bir zafer çığlığı gibi manşetlerde patladı. Haber analize göre kur beklendiği gibi patlamamıştı. Faiz oranları düşmüştü. Borsa ise rekor üstüne rekor kırıyordu. Demek ki hükümet bahsi kazanmıştı. NYT'nin analizi ekonomideki paradigma değişikliğinin yalnızca Türkiye'de değil, dışarıda da yeterince kavranmamış olduğu gerçeğini pek güzel yansıtıyordu. Hatırlayın, "kavramların eski tadı yok" diye kaç kere yazdık. 2008 yılında bu krizin bizim alışmadığımız bir yavaş ölüm senaryosu içerdiğine kaç kere deği
[Devamı]
Japonya'da dönem değişti
Güven Sak, Dr.
01 Eylül 2009
Beklenen oldu. Japonya'da yaklaşık elli yıldır ülkeyi yöneten Liberal Demokratlar iktidarı kaybetti. Bundan böyle Demokratik Japonya Partisi ülkeyi yönetecek. Eski başbakanlardan Junichiro Koizumi Liberal Demokratlar'ı 2005 yılında büyük bir zafere götürmüştü. Şimdi aynı başarıyı Demokratik Japonya elde etti: 480 sandalyenin yaklaşık 308'ini aldı. Liberal Demokrat Parti'nin (LDP) son kullanma tarihi dolalı epey olmuştu zaten. Ama bilinenin gerçekleşmesi en az bir on yıl aldı. Niye böyle oldu? Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) iktidar Cumhuriyetçiler'den Demokratlar'a geçtiğinde olup bitene "iktisadi kriz iktidarları sallıyor" diye bakmamıştık. Cumhuriyetçiler'in iktidarı terk etmeleri için birden fazla sebepleri vardı. Peki, şimdi Japonya'ya bakıp aynı iddiayı ortaya koyabi
[Devamı]
Mali kural ve bağımsızlık
Fatih Özatay, Dr.
31 Ağustos 2009
Politik amaçlarla uygulanan ekonomi politikalarına ve sonuçlarına ilişkin gelişkin bir literatür var. Bu alanda bugüne değin çok sayıda kuramsal çalışma yapıldı. Bunların yanı sıra, uygulamada olan bitenle geliştirilen kuramlar arasındaki ilişki de yoğun biçimde araştırıldı. Bu alanda çok tanınan ve dolayısıyla artık birer 'klasik' haline gelen çalışmaların ortak bulguları şu:
[Devamı]
Bernanke normalleşme sürecinde para politikasını nasıl yönetecek
Hasan Ersel, Dr.
31 Ağustos 2009
Bernanke'nin yeni döneminde FED'in denetim yetkisi, bankaların ötesine genişletiliyor. FED mali istikrarı tehdit edebileceğini düşündüğü her şirketi denetleyebilecek. Bir süre önce bir Amerikalı iktisatçı dostuma Amerikan Merkez Bankası (kısaca FED) Başkanı Benjamin S. Bernanke'nin görev süresinin uzatılıp uzatılmayacağına ilişkin görüşünü soruştum. Bana şaka yollu "Tanrı'nın görev süresinin uzatılması diye bir sorun olabilir mi?" diye yanıt verdi. Beklendiği gibi, Başkan Obama, Bernanke'yi bu görevi bir dönem daha yürütmek üzere aday gösterdi. Senato'da da bu tayini engelleyecek bir gelişmeyi kimse beklemiyor. Bir anlamda FED'i kimin yöneteceği bizi ilgilendiren bir konu değil. Sonuçta bu insanın görevi ABD yasaları çerçevesinde, ABD toplumunun gönencini en uygun bir biçimde artıracak b
[Devamı]
Muhtemel teorik gelişmeler
Fatih Özatay, Dr.
30 Ağustos 2009
Önümüzdeki dönemde iktisatçıları hummalı bir çalışma bekliyor. Özellikle makroiktisat alanında yeni modellerin geliştirilmesi söz konusu olacak. Finansal sektör bu modellerin bazılarında önemsiz bir ayrıntı düzeyinde bile yer almıyor. Finansal sektördeki depremin dünyanın başına açtıkları düşünüldüğünde bu yaklaşımın gözden düşmesi beklenir.
[Devamı]
Bakın Facebook'ta kesinlikle ilk ondayız
Güven Sak, Dr.
29 Ağustos 2009
Bu topraklarda yaşayanların tükenmez bir en başlarda olma tutkusu vardır. Birinci gelmek, olmadı ilk beşe girmek, beceremezsek ilk ona dahil olmak her zaman için önemlidir. Ne bileyim işte, öyle bir şeydir. Dünyanın on yedinci büyük ekonomisine sahibiz muhabbetinin kaynağı buradadır. Avrupa ekonomilerine bakıldığında ise Avrupa'nın altıncı büyük ekonomisiyizdir. "Peki, biz kaçıncıyız?" diye saymayı sevenlere biz de bir sıralama verelim bugün. Efendim, sanal malumat paylaşma sitesi Facebook'ta durumumuz gayet iyi görünüyor. Kesinlikle ilk ondayız efendim. Gelin bunun manası üzerine biraz düşünelim bugün müsaadenizle. Bu, şimdi iyi bir şey midir, yoksa kötü müdür? Önce, "Nereden çıkardın şimdi bunu" diyenlere birkaç kaynak sayalım. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu'nun bastırdığı Tü
[Devamı]
Bir küreselleşme öyküsü
Hasan Ersel, Dr.
28 Ağustos 2009
21 Temmuz 2009 günü Finlandiya'nın Pietarsaari Limanı'ndan Malta bandıralı 4000 tonluk Arctic Sea gemisi, 1.8 milyon dolar değerinde kereste yüklü olarak hareket etti. Bir Finlandiya şirketi tarafından işletilen geminin 15 kişilik mürettebatı Rusya vatandaşıydı. Geminin 4 Ağustos'ta Cezayir'in Bejaia Limanı'na varması planlanmıştı. Ama öyle olmadı. 24 Temmuz gecesi, İsveç'in Öland ve Götland adaları arasında ve bu ülkenin karasuları içinde kendilerine polis süsü veren 10-12 kişi gemiye botla yanaştılar. Uyuşturucu aradıkları iddiasıyla gemiye çıkan bu kişiler mürettebatı dövüp gemiyi ele geçirdiler. Gemi 28 Temmuz'da Büyük Britanya'nın Dover sahil güvenlik noktası ile temas kurdu. 29 Temmuz'da Fransız ve Portekiz deniz kontrol noktaları geminin verdiği otomatik mesajı aldı. Gemi 30 Temmuz'
[Devamı]
Krizler ve batan bankalar
Fatih Özatay, Dr.
27 Ağustos 2009
Küresel krizin ne zaman başladığına dair tevatür muhtelif. Bu tarihi 2006'nın sonu olarak alanlar var. Ya da ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Bernanke'nin altı gün önce yaptığı konuşmada belirttiği gibi Ağustos 2007 olarak alanlar da. Ama herkes krizin Eylül 2007'de zirveye tırmandığı konusunda anlaşıyor. Biraz hatırlayalım:
[Devamı]
Bernanke yeniden atanırken mesele nedir
Güven Sak, Dr.
27 Ağustos 2009
Amerikan Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke, bir dönem daha başkanlığını devam ettirecek. Bernanke, 1930'lardaki "Büyük Depresyon" dönemi üzerine çalışmış bir akademisyendi. Şimdi ise "Büyük Depresyon"dan seksen yıl sonra başlayan bir yeni iktisadi durgunluk döneminde iktisat politikalarının tasarımı ve uygulamasında kilit bir rol oynuyor. Ne denir? Hayat işte böyledir. Talihli insan, hayatı boyunca hazırlık yaptığı bir konuda sorumluluk üstlenmiş olan insan değil midir? İşte Bernanke talihli bir insandır. Yıllar boyunca üzerinde düşündüğü bir konu, bu günlerde hepimizin hayatını olumsuz etkilemeye başlamışken, o, yıllardır düşündüklerini hayata aktarabilecek, hepimize liderlik edecek bir konumdadır. Ne mutlu! Peki, Bernanke'nin yeniden atanıyor olması insanın aklına nel
[Devamı]
