Alışılageldik para politikası nedir?
Fatih Özatay, Dr.
14 Haziran 2011
BDDK işin içine girmezse ne olur? Merkez Bankası tek ara hedef (enflasyon) ile yetinmek zorunda kalır.Seçim sonrasındaki olası para politikasına ilişkin dünkü yazım çok uzadı; asıl yazacağımı -para politikasını- tam açamadım. Şöyle demiştim: "... Maliye politikası sıkılaştırılacaktı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da devreye girerek bankaların kredi artış hızını frenleme yolunda önlemler alacaktı. Bu iki önemli destekle, 2010'un ikinci yarısından itibaren uygulanagelen para politikası daha alışılageldik bir para politikasına bırakacaktı yerini. Aklın yolu biridir; bunların yapılacağını düşünüyorum." Kredi genişlemesi aşağı çekilebilir
[Devamı]
Önümüzdeki dönemde olası ekonomi politikası
Fatih Özatay, Dr.
13 Haziran 2011
FED'in politikası birikmiş sorunları çözmek için zaman tanıyor. Bana "seçimde ortaya çıkan tablo çerçevesinde para politikası nasıl şekillenecek?" sorusuna yanıt aramak görevi düştü. Analizi iki ayrı düzlemde yapmak yararlı olacak: Kısa dönem ve uzun dönem. Kısa dönemle işe başlayayım. Zayıf halkamız, rekor düzeye çıkan cari açığın kısa vadeli sermaye girişleriyle finanse edilmesi. Üç gelişmeye karşı Türkiye ekonomisini son derece duyarlı kılıyor: Birincisi, Ortadoğu. İkincisi, gelişmiş ülkelerin para politikası. Üçüncüsü, Avrupa Birliği'nde (AB) bir türlü çözülmeyen sorunlar.
[Devamı]
Akademik hayata ilişkin bazı gözlemler - 2
Fatih Özatay, Dr.
11 Haziran 2011
Bazı çalışmalar hiç yapılmasalardı, basıldıkları kâğıtlar boşa harcanmamış olacaktı, ağaçlar boşuna kesilmeyecekti. Akademik dünyadaki olumsuz özendirme mekanizmalarını ve bu mekanizmaların doğurdukları garip sonuçları ele almaya doçentlik sınavları ile başlamıştım. Doçent adaylarına ilişkin iki saptamam var. Birincisi, doçentlik adaylarının çalışmaları arasında çok büyük nitelik farklılıkları var. Bu doğal bir durum değil. İkinci saptama da sevimsiz: Bazı adaylar ders verdikleri alanlarda yazılan ileri düzeylerdeki çalışmalardan haberdar değiller. O ders ile ilgili dünyada genel kabul görmüş ve dolayısıyla her yerde okutulan kitapların bırakın içeriklerini, isimlerini bile bilmeyebiliyorlar. Jüri üyelerine ilişkin de temel bir sorun var: Bazı jüri üyeleri adayın uzmanlık alanı i
[Devamı]
Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır
Güven Sak, Dr.
10 Haziran 2011
Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır. Uygarlık alanının içinde değil dışındadır. Türkiye'nin nerede, hangi düzeni kurduğunu bilmem. Ben bakınca göremiyorum. İktisadi olarak baktığımda gördüğüm şudur: Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır. Uygarlık alanının içinde değil dışındadır. Geçenlerde Amerikalı bir dostum, Amerikan iş dünyası açısından Türkiye'nin nerede olduğunu pek güzel tarif etti. İsterseniz bugün oradan başlayayım. "Dünyada ülkeler ikiye ayrılır" dedi, "Birincisi, bugün ne yaptığını anlamakta zorluk çektiğimiz ama yarınlarından emin olduklarımız. İkincisi ise bugün ne yaptığını anlamakta zorluk çektiğimiz, ama yarınlarından da emin olmadıklarımız". "Türkiye" dedi, "hâlâ ikinci gruba daha yakın duruyor". Bu iyi değil kötüdür. Yirmi birinci yüzyılın il
[Devamı]
Asıl oyuncular sahaya, yedekler kulübeye
Fatih Özatay, Dr.
09 Haziran 2011
Piyade tüfeğini ateşlediği için MB'nin saygınlığının güme gitme tehlikesi var. Bir an önce sahadaki oyuncu sayısı artmalı. Para politikası hakkında son zamanlarda çok sayıda yazı yer aldı bu köşede. Bunun ilk nedeni uygulanan para politikasının alışılmışın dışında olması. İkinci nedeni, sağda solda para otoritesinin saygınlığını zedeleme potansiyeli olan çok sayıda raporun dolaşması. Üçüncü nedeni ise mali yatırımcıların sık sık yeni politika hakkında 'kafalarının karışık' olduğunu belirtmeleri. Böyle olunca da ayrıntılı biçimde durmak gerekiyor yeni para politikası üzerinde.
[Devamı]
Yunanistan'ın yönetişim sorunu
Hasan Ersel, Dr.
08 Haziran 2011
Yunanistan'da hem ülkenin yönetimi düzeyinde hem de mikro düzeyde yönetişim konusunda köklü değişiklikler yapılması söz konusu.Bir süre önce Atina'da Yunanistan krizi ve yönetişim (governance) sorunlarının ele alındığı bir toplantıya katıldım. Toplantının bana ilginç gelen yönü "Ne yapmalı?" yerine "Önümüzdeki dönemde hem makro düzeyde ve hem de mikro düzeyde yönetişim sorunları nasıl ele alınmalı?" üzerinde duruluyor olmasıydı. İlk soru önemsiz değil, ama yanıtlar biliniyor. İkinci soruyu yanıtlamak ise kolay değil. Çünkü hem ülkenin yönetimi düzeyinde hem de şirket vs. gibi mikro düzeyde yönetişim konusunda köklü değişiklikler yapılması söz konusu. Bunun için de toplumun geniş bir kesiminin desteğini alan kapsamlı yapısal değişim programını sabırla uygulamak gerekiyor. Söylemesi
[Devamı]
Nasıl oluyor da oluyor? Faiz ve kur - 2
Fatih Özatay, Dr.
08 Haziran 2011
Dizinin faiz haddi ve döviz kuru bölümüne bir grafik ve birkaç soru ile başlamıştım. Oradan devam ediyorum. Sorduğum son soru şöyleydi: "Yüksek faize yüksek kur mu karşı gelir, yoksa düşük kur mu?" Bu sorunun yanıtı "her ikisi de doğru olabilir, faiz haddinin yükselmesinin arkasındaki nedene bağlı" şeklinde.
[Devamı]
Merkez Bankası'nın işi giderek zorlaşıyor
Fatih Özatay, Dr.
07 Haziran 2011
Ortada bu kadar belirsizlik varken ve cari açıktaki yükselmeye rağmen, politika faizi neden düşürüldü. Yeni politikasını uygulamaya henüz koymaya başladığı sıralarda, Merkez Bankası (MB) yetkililerince yapılan sunumlarda kullanılan önemli iki grafik var. İlkinde, farklı çıktı açığı için 'finansal istikrarı sağlayan politika faizi' ile 'fiyat istikrarını sağlayan politika faizi' yer alıyor. Bu grafik, üretim düzeyi belirgin biçimde artarken finansal istikrar için gerekli olan faiz haddinin, fiyat istikrarı için gerekenden daha yüksek olduğunu düşündüğünü gösteriyor MB'nin. Şöyle: Üretim artışı hızlı olsun ve üretim düzeyi potansiyel üretim düzeyinin üzerinde bulunsun ya da ona hızla yaklaşsın. Enflasyon hedefiyle uyumlu olan faiz düzeyinin, üretim artışı hızlı olduğu için finansal
[Devamı]
Küresel zincirler Türkiye'yi neden teğet geçiyor?
Güven Sak, Dr.
07 Haziran 2011
Ticari ilişkilerin gelişmesi için öncelikle ilgili ülkeye yatırımların gelmesi gerekiyor. ABD yatırımı gelmeden ticaret de artmaz.Küresel kriz Türkiye'yi teğet geçmedi. Deldi de geçti. Acısını damdan düşenler hâlâ unutmadı. 2009 yerel seçimleri tam da bu nedenle iktidar partisinin oy oranını yüzde 40'ın altına indirmişti. Küresel kriz Türkiye'yi teğet geçmedi ama bakın küresel değer zincirleri Türkiye'yi hâlâ teğet geçiyor. Dünyadaki ülkeleri, içinden küresel değer zinciri geçenler ve de geçemeyenler olarak ikiye ayırabilmek mümkündür. Türkiye, "içinden küresel değer zinciri geçmeyen" ülkeler listesindedir. Dünya ile ilişkimiz zayıftır. Bu kötüdür. Düzeltilmesi gerekir. İçinden değer zinciri geçen ülke olmak, içinden boru hattı geçen ülke olmaktan daha zordur. Daha iyi tasarlanmı
[Devamı]
Akademik hayata ilişkin bazı gözlemler
Fatih Özatay, Dr.
04 Haziran 2011
Eğitim uzmanı değilim. Üniversite eğitimi üzerine araştırmam yok. Yazdıklarım öğretim üyeliğimde elde ettiğim deneyimlerle ilgili. Akademik dünyadaki olumsuz özendirme mekanizmalarını ve bunların doğurduğu garip sonuçları ele alacağımı söylemiş, ama bu konu hakkında bir şeyler karalamayı ertelemiştim. Bu erteleme riskliydi: Bu köşeyi izleyenler açısından akademik hayata ilişkin önemli çözümlemelerin yer alacağı bir dizi yazı beklentisi doğurmuş olabilirdi. Böyle bir beklenti haklı olmaz.
[Devamı]
