Cari açık, açığın finansmanı ve üretim
Fatih Özatay, Dr.
14 Mart 2012
Son yazımdan bu yana iki önemli veri açıklandı. Perşembe günü ocak ayına ait sanayi üretim endeksi değerini ve ayrıntılarını öğrendik. Hafta başında ise yine ocak ayına ödemeler dengesi verileri açıklandı. Bu verileri değerlendireceğim.
[Devamı]
Hadi hayırlısı
Fatih Özatay, Dr.
13 Mart 2012
Son üç ayın toplamına bakıldığında, temmuz ayından bu yana, sermaye girişleri, açığın yarattığı finansman ihtiyacının altında. Ocak ayı ödemeler dengesi verileri dün açıklandı. Dikkatimi çeken birkaç noktayı paylaşmak istiyorum. Birincisi, cari işlemler açığında 2011’in son iki ayında gözlenen azalma, ocak ayında sürmedi. Ocak ayında cari işlemler açığı bir yıl önceki düzeyini korudu. Şüphesiz nasıl baktığımıza bağlı; bir yıl öncesine kıyasla cari açık artmadı diye sevinebiliriz de.
[Devamı]
Millet ve vekilleri neden böyledir?
Güven Sak, Dr.
13 Mart 2012
Millet, Antalya'da, her konuyu tartışırken, vekilleri, Ankara'da, birbirlerini nasıl yumruklayabiliyor? Pazar günü Antal-ya’daydım. Anayasa Platformu’nun Türkiye Konuşuyor adı altında düzenlediği Anayasa Vatandaş Toplantıları’nın yedincisindeydim. Anayasa Vatandaş Toplantıları’nın ilki projenin pilotu olarak Ankara’da yapıldı. Daha sonra Konya ve Edirne toplantıları, yöntemin işlediğini gösterdi. Diyarbakır’da vites yükselttik. İzmir muhteşemdi. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde Ankara’da yalnızca kadın katılımcıların olduğu bir Anayasa Vatandaş Toplantısı yaptık. En sonuncusu Antalya’daydı. Gözümle gördüm: Millet, aklınıza gelebilecek her konuyu, sinirlense bile, inanılmaz bir olgunlukla tartıştı. Daha önce de, diğer illerde tartışmışlardı. Halbuki o arada, Ankara’da, milletin veki
[Devamı]
Diş hekimi göstergesi, Zagor göstergesi
Güven Sak, Dr.
10 Mart 2012
İlk olarak Mart başında, CNBC’nin sabah programında duyduk. Wall Street muhabiri Kelly Evans Amerika’da işgücü piyasasındaki olumlu sinyallerden bahsediyordu. Amerikan ekonomisi garip bir dönemden geçmektedir.
[Devamı]
Üretim ivme kaybetmeye başladı
Fatih Özatay, Dr.
10 Mart 2012
Ocak ayındaki üretim değeri ile üretimin artış hızındaki yavaşlama eğilimi daha belirgin biçimde ortaya çıktı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ocak ayında bir ay öncesine kıyasla yüzde 3.1 azaldı. Sanayi üretimi son on dört aydır dar bir arlıkta oynuyor. 2010 yılının aralık ayından başlayıp Ocak 2012’de biten bu on dört ay içinde mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi endeksinin ortalaması 126.5 oldu. Bu dönemde ulaşılan en yüksek değer bunun yüzde 3.3 üzerinde, en düşük değer ise yüzde 2.1 altında gerçekleşti. Perşembe günü açıklanan ocak ayı sanayi üretim endeksi tam da ortalama düzeyindeydi (Grafik 1).
[Devamı]
4+4+4 adil değildir
Güven Sak, Dr.
09 Mart 2012
Çalışmalara göre, çocukları, erken yaşta, başarılarına göre birbirinden ayıran bir eğitim sistemi tasarlamak adil değildir. Almanya’nın 4+6+2 zorunlu eğitim sistemi adil değildi. 2000 yılından beri tam da o nedenle bir dizi değişiklik yapılıyor. 4+4+4 eğitim sistemi de adil olmayacaktır. Eğitim sistemi, yoksulların çocuklarını yoksul olmak zorunda bırakmamalıdır. Almanya’daki öyleydi. Gelin açıklıkla adını koyayım, yapılan çalışmalara göre, çocukları, erken yaşta, başarılarına göre birbirinden ayıran bir eğitim sistemi tasarlamak adil değildir. Eğitimde fırsat eşitliğine de aykırıdır. Eğitimle gelmesi gereken fırsat eşitliğine de aykırıdır. Alman eğitim sisteminde 2000 yılından bugüne yapılan reformlara böyle bakılmalıdır. Ben oradaki reform çalışmalarının Türkiye için de son der
[Devamı]
İhracat üzerine gözlemler
Fatih Özatay, Dr.
08 Mart 2012
Mal sattığımız ülkelerin büyüme oranlarına bakacağım ve ihracatımız ile ilişkilerini gözden geçireceğim. IMF’nin geçenlerde yenilediği tahmine göre, 2011’de yüzde 1.6 oranında büyüyen Avrupa’nın 2012 yılında yüzde 0.1 oranında küçülmesi bekleniyor. Euro Bölgesi için küçülme tahmini ise yüzde 0.5 düzeyinde. Hafta başında 2011’in dördüncü çeyreğine ilişkin büyüme oranı açıklandı. Buna göre, hem Euro Bölgesi hem de bir bütün olarak AB bir çeyrek öncesine kıyasla yüzde 0.3 küçüldüler. İhracat yaptığımız ülkelerin büyüme oranları ile ihracatımız arasında yakın bir ilişki olması beklenir. Elbette bir ülkeye yaptığımız ihracatın ne düzeyde olacağının tek belirleyicisi o ülkenin büyüme hızı değil. Döviz kuru ve sattığımız malın kalitesi de önemli. Bunların etkilediklerini unutmadan, mal
[Devamı]
İhracat, işsizlik ve enflasyon
Fatih Özatay, Dr.
07 Mart 2012
Dünya ekonomisinin ne oranda büyüceğine ilişkin en son tahmin ocak ayı içinde IMF tarafından açıklandı. Eylül ayındakilere göre daha düşük büyüme tahminleri söz konusu. Dünya ekonomisinin bir bütün olarak 2012'de yüzde 3.3 oranında büyümesi öngörülüyor. Bu, bir yıl öncesine kıyasla 0.5 puan daha düşük.
[Devamı]
Enflasyon nereye?
Fatih Özatay, Dr.
06 Mart 2012
Hakkında öngörü yapmanın zor olduğu tek değişken büyüme değil enflasyonun nasıl bir yol izleyeceğini kestirmek zor. Şubat ayının enflasyon oranı belli oldu. Yıllık tüketici enflasyonu sınırlı bir azalışla yüzde 10,4 olarak gerçekleşti. Enflasyon dinamiğini daha iyi yansıtan ve dolayısıyla daha önemli olan I temel göstergesi ile ölçülen yıllık fiyat artışı ise bir önceki ay ulaştığı yüzde 8,4 düzeyinden yüzde 8,1’e düştü. Ocak ve şubat ayındaki enflasyon gerçekleşmeleri beklentiler doğrultusunda oldu. Merkez Bankası’nın enflasyon açısından çizdiği resimle de uyumlu bu gelişmeler.
[Devamı]
Bize çılgın değil, akıllı projeler lazım
Güven Sak, Dr.
06 Mart 2012
Revizyonda selamet vardır. Çılgın değil akıllı projeler devrindeyiz. Artık kaybedeceğimiz çok şey var. Sinop’un kadim projesi yine hortladı. Evvelki günkü gazete haberlerine göre, Sinop Valiliği, Boztepe Burnu’nu bir ada haline getirecekmiş. Diyeceksiniz ki, getirip de ne yapacakmış? Benim haberlerden anladığım, sonra da bir köprü vasıtasıyla yeni yaptıkları adayı tekrar anakaraya bağlayacaklarmış. “Madem yeniden bağlayacaksın, o vakit niye koparıyorsun?” diyebilirsiniz. Ben şimdi demeyeyim. Onun yerine şöyle diyeyim: Bu memlekette en zor iş öncelikleri belirlemektir. Sinop’un ‘çılgın’ yani hesapsız projesi budur. Bana kalırsa zorunlu eğitim süresini on iki yıla çıkarma hamlesi de çılgın projeler listesine dahil edilebilir. Ben, sekiz yıllık zorunlu eğitim süresini, on iki yıla çıkarma ham
[Devamı]
