Bir Harvard mezunu neden kebapçılık yapar?
Güven Sak, Dr.
27 Aralık 2013
Konu, Harvard'da verilen eğitimle mi ilgilidir, yoksa memleketin yatırım iklimi ile mi? Ben ikincisinden yanayım. Konu, oğullar ile değil doğrudan babalar ile alakalıdır. Epeydir aklımdaydı. Kenarda köşede gezdirip duruyordum. Son günlerdeki haberler etrafta dolaşmaya başladığından beri ben en çok tam da bu noktaya tekrar takıldım: Bir Harvard Üniversitesi mezunu Türkiye’ye döndüğünde neden kebapçılık yapar? Bilmem takip edebildiniz mi?
[Devamı]
Türkiye havayolu ile baklava filan mı taşıyor?
Güven Sak, Dr.
26 Aralık 2013
Ben galiba bu havayolu ile mal taşımacılığı işine taktım. Yeni bir çalışma vesilesiyle Türkiye ihracat mallarını hangi yollarla taşıyor diye bakarken, işte bu baklava mevzusu ortaya çıktı. Hatırlayacaksınız, Kayserili bir makine firması vesilesiyle bu konuya geçenlerde takılmıştım. Havayolu ile mal taşımacılığında geri kalmış bir ülkede, İngiltere’ye havayolu ile mal gönderiyorlardı. Kıvanmıştım. Ama şimdi rakamlara yakından baktıkça ya biz esasen havayolu ile baklava filan taşıyoruz ya da ancak böyle tek tük makine sanayi firması var Anadolu’da diye düşünmeye başladım. Havayolu ile mal taşıyan şirketlerde kilo başına ihracat değeri oranı Türkiye’de doğrusu son derece düşük. Yüksek teknolojili ihracat mallarımız dahil her alanda galiba bir sorunumuz var. Kimle kıyaslarsanız kıy
[Devamı]
Merkez Bankası'na yılın son eleştirisi
Fatih Özatay, Dr.
26 Aralık 2013
Merkez Bankası'nın her gün döviz satarak iktisadi temellerden kaynaklanan hareketlerin önüne geçme çabasını beyhude bir çaba olarak görüyorum. Bugün Merkez Bankası’nın (MB) para politikasına bakmak istiyorum. Ne yapıyor MB? Ocak ayının sonuna kadar her gün en az ne kadar dolar satışı yapacağını açıkladı. Ayrıca bankaları MB’de daha az dolar, daha fazla lira tutmaya özendirecek bir aracı devreye soktu. Bir de kısa vadeli faizin, MB’nin şu anda yüzde 7,75 düzeyinde olan gecelik borç verme faizine çok yakın bir düzeyde belirgin bir oynaklık göstermeden seyretmesini sağlayacağını vurguladı. Ek olarak enflasyon önemlidir falan dedi.
[Devamı]
Artan risk, para politikası ve ekonomimiz
Fatih Özatay, Dr.
25 Aralık 2013
ABD Merkez Bankası’nın (FED) alacağı kararlar çerçevesinde Türkiye’nin de aralarında bulunduğu beş ülkenin belirgin biçimde olumsuz etkilenmesi bekleniyordu. Olumsuzluktan kasıt, daha az net sermaye girişi ve dolayısıyla daha yüksek kur ve faiz ile daha az kredi. FED düğmeye bastı ve bu olumsuzlukların gerçekleşmesinin önünü açtı. Ancak son günlerde olan bitenler bunlara tuz biber ekti ve olumsuzlukların artması olasılığını yükseltti. Türkiye’ye ilişkin risk algılaması arttı. Kur ve faizde belirgin bir yükseliş oldu.
[Devamı]
Güncel tartışmalara teknik bir katkı
Nihat Ali Özcan, Dr.
24 Aralık 2013
“Rüşvet, kara para aklama” tartışmalarında bir haftayı geride bıraktık. Hadise farklı yönleri ve sonuçları ile tartışılıyor. “Polis operasyonunun” merkezinde Halk Bankası ve İran’ın olması konuya uluslararası boyut kazandırdı. İşin içinde bakan çocuklarının olması ve “rüşvet” iddiaları ise onu iç politikanın esaslı malzemesi haline getirdi. Hükümet kanadı olanların “uluslararası” boyutuna dikkat çekerek bunun bir “örtülü operasyon” olduğu tezini öne çıkarıyor. Farklı kanattaki muhalifler ise “rüşvet” iddiasına odaklanmış durumdalar. Gerçekten de hadise farklı karakterde ve iç içe geçmiş olaylar zincirinden oluşuyor. “Örtülü operasyon” tartışmaları İstihbarat örgütlerinin üç temel görevi vardır. İstihbarat üretmek, istihbarata karşı koymak ve örtülü operasyonlar yapmak.
[Devamı]
Sakal mı kol mu?
Fatih Özatay, Dr.
24 Aralık 2013
Teşbihte hata faslı: Ha, derseniz ki 'Ne kolu, kesile kesile kol mu kalmıştı ki!'; el hak düşündürtürsünüz insanı. Teşbihte hata olmaz faslı: Önce kaptan-ı derya, sonra da sadrazam olan Sokullu Mehmed Paşa, Venedik elçisine şöyle demiş: “Biz sizden Kıbrıs’ı alarak kolunuzu kestik. Siz ise donanmamızı yenmekle sadece sakalımızı kestiniz. Unutmayın ki kol bir daha yerine gelmez ama sakal eskisinden de gür çıkar.” ‘Derin’ tarih eğitimimden arta kalan birkaç sözcüğü internette aratınca bu cümle çıktı karşıma. Üç aşağı beş yukarı, yani sakal aşağı göğüs kılları, sakal yukarı bıyık, doğru olsa gerek. Son günlerde sıkça duyuyoruz, çoğunlukla da yetkili ağızlardan çıkıyor bu işittiklerimiz. Şu: Türkiye’deki son yolsuzluk operasyonu nedeniyle borsada işlem gören şirketlerimizin değerinde
[Devamı]
2013'te yılın ülkesi afra tafrasız Uruguay oldu
Güven Sak, Dr.
24 Aralık 2013
Ben bu Jose Mujica'yı pek beğendim. Chavez gibi ucuz kahramanlık yapmıyor. Afrasız tafrasız icraat yapıyor. Mose Mujica 78 yaşında. Eski bir Tupamaros gerillası. Savaşmaksa zamanında savaşmış. Tam altı kere polis kurşunuyla yaralanmış. Hayatının tam 14 yılını bir askeri hapishanede yatarak geçirmiş. Bedel ödemekse, bedel de ödemiş. Sonra 2010 yılında Uruguay devlet başkanlığına seçilmiş. Şimdilerde farklı bir siyasi lider portresi çiziyor. Afrası tafrası yok. Etrafta gürültü kirliliği yaratarak dolaşmıyor. Yalnızca iki (rakamla 2) adet muhafızla dolaşıyor. Şehir dışında kendisine ait bir küçük evde, eşiyle birlikte yaşıyor. Öyle saraylarda filan oturmuyor. Bir yerden bir yere giderken etrafında binlerce araç siren çalarak dönmüyor, yolu kesmiyor. Bir yerden bir yere giderken, ken
[Devamı]
2014'te ekonomimiz (4)
Fatih Özatay, Dr.
23 Aralık 2013
Kötümser senaryomun 'temel senaryo' haline dönüşmesi olasılığı belirdi. Son günlerde Türkiye'yi sarsan deprem nedeniyle giderek de artıyor bu olasılık. On gün önce yazmış ama yayımlamayı ileriye ertelemiştim aşağıdaki paragrafları. Türkiye’de bazen koşullar nasıl da süratle değişiyor! Gelin, bir bakın aşağıdaki iyimser ve kötümser senaryoma. Bir sözcüğünü bile ellemiyorum on gün önce yazıp sakladığım yazının; şöyle: “2014 için iyimser bir senaryo ne olabilir? Daha önce verdiğim temel senaryoyu iyimserleştirecek üç unsur ön plana çıkıyor: Birincisi, ABD Merkez Bankası (FED) parasal sıkılaştırmayı oldukça geciktirir ve alım miktarındaki azaltmayı çok sınırlı yapar. İkincisi, FED parasal sıkılaştırmaya başlasa bile finansal piyasalar çok sınırlı bir şekilde etkilenirler. Üçüncüs
[Devamı]
Rüşvet ve yolsuzluk tartışmalarının beklenmedik çıktıları
Nihat Ali Özcan, Dr.
20 Aralık 2013
Türkiye, “rüşvet ve yolsuzluk” operasyonlarını ve olası sonuçlarını tartışıyor. Tecrübelerimiz yargılamanın medyatik olacağını ve uzun zaman gündemde kalacağını söylüyor. Çünkü olay kadar açık ve gizli kahramanlar da önemli. Operasyon “gizemli” öğeler taşımamış olsa idi, tartışmalar sınırlı bir alanda kalabilirdi. Özellikle hukuki, iç politika ve ahlaki çerçevede. Suçu olan varsa bedelini hukuki ve siyasi olarak öder, konu tarihteki benzerleri gibi tozlu raflardaki yerini alırdı. Ne var ki, operasyon iç ve dış politik gelişmelerle birlikte ele alındığında sonuçlarının bir hayli ilginç olacağı görülüyor. Uzun ve zorlu yıl: 2014 Türkiye üzerine çalışan uzmanlar, akademisyenler ve gazeteciler operasyon öncesinde, 2014’ün uzun ve zorlu bir yıl olacağını söylüyorlardı. Operasyon so
[Devamı]
Fed orayı paspaslarsa, bize burada kemer sıkmak düşer
Güven Sak, Dr.
20 Aralık 2013
Bu paspaslama operasyonuna "Büyük Rüşvet ve Yolsuzluk Operasyonu"nun yol açacağı siyasi belirsizliği ekleyin. 2014 bir şeyler kazanma değil, elde olanı koruma yılı. Geçenlerde Sydney’de bir G20 hazırlık toplantısındaydım. Konu 2014 yılı G20 gündemiydi. G20’nin temel amaçlarından biri karar alma süreçlerini daha kapsayıcı hale getirmek. “Nedir bu kapsayıcılık, sonul amacı nedir, ne yapacağız?” diye sordular. Ben, “Şimdi Amerikan Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke bizim gibi ülkelerde yaşayan herkesin hayatını doğrudan etkileyebiliyor. Bernanke’yi Amerikan Başkanı seçiyor. Amerikan Kongresi onaylıyor. Bizim bu süreçte hiçbir rolümüz yok. Ama adamın aldığı kararların sonuçlarına doğrudan hep birlikte katlanıyoruz.” dedim. “Burada G20 için bir temel hedef konulacaksa, herhalde Fed ba
[Devamı]
