Türkiye kriz sonrası yaramazlık yaptığı için dolar böyle gidiyor
Güven Sak, Dr.
09 Ocak 2014
Amerikan Doları, Türk Lirası karşısında her gün değer kazanıyor. En son baktığımda, televizyonda birileri 2,30-2,50 bandından bahsediyordu. Yok artık. Bize böyle ne oldu? Ben bugün size birkaç rakam söyleyeyim. Siz kendiniz çıkarın, vaziyet neden böyleyken böyle. Türkiye’de cari işlemler açığının mili gelire oranı son on yılda yüzde 5,4’ten yüzde 7,4’e yükseldi. Ne yaptık? Cari işlemler açığının milli gelire oranını yüzde 35 artırdık. Alın size icraat işte. Memlekete daha fazla yabancı tasarruf davet ettik. Hızlı büyümek istedik. Geldiler. Cari işlemler açığımız uzun dönem ortalamasının üzerine çıktı. Hızlı büyüdük. Oy oranı da yükseldi. Unutmayın, doping ilacını seve seve içtik. İşe yaradı. Bir yan etkisi vardı. Memleketin kırılganlığı arttı. Artık o kadar kusur kadı kızında d
[Devamı]
Küresel dengesizlikler azalıyor mu?
08 Ocak 2014
Küresel krizin altıncı yılını tamamladığımız bugünlerde hala krizin açtığı yaraları sarmakla uğraşıyoruz. 2014 yılı ABD başta olmak üzere gelişmiş ülkelerin göreli olarak büyüme oranlarını artıracağı bir yıl olarak görünüyor, ama birçok parametrede hala kriz öncesinin çok gerisindeyiz. Örneğin, ABD ekonomisi halen kriz öncesinden 1,3 milyon daha az istihdam sağlıyor. Bu da daha küresel kriz bitti demek için çok erken olduğunu gösteriyor.
[Devamı]
Kur hareketlerine hassasiyet
Fatih Özatay, Dr.
08 Ocak 2014
Hatırlarsanız bu köşede defalarca iki önemli kırılganlığına dikkat çektim Türkiye ekonomisinin. Birincisi, tasarruf oranımız (toplam tasarrufumuzun milli gelirimize oranı) çok düşüktü. Hem yükselen piyasa ekonomilerine göre düşüktü hem de kendi geçmiş değerlerimize göre. İddialı olmayan bir yatırım düzeyini bile karşılamıyordu tasarruf oranımız. ‘İddialı olmayan’ derken, toplam yatırımımızın milli gelirimize oranının (yatırım oranının) yine yükselen piyasa ekonomilerine göre oldukça düşük olmasını kastediyorum. Birkaç rakam vereyim: 2008-2012 döneminde yükselen piyasa ekonomilerindeki ortalama yatırım oranı yüzde 31.1, bizde ise yüzde 20.3. Yükselen piyasa ekonomilerinin aynı dönemdeki ortalama tasarruf oranı yüzde 33, bizimki yüzde 14.3. Bu arada yatırım oranı ile tasarruf ora
[Devamı]
Kırsalda Umut Var: Kavar Havzasında Yaşam Yeniden
07 Ocak 2014
İki günlüğüne Tatvan’dayız. Hüsnü Özyeğin Vakfının “Kırsalda Umut Var” çalışmasını görmek için. Güzel bir hava karşılıyor bizi. Sıcak yüzler. Soluklanmak üzere Van kalesine gidiyoruz. Sessiz ve sakin, çocuklar her dilde rehberlik etmek için etrafımızı sarıyor. Japonca, İngilizce, bilmedikleri dil yok. Çayın ardından Kavar Havzasına doğru yol alıyoruz.
[Devamı]
‘Paralel devlet’i anlama kılavuzu
Nihat Ali Özcan, Dr.
07 Ocak 2014
Hükümet ile “Gülen hareketi” arasında gerilim ve çatışmanın su yüzüne çıkmasının ardından “paralel devlet” lafını sıklıkla işitmeye başladık. Gelişmelere bakacak olursak daha da fazla duyacağız. O halde “Paralel devlet” ifadesinin tarihsel arka planına, mantığına ve işleme biçimine bir göz atmak faydalı olabilir. Böylece olanları ve olabilecekleri anlamamız kolaylaşır. ‘Öğrenen organizasyon’ olmak Terim, Marksist jargondan ödünç alındı. Çin devriminde Mao formüle etti, Afrika’da, Asya’da “sömürge yönetimlere karşı” kullanıldı. Yine, İslami/Milliyetçi motivasyonla Cezayir’de, 1956-1962 Fransa’ya, sosyalist amaçlarla da Vietnam’da ABD’ye karşı organize edildi. Türkiye’de ise PKK, bu uygulamanın öncüsüdür.
[Devamı]
Biraz yağ, baharat, tuz falan... Lütfen...
Fatih Özatay, Dr.
07 Ocak 2014
Zenginleştirmek, Merkez Bankası'ndaki eski çalışma arkadaşlarım alınmasın ama para politikasını çorbaya çevirmek anlamına gelmiyor. Önce, 17 Aralık’tan bu yana olanları bir tarafa bırakalım. Sadece ABD Merkez Bankası’nın (FED) aldığı karar nedeniyle Türkiye’de -diğer bazı yükselen piyasa ekonomilerinde olduğu gibi- artan döviz kuruna odaklanalım. Kur artışı ekonomi politikanız açısından uygunsa bir sorun yok. Yok, ekonomi yönetimi olarak memnun değilseniz, karşı önlem alacaksınız. Ama bu önlem, ekonomi yönetiminin cari işlemler açığının çok yüksek bir düzeyde olduğundan şikâyet ettiği ve bunun ana nedeni olarak tüketim artışını gösterdiği bir ülkede, faiz haddini enflasyonun altında tutmak olamaz. FED kararı sonrasında Türkiye’de döviz kurunun artmasının nedeni ne? Mayıs 2013’teki FED açık
[Devamı]
Avustralya'da köpekbalıkları bile çıt çıt twit atıyor
Güven Sak, Dr.
07 Ocak 2014
Hayatlarımızla ilgili ne çok verinin, ne kadar sınırsız biçimde güvenlik örgütleri tarafından kullanıldığını Edward Snowden meselesi ile fark ettik. Geçenlerde galiba Avustralya gazetelerinden birinde gördüm. Orası bir garip yer, dünyayla alakaları yok. Gazeteleri aynı bizim gazeteler gibi, ilk sayfada esasen dünya haberi bulabilmek mümkün değil. Ama bakın böyle haberler var. Avustralya’da artık hangi kıyıda, hangi köpekbalığı var, twitter’dan izleyebilmek mümkünmüş. Bir nevi köpekbalıkları bile öyle çıt çıt twit atıyormuş. Merak ettim haliyle. Batı Avustralya kıyılarında dolaşan 320 köpekbalığına sinyal cihazı takmışlar. Köpekbalığının nerede olduğuna dair veriler bir merkezde toplanıyormuş. Sonra o merkezden bir twitter hesabı vasıtasıyla uyarı mesajı gönderiliyormuş. “Filanca plaj yakın
[Devamı]
Türkiye, İran’ı nasıl geçti?
Güven Sak, Dr.
06 Ocak 2014
Bundan bir süre önceydi. Hasan Ruhani daha İran Cumhurbaşkanı olmamıştı. Cevad Zarif İran Dışişleri Bakanı değildi. İran değişmeye başlamamıştı. İran’ın o zaman ki Dışişleri bakan yardımcısını Ankara’da dinlemiştim. Benim bir İranlı yetkili ile ilk resmi karşılaşmamdı. Şöyle diyeyim: İran’dan bir yetkilinin şahsi değil de resmi görüşünü ilk dinleyişimdi. Konuşma korkularla örülüydü. Bütün dünya, İran’a ve İran devrimine karşı komplo üstüne komplo kuruyordu. Devrim başarı üstüne başarı sağladıkça, emperyalist güçler komplolarını artırıyorlardı. 1979 devriminin getirdiği kazanımları tersine çevirmek için, Amerika ve İsrail elinden geleni yapıyordu. Toplantıdan içim kararak çıktığımı hatırlıyorum. “İranlılar dışarıya baktıklarında fırsat değil, tehditler görüyorlar.” diye düşündüğümü hatırlıy
[Devamı]
Şikâyet edilen sorunu daha da çetrefilleştirmek
Fatih Özatay, Dr.
04 Ocak 2014
Mevduat ve tahvil gibi tasarruf araçlarına yatırım yapmanın reel bir getirisi olmadı; tüketimi özendirdik. Rivayet odur ki olaylar şöyle gelişmiş: Çağırmışlar 100 tane dürüst iktisatçıyı. Farklı ülkelerdenmiş her biri. Fazla vaktinizi almayacağız; sadece kısa bir soruya yanıt vermenizi istiyoruz demişler. Soru şöyleymiş:
[Devamı]
Amatör örtülü operasyonlar
Nihat Ali Özcan, Dr.
03 Ocak 2014
Türkiye, Suriye iç savaşının ilk gününden beri iki farklı rol üstlendi. Birincisi, sayıları 800 bini bulan mültecilere her konuda yardım etti. Mülteciler, Suriye politikasının “insani” yüzü olmakla birlikte diğer yüzü biraz daha “soğuk” ve karışık. Türkiye, savaşın ilk gününden beri silahlı muhaliflere de açık, örtülü destek veriyor.
[Devamı]
