Merkez Bankası karışıklığı biraz daha artırdı
Fatih Özatay, Dr.
22 Ocak 2014
Merkez Bankası (MB) bir süredir anlaşılması güç bir para politikası uyguluyordu. Dün Para Politikası Kurulu (PPK) 2014 yılının ilk toplantısını yaptı. Piyasada gösterge faizin yüzde 10’a çıktığı, liranın ise belirgin biçimde değer kaybettiği bir dönemde merakla beklenen karar, para politikasının anlaşılmasını daha da zorlaştırdı. Bu, iyi değil. Açayım:
[Devamı]
İstihbarat tartışmalarında gündem farkı
Nihat Ali Özcan, Dr.
21 Ocak 2014
İstihbarat, son zamanların en tartışmalı konusu haline geldi. Sadece Türkiye’de değil, ABD ve AB’de de konu farklı boyutları ile tartışılıyor. Gelişmeler, tartışmaların önümüzdeki yıllarda da devam edeceğini gösteriyor. ABD istihbaratı ve Avrupa ABD Başkanı Obama, birkaç gün önce, ülkesinin istihbarat faaliyetlerinde reforma gidileceğini açıkladı. Çünkü, Snowden hadisesi istihbarat dünyasında birçok tartışmayı tetikledi. Avrupa Parlamentosu’nun yakın zamanlarda yayınladığı bir rapor, ABD’nin Avrupa’daki istihbarat faaliyetlerinin birlik yurttaşlarının temel haklarını ihlal ettiğini ortaya koyuyor. Detay için bakınız: “ABD’nin Gözetleme Politikaları ve Bunların AB Vatandaşlarının Temel Hakları Üzerine Etkileri.” Obama, konuşmasında istihbarat faaliyetlerinin sadece ABD’nin değil A
[Devamı]
Ayna ve rüya
Fatih Özatay, Dr.
21 Ocak 2014
Bir: "Allah'ım umarım kötü bir rüya görüyorumdur". İki: "Bize sil baştan yeni bir ekonomik program gerekiyor". Ya biri ya öteki. Gelin, 2012’den bu yana üç önemli makroekonomik göstergemizin gelişimine, bir de 17 Aralık ve sonrası hiç yaşanmasaydı 2014’te aynı göstergelerin alabileceği değerlere bakalım. Bu bakış açısı, son yıllarda ekonomimizin karşı karşıya olduğu önemli bir sorunu bize bir kez daha hatırlatacak. Sözünü ettiğim üç gösterge büyüme oranı, yıllık ortalama enflasyon oranı ve cari açığın gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı. Büyüme oranına ilişkin ilk üç çeyreğe, cari açık için ise ilk on bir aya ait veri var. Sorun yok; fazla hata payı olmadan, bu değerlere dayanarak 2013 için sağlıklı tahminler yapmak mümkün. Tablo 1’de bu tahminler var 2013 için. Peki, 17 Aralık sonras
[Devamı]
Bakkalınız dimdik ayakta duruyor
Güven Sak, Dr.
21 Ocak 2014
Bakkallık değişiyor. Her şey değişirken, bakkallık mesleğinin aynı kalması mümkün mü? Kahraman bakkal süpermarkete karşı algısı çok iyi tuttu. Kamu spotlarında da bugünlerde bir bakkal amca muhabbetidir gidiyor. Anlaşılan o ki biz mahalle bakkalını pek seviyormuş gibi yapıyoruz. Yok olmalarını da hiç istemiyoruz ancak her nedense ondan pek alışveriş etmiyoruz. Bakkallarda zor durumda kalıyor. Yoksa o reklam spotları neden yapılıyor olabilir ki? Türkiye, tam da bu çerçevede, son on yıldır “bir perakende yasası çıkartsak da, perakende pazarındaki dönüşüm sürecini daha kontrollü hale getirsek” diye düşünüyor. Ama bakın beklenen kanun bir türlü çıkmıyor. Bu arada bakkal sayısının yarıdan fazla azaldığına dair bir dizi iddia ortada dolanıyor. Ben geçenlerde yine böyle bir toplantıya katıldım. K
[Devamı]
Mısır, Arap Baharı’nın başına geri döndü
Güven Sak, Dr.
20 Ocak 2014
Mısır’da Arap Baharı resmen sona erdi. Ama bakın nasıl sona erdi? Anayasa referandumu oldu, işler yoluna girdi filan demiyorum. Mısır’da neler olduğuna bakmıyorum. İyidir kötüdür gibi romantik hüküm cümleleri de kurmuyorum. Somut bir hadiseden bahsediyorum: Mısır hisse senedi fiyat endeksi, EGX30, Arap Baharı döneminin başına döndü. Mısır hisse senedi fiyat endeksi, bundan üç yıl kadar önce, Tunus devlet başkanı Zeynel Abidin Bin Ali milletinden korkup kaçınca, düşmeye başlamıştı. EGX30 Mısırlılar iki günlük anayasa referandumu için sandık başına giderken, üç yıl önceki düzeyine geri döndü. Bir nevi, Mısır’da Arap Baharı parantezi kapandı.
[Devamı]
Gerçekten düşük faiz büyümeyi artırır mı?
Fatih Özatay, Dr.
18 Ocak 2014
Herşeyin tek sorumlusu Merkez Bankası değil; bunu iddia etmek haksızlık olur. Ama para politikasının bu gelişmelerdeki rolünü görmezlikten gelmek olmaz. Şu tür yorumları özellikle ekonomi kanallarında çok duyuyorsunuz. “Merkez Bankası faizi yükseltmiyor, çünkü böyle bir eylemin büyüme oranını düşüreceğinden çekiniyor.” Şu faiz meselesi giderek ilginç bir hal almaya başladı. Neredeyse bir de bu nedenle bölüneceğiz. Soru şu: Merkez Bankası faizi düşük tutarak ekonomimizin daha fazla büyümesini sağlayabilir mi? Bu soruyu yanıtlamadan, şu ‘üç’ sorunun yanıtını düşünmekte yarar var: “Büyümeyi daha fazla artırmak için Merkez Bankası neden faizi sıfıra yaklaştırmıyor?” Aslında sorunun yanıtı açık. Ekonomide bir alanda dengeyi bozarsanız, başka alanlarda da denge er ya da geç bozulur. Meali şöyle:
[Devamı]
İnternet Politikalarımızın Ekonomi Politikalarımızla İlişkisi Sıfır
Ussal Şahbaz
17 Ocak 2014
Türkiye İnternet'i ekonomik açıdan anlamlı bir değer oluşturmak için kullanmıyor. Rakamları merak edenler Güven Hoca'nın geçen günkü yazısına bakabilir. Hala Facebook'ta 6. büyük ülkeyiz, Twitter'da 11. büyük ülkeyiz, “genç ve dinamik nüfusumuz” en büyük varlığımız gibi laflarla böbürlenmeye devam ediyoruz. Eskiden Avrupa Birliği için söylenen “onlar ortak biz pazar” diye bir laf varmış, İnternet'teki durumumuz şimdi aynen o lafa benziyor.
[Devamı]
Suriye’de yeni döneme girerken
Nihat Ali Özcan, Dr.
17 Ocak 2014
Türk iç politikası sert, sürprizlerle dolu tartışmalara sahne oluyor. Dikkatlerin içeriye odaklandığı bu günlerde etrafımızda ilginç gelişmeler yaşanıyor. Suriye bunların başında geliyor ve önümüzdeki hafta konu Cenevre’de yeniden ele alınacak. Batılı istihbarat örgütlerinin Şam ziyareti Toplantı öncesi en ilginç açıklama Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Faysal Mikdad’dan geldi. Mikdad, “Batılı ülke istihbarat kuruluşlarının, radikal İslamcı gruplarla mücadele” konusunda Şam’ı ziyaret ettiklerini açıkladı. İç savaş sürerken böyle bir ziyaretin yapılması önemli değişikliklere işarettir. Başka bir ifade ile Batılı ülkelerin Suriye politikasında bir eksen kaymasının olduğunu görebiliyoruz. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ve ABD’li mevkidaşı Kerry, Cenevre öncesi sıkı çalışıyorlar.
[Devamı]
Her kente daha fazla Gezi Parkı sakini gerekir
Güven Sak, Dr.
17 Ocak 2014
Yaratıcı sınıfın bu sayısı bize daha yetmez. Her kente daha fazla Gezi Parkı sakini gerekir. Yoksa zenginleşme olmaz. Gezi Parkı hadisesi geçen yıl Mayıs ayı sonlarındaydı. Taksim’deki Gezi Parkı’nın artık kanıksadığımız rant dağıtımı operasyonlarından birine kurban gitme olasılığı belirmişti. Sonra farklı bir şey oldu. Gezi Parkı hadisesi sırasında bağzı insanlar “Yok anacım, sen buraya hiçbir şey yapma, burası böyle kırık dökük ve de eskisi gibi kalsın” diye gösteri yaptılar. Biz böyle işler için sokağa filan çıkmazdık eskiden. Onlar ise kendilerini ağaca filan zincirlediler. Yapılan son derece 21inci yüzyıla aitti. Eski yüzyılın ilk yarısından kalma idarecilerimiz hala daha ne olduğunu tam anlayamadılar. Siyasetin ezberi tam da o gün bozuldu. Halbuki Türkiye’nin yaratıcı sınıfı ilk siya
[Devamı]
Türkiye’nin yarısı İnternet’i bilmiyor
Güven Sak, Dr.
16 Ocak 2014
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun yaptığı anketler Türkiye’nin yarısının daha İnternet’i bilmediğini gösteriyor. En son anket sonuçları geçen Ağustos’ta yayımlanmış. Buna göre, yurttaşlarımızın yüzde 51,1’i İnternet’i bilmiyor. Bu oran kadınlar arasında yüzde 60’ı aşıyor. Yine aynı anket sonuçlarına göre, Anadolu’da derin bir dijital uçurum var. İstanbul’dan doğuya doğru ilerledikçe İnternet’i bilmeyenlerin oranı artıyor. Geçenlerde size “Anadolu’da AR-GE neden böyle sınırlı?” diye sormuştum. Ben kargadan başka kuş bilmeden, yenilik yapılamayacağı, daha iyinin aranamayacağı kanaatindeyim.Kargadan başka kuşlar olduğunu bilebilmek için, dünyaya açık olmak gerekiyor. İnternet’i neden kullanmıyorsun diye sorulduğunda, ihtiyacım yok diye cevap verenler ne kaçırmış olduklarını bil
[Devamı]
