2014 için güncellenmiş enflasyon tahminleri
Fatih Özatay, Dr.
04 Şubat 2014
Tüketici enflasyonunun 2014'te iki haneye ulaşma riski var. Bu risk, özellikle döviz kurundaki artışın ılımlı bir düzeyde de olsa sürmesi halinde geçerli. 'Ekonomi politikası hataları’ dizisine perşembe günü devam edeceğim. Dün enflasyon açıklandı. Son gelişmeler çerçevesinde enflasyonda ileride olabilecek gelişmeler önemli. 2014’e ilişkin değişik senaryolar altında temel enflasyon (I göstergesi) nasıl şekillenebilir ile ilgiliyim. Önce ocak ayı gerçekleşmelerini vereyim. Tüketici enflasyonunun hem son on iki aydaki ortalama değeri hem de ocak ayındaki değeri yüzde 7,5 oldu. Bu rakam aynı zamanda 2009’dan bu yana gerçekleşen ortalama yıllık enflasyona eşit. Asıl çarpıcı gelişme temel enflasyonda ve üretici enflasyonunda yaşandı.
[Devamı]
Aile Bakanlığı niye kadın meselesiyle ilgilenmez?
Güven Sak, Dr.
04 Şubat 2014
Zaman galiba kadın meselesini, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'ndan ayırma zamanıdır. Türkiye’de kadın meselesi diye bir mesele var. Bilmem günün manasız siyasi tartışmaları arasında, bu aralar, bir nebze de olsa aklınıza geliyor mu? Bizi yönetenlerin aklına gelmediği kesin. Bari siz aklınızda bir yerlerde saklayın. Bu itişme nasıl olsa bitecek, günün çalkantıları geçecek, ama kadın meselesi Türkiye için bir utanç kaynağı olmaya devam edecektir. Neden? Gayet basit bir nedenle: Türkiye kadın meselesi ile ciddi bir biçimde ilgilenmemektedir. Bu iş öyle kadın meselesine bakmış gibi yapsın diye bir Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı kurmakla olmaz. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın dostlar alışverişte görsün, “kalbimiz dayak yiyen kadınlar için nasıl sızlıyor anlayın” gösterileri
[Devamı]
Yeni bir ‘casus’ kafilesine ihtiyaç var mı?
Nihat Ali Özcan, Dr.
04 Şubat 2014
Cumhurbaşkanı ve Anayasal Başkomutan Gül geçen haftaki İtalya gezisinde gazetecilere önemli açıklamalarda bulundu. Dikkati çeken husus Suriye ile ilgili olanlardı. Görünen o ki, Suriye artık Türkiye içinde ciddi bir güvenlik sorunu. Devleti yönetenler bu fikirdeler. Gazetelere yansıdığı üzere Cumhurbaşkanı Gül şunları ifade etti. “TSK da bugün ben karışmayayım derse belki yarın gücünün yetmeyeceği bir güç çıkar karşınıza. Onun için bu konuları hep profesyonel uzmanlara bırakmak gerekir, onların da hiçbiri kendi başına iş yapamaz. Tabii onların da hep sorumlu olduğu, siyasi istikameti alması gereken makamlar var.” TSK’nın sorumluluk kültürü değişirken Bu cümlelerden, hükümet, MİT, TSK arasında, görev, yetki ve sorumluluk konularında “bakış açısı farklılıkları” olduğu hissediliyor. E
[Devamı]
Nedir bu B ve C planı muhabbeti?
Güven Sak, Dr.
03 Şubat 2014
Ben içinden geçmekte olduğumuz bu netameli küresel süreçte herkesin ağzından çıkanın ne manaya geldiği konusunda ikiden fazla düşünmesi gerektiğini düşünüyorum. En çok bugünlerde, atalarımızın, “Boğaz neden dokuz boğum? Dokuz kere düşün, bir kere söyle” sözünü tekrar tekrar akla getirmekte fayda var. Sayın Başbakanın “Bakarız BIST artıyor mu? Kur ve faiz düşüyor mu? İyi niyetimizi koruruz. Bekleriz. Yoksa B ve C planlarımız var” mealinde bir açıklaması oldu geçenlerde. O zamandan beri piyasada bir “nedir bu B ve C planları?” muhabbeti dolaşmaya başladı. Doğrusu ya Sayın Başbakanımızın neden konuştuğunu ben anlamadım. Zaten merkez bankamızın faiz artırdığı süreçte, daha önceden, “Ben zaten bu faiz artışını hiç sevmem. Hem enflasyona da neden oluyor.” kabilinden ne denmek istediğ
[Devamı]
Ekonomi politikası hataları (1)
Fatih Özatay, Dr.
01 Şubat 2014
Ekonomide son birkaç yıl içinde yapılan hatalar Türkiye'nin riskini yükseltti. Önce geriye gidip yaşananlara bakalım. Son birkaç yıl içinde ekonomi politikasında belirgin hatalar yaptık. Bu hatalar ne yazık ki Türkiye’nin riskini yükseltti. Birkaç yazı bu konuyu tartışacağım. Gelin, önce ‘an’dan başlayıp geriye doğru giderek yaşananlara bakalım.1) Döviz kurundaki çılgın artış eğilimi, Merkez Bankası’nın (MB) salı gecesi yaptığı olağanüstü toplantıda yüzde 7,75 civarında gezinen politika faizini (ortalama fonlama maliyetini) yüzde 10’a yükseltmesi ile (haftalık repo faizi), yerini yüksek bir kur düzeyinde artış eğilimine bıraktı.2) MB geçen hafta salı günü yaptığı olağan toplantıda ‘çok fazlasıyla mahcup’ bir faiz kararı aldı. Bu karar öncesinde kimi hükümet üyeleri MB’ya alenen faiz artırm
[Devamı]
Suriye’de romantik arzular ve gerçekler
Nihat Ali Özcan, Dr.
31 Ocak 2014
Suriye’de yaşanan dram dünya kamuoyunda artık daha az yer buluyor. Kimyasal Silahları teslim alınıncaya kadar Suriye’yi dış politikanın öncelikli konusu gören Obama bile ilgisini kaybetmiş görünüyor. Nitekim “Birliğin durumu” konuşmasında bu konu yeterince yer bulmadı. Cenevre’de sürdürülen görüşmelerin Suriye trajedisini kısa sürede bitirmesini de beklemiyoruz. Yine de tarafların görüşme masasında kalmaları, geçen yıl kabul edilen bildiri ekseninde görüşmeleri sürdürecek olmaları biraz olsun umut veriyor. Çünkü kanlı ve karmaşık iç savaşların müzakere ile bitirilmesinde “masada kalmak” bile önemlidir. Eğer hükümet ve muhalifler kuşatma altındaki Humus’a insani yardım için anlaşabilirse bu umutları daha da attıracaktır. Türkiye-Suriye sınırında neler oluyor? Bu arada sı
[Devamı]
Lise çocukları İnternet üzerinden bitcoin kazanıyor
Güven Sak, Dr.
31 Ocak 2014
Türkiye, ufuksuzluğu nedeniyle, İnternet dünyasının en pahalı ve de en yasaklı ülkesi olarak adını tarihe yazdırıyor. Bugünlerde haber programlarını izlemekten hiç hoşlanmıyorum. Hep bir siyasetçi bir şeyler anlatıyor. Bakıyorum. İncir çekirdekleri hep boş kalıyor. Siyaset sınıfı, bana kumsalda, kumdan kaleler yaparak, eğlenen çocuklar gibi geliyor. Ama bu yüzyıldan değil, geçen yüzyıldan kalma çocuklar. Çünkü bu yüzyılın çocukları hiç de öyle kumsalda kumdan kale yapıp eğlenmiyorlar. Mesela bizim Mert’in İnternet üzerinden algoritma yazıp, bitcoin kazandığını daha yenilerde öğrendim. Oğlanın bebekliğini hatırlıyorum. Bu yeni yüzyıl çocukları bilgisayar başında eğleniyorlar. Mert bu aralar, bilgisayarını yabancı şirketlerin kullanımına açmış bulunuyor. Amerikan, Çin şirketlerine bilgisayar
[Devamı]
İnternet’inizi nasıl alırsınız?
30 Ocak 2014
Türkiye İnternet’le tanışalı 20 yıldan fazla olmuş. ODTÜ ve TÜBİTAK’ın işbirliği ile Türkiye dünyaya ilk kez İnternet’le bağlandığında herhalde çok az kişi bugün geleceğimiz yeri tahmin edebilirdi. 21 Nisan 1993 tarihinde gazetelerimiz, “İnternet sistemi”nin Türkiye’de günde 750 bin bilgisayarı birbirine bağlayabileceğini ve yaklaşık 1 milyon kişi tarafından kullanılabileceğini kaydetmişler. Bugün Türkiye’de 35 milyondan fazla İnternet kullanıcısı var. Onuncu Kalkınma Planında, bu sayının 2018’de 63 milyona çıkması hedefleniyor. Aynı planda yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payının yüzde 3,7’den 5,5’e, Ar-Ge harcamalarının milli gelir içindeki payının ise yüzde 0,86’dan 1,8’e çıkması öngörülüyor.
[Devamı]
Merkez Bankası paralel evrenden aramıza geri döndü
Güven Sak, Dr.
30 Ocak 2014
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yapması gerekeni yaptı. Amerikan Merkez Bankası (Fed)’nın başlattığı parasal sıkılaştırma operasyonuyla ortaya çıkan duruma sonunda vaziyet etti. Ne yaptı? Ben iki konuda birden adım attığını düşünüyorum: Birincisi, faiz oranını yaklaşık yüzde 54 yükseltti ve yüzde 7,75’ten yüzde 12’ye çıkardı. İkincisi, eskisi gibi öyle manasız dans numaraları yapmayı bir kenara bıraktı. Son dönemde icat ettiği bütün faiz oranlarını yukarıya çekti. Şimdi artık hepimiz biliyoruz. Neyi? TCMB’nin faizi tartışmasız ve ciddi bir biçimde yukarıya çektiğini. Ben bankanın iyi yaptığını düşünüyorum. Neden iyi yaptı? Artık işin şaka kaldıracak hali kalmamıştı. TCMB bu kararıyla bir süredir içine saklandığı paralel evrenden aramıza geri döndü. Hoş geldi.
[Devamı]
Faiz takıntısı (3)
Fatih Özatay, Dr.
30 Ocak 2014
Faizin yükseltilmesi güllük gülistanlık yapmaz. Ama para politikasının düzgün yürütülmemesinden doğan riskleri kaldırır. Umarım son birkaç haftada yaşad ıklarımız faiz politikasının ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. Faiz, önemli bir ekonomi politikası aracı. Gerektiği halde kullanmıyorsanız ülkenizin riskini artırıyorsunuz. Hele bir de sonuçta ‘teknik’ olan (olması gereken) bir işe, siyasilerin karıştığı izlenimi veriliyor ve sorunun faiz politikasını ‘kullanmamak’ değil de ‘kullanamamak’ olduğu algısı yaratılıyorsa, risk daha da artıyor. Kullanıyorsanız bu aracı, ekonominizdeki sorunlar ortadan kalkmıyor elbette. Ama hem kullanmadığınız için ortaya çıkan ek riskleri yaratmamış oluyorsunuz hem de ekonomi yönetimi işini biliyor ve yapıyor imajını vererek, risk algılamasını bir nebze ol
[Devamı]
