Türkiye neden konuştuğu gibi davranmıyor?
Güven Sak, Dr.
11 Şubat 2014
Türkiye, önemli mi olmak istiyor? Ekonomisi sağlam, demokrasisi güçlü olsun. Yeter. Geçenlerde bir yabancı diplomat bana bu yukarıdaki soruyu sordu. Türkiye üzerine konuşuyorduk. O, çok doğal bir biçimde bana “Sence neden Türkiye konuştuğu gibi davranmıyor?” dedi. Ben, birden “pardon, o ne demek?” dedim. “Türkiye” dedi, “bu bölgede son derece önemli bir ülke olduğuna dair sözler söylüyor. Ben bu tespite katılıyorum. Ama Türkiye bu bölgenin en önemli ülkesi olduğunun farkındaymış gibi davranmıyor.” Doğrusu ya ben de bir süreden beri aynı kanaatteyim: Türkiye, lafını ediyor ama o lafın gereğini her nedense yerine getirmiyor ya da getiremiyor. Çok konuşuyoruz ama bir icraat ortaya koyamıyoruz. Neden Türkiye lafını ediyor ama gereğini yerine getiremiyor? Bunun bence üç nedeni olabilir. Gelin b
[Devamı]
Merkez Bankası faiz artırmasaydı, S&P geçen hafta ne yapardı?
Güven Sak, Dr.
10 Şubat 2014
Standard&Poor’s Türkiye’nin kredi notunu değiştirmedi ama memleketin görünümünü negatife çevirdi. Bir nevi “aman, dikkatli olun” dedi. Doğrusu ya, ben memnun oldum. Merkez Bankamız iki hafta önce paralel evrenden aramıza geri dönüp, faiz oranlarını artırmamış olsaydı, bugün doğrudan kredi notumuz düşürülmüş olabilirdi.
[Devamı]
Ekonomi politikası hataları (3)
Fatih Özatay, Dr.
08 Şubat 2014
Dolayısıyla artık ortada iki temel neden var: FED kararı ve 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonu sonrasındaki gelişmeler. Son iki yazım üç hataya dikkat çekiyor: Birincisi, dış finansman olanaklarının azalmasının beklendiği bir dönemde cari işlemler açığını düşürmek üzere kamu tasarrufunu artırıcı bir adım atmadık. Mesela kamu harcamalarının artış oranını düşürmedik. Üstelik aksine 2013’ün ilk yarısında bu oranı yükselttik. İkincisi, ithal mallara olan tüketim talebini sınırlı ölçüde de olsa azaltabilecek tüketici kredilerinin artış oranını düşürücü kararları çok geciktirdik. Bu kararlar demeti, onca aydan sonra ancak her gün kurun belirgin biçimde arttığı, neredeyse bir ‘panik’ havasının oluştuğu bir ortamda, ‘ters’ denilebilecek bir ortamda devreye girdi. Zaten cari işlemler açığına
[Devamı]
AB Kurumları ve Liderleri “Hukukun Üstünlüğü” İlkesinin Hayati Önemine Dikkat Çekiyor
Nilgün Arısan Eralp
07 Şubat 2014
Her ne kadar Avrupa Birliği (AB) ’ne katılım resmi devlet politikası niteliği taşısa da son yıllarda AB’de ve hatta AB’nin genişleme stratejisindeki değişiklikleri, konu ile yakından ilgilenen bir kaç uzman dışında yakından izlediğimiz söylenemez.
[Devamı]
Cemaat ‘beka’ sorununa dönüşürken
Nihat Ali Özcan, Dr.
07 Şubat 2014
Erdoğan, Almanya ziyareti öncesi yaptığı açıklamada Gülen cemaatinin faaliyetlerini şöyle tanımladı. “Devlet içinde böyle bir yapılanma bizim beka meselemiz haline gelmiştir, buna izin verilemez, dolayısıyla gereği neyse yapılacaktır.” Açıklama üç nedenden önemli. Birincisi, bundan böyle konunun hükümet katında “güvenlik” açısından ele alınacağının ilanıdır. İkincisi, tehdit sınıflandırmasında cemaatin faaliyetleri en tepelerde yer almaktadır. Üçüncüsü, Erdoğan bu konuda kararlıdır. Cemaat, hükümet için bir “güvenlik” sorunu ise bu durumda karakterinin, yapısının, güçlü ve zayıf yönlerinin iyi anlaşılması gerekir. Çünkü cemaat alışılagelmiş yapılardan çok farklı özelliklere sahip. Yanlış teşhis, stratejiler ve uygulamaların öngörülemeyen çıktıları olabilir. O halde cemaati hükümet
[Devamı]
Dünün ihracatçısı bugün neden otelci oldu?
Güven Sak, Dr.
07 Şubat 2014
Son beş yılın ana trendi şudur: Biz artık milletçe inşaatlarda amelelik yapıyoruz. Ben doğduğumda, 1960’lı yılların başında, Türkiye nüfusunun yüzde 30’u kentlerde oturuyordu. Yüzde 10’unun evinde buzdolabı vardı. Bizim buzdolabını ben doğdum diye süt saklamak için almışlar, babam öyle diyor. Markası AEG’ydi. 1990’larda Ankara’da hala kullanıyordum. O vakit, Arçelik fabrikası kurulalı daha birkaç yıl olmuştu. Türkiye sanayisini geliştirmeye yeni yeni başlamıştı. Türkiye’nin sanayileşmesi aslında bir başarı öyküsüdür. Türkiye, miskin bir tarım ülkesinden dinamik bir sanayi ülkesine otuz yılda dönüştü. 1980’lerin başında memleketin ihracatı 3 milyar dolardı. Toplam ihracatın yüzde 90’ı tarım ürünlerinden oluşuyordu. Şimdi ihracat 130 milyar doları aştı. Toplam ihracatın yüzde 90’ını ise sana
[Devamı]
Ekonomi politikası hatası (2)
Fatih Özatay, Dr.
06 Şubat 2014
Büyüme oranımız ancak yüzde 4 gibi olacak 2013'te. Kısacası, son iki yıldır 'yüksek cari açık-düşük büyüme' gibi bir derdimiz var. Sıra ‘ekonomi politikası hataları’ dizisinin ikinci yazısına geldi. Hatırlarsanız ilk yazıda, ‘an’dan geriye doğru filmi sarıp, ekonomimiz açısından önemli gördüğüm gelişmeleri sıralamıştım. O çerçevede ele almakta yarar var hataları. İlk darbe, 22 Mayıs gecesi o zamanki ABD Merkez Bankası (FED) başkanı Bernanke’den gelmişti. Bernanke, piyasaya verdikleri ek para miktarını azaltmaya başlayabileceklerini açıklamıştı. Bu süreç tamamlandıktan bir süre sonra ise faiz yükseltme operasyonu başlayacaktı. Açıklamayla birlikte Türkiye’de döviz kuru ve faiz sıçradı. Türkiye, giderek artan sayıda raporda, FED’in yeni politikasından en çok etkilenecek ülkelerin ilk iki sır
[Devamı]
‘Vallahi biz şekerlemeyi Çin’de yaptırıp, burada ambalajlıyoruz’
Güven Sak, Dr.
06 Şubat 2014
Dün soru şöyleydi: Bu Türk Lirası'ndaki değer kaybı kalıcı mıdır? Sorunun cevabının “evet” olduğu sanırım artık belli oldu. Ben bugüne kadarki hareketin esasen iktisadi nedenlerden kaynaklandığı kanaatindeyim. Ortada bir likidite bolluğu var diye cari işlemler açığınızı zamanında faraş gibi açarsanız, böyle olur. Bu ilk nokta. Günün sorusu ise şudur: Peki, kurdaki bu fiyat intibakı devam eder mi? İşte orada rivayet muhtelif. Ben size bir ilke söyleyeyim bugün: Eğer cari işlemler açığının kısa ve orta vadede nasıl küçüleceğini mantıklı ve makul bir biçimde, öyle lafı dolaştırmadan, izah edemiyorsanız, bu hareket daha bitmez. Neden? Dünyada uluslararası fon akımları vasıtasıyla finanse edilmesi gereken toplam açık miktarı azalırken, Türkiye’nin bir yüksek cari açık, düşük büyüme
[Devamı]
Faiz arttı, kur neden düşmedi?
Fatih Özatay, Dr.
05 Şubat 2014
Merkez Bankası bir hafta önce politika faizini artırdı. Artış, yaklaşık 2 puan düzeyinde oldu. ‘Yaklaşık’, çünkü eski politika faizinin ne düzeyde olduğu biraz karışıktı; sayısı bilinmeyen bazı günler yüzde 7.75 ve yine sayısı bilinmeyen bazı günler yüzde 9 düzeyindeydi. Şimdi yüzde 10 oldu; bir belirsizlik yok; her gün böyle. Faiz artışı kararı öncesinde dolar kuru neredeyse 2.40’a dayanmıştı. Oysa çok değil beş iş günü öncesi 2.24 düzeyindeydi. Karar sonrasında, öncesindeki bu çılgın artış durdu ama dolar kuru hâlâ yüksek bir düzeyde. Mesela bu satırların yazıldığı anda 2.27 civarındaydı.
[Devamı]
BİRYER'de Yolsuzluk, Sandık ve Basın Özgürlüğü
N. Emrah Aydınonat, Dr.
04 Şubat 2014
Vatandaş, yolsuzluk yapan siyasetçileri sandıkta cezalandırır mı? Bu yazıdaki amacımız, basit bir model kurup, seçmenlerin yolsuzluk yapan siyasetçileri hangi koşullar altında sandıkta cezalandıracağını bulmak. Model ülkemizin ismi BİRYER olsun.
[Devamı]
