2013’te Sefalet Endeksinde dünya 13’üncüsü olduk
Güven Sak, Dr.
30 Mayıs 2014
Merkez Bankası enflasyonla mücadele etmeyi unuttuğu için enflasyon ve dolayısıyla faiz bu kadar yüksektir. Sefalet endeksi (Misery Index) kavramını ilk olarak 1970’lerde Amerikalı iktisatçı Arthur Okun ortaya attı. Ben bu faiz tartışması açıldığından beri buna taktım. O vakitler, bildiğimiz dünyada yüksek enflasyon ve de yüksek işsizlik yıllarıydı. Gelişmiş ülkelerde stagflasyon o zamanlarda ilk kez konuşulmaya başlanmıştı. Stagflasyon kelimesi de o aralar icat edildi. İngilizce, durgunluk (stagnation) ve enflasyon (inflation) kelimelerinin toplamından oluşuyordu. Endeks esasen Amerika için enflasyon ve işsizlik rakamlarının toplamından oluşuyordu. İşsizlik yüksek olunca, insanlar çalışacak iş bulamıyor, geçimlerini temin etmekte zorlanıyorlardı. Bir de bunun üstüne fiyatlar yükseliyorsa,
[Devamı]
Ukrayna, Avrupa’nın yeni iç savaşı mı?
Nihat Ali Özcan, Dr.
30 Mayıs 2014
Avrupa Birliği, Cum-hurbaşkanlığı seçimini Ukrayna krizini sonlandı-rabilecek stratejik bir araç olarak gördü. Ne var ki Birlik, aynı gün yapılan seçimlerde sürpriz biçimde kendisini siyasi bir krizin içinde buldu. Yeni siyasi tablo AB’nin Ukrayna’daki rolünü de etkileyecekmiş gibi görünüyor. Kiev hükümeti ile Rus yanlısı muhalifler arasında yaşanan çatışmalarda çok sayıda insan hayatını kaybetti. Şimdi merak edilen; Ukrayna’da çatışmalar bir iç savaşa dönüşür mü? Teorik olarak seçimin Ukrayna’da yönetime meşruiyet sağlayacağı, hükümetin buna dayanarak otorite tesis edeceği umut ediliyordu. Ancak sahadan gelen haberler pek umut verici değil. İç savaşa giden yol Ukrayna’da güvenlik sorununun iç savaşa dönüşüp dönüşmeyeceğini anlamak için bazı parametrelere bakmak gerek
[Devamı]
Türkiye Sefalet Endeksinde Kıbrıs’tan kötü durumdadır
Güven Sak, Dr.
29 Mayıs 2014
Ülkeler ikiye ayrılıyor: İçinde bulundukları durumun farkında olanlar ve içinde bulundukları durumun farkında olmayıp, bir hayal aleminde yaşayanlar. Ben son günlerde Türkiye’nin ikinci grupta liderliği garantilemek üzere olduğu kanaatindeyim. Neden böyle düşünüyorum? Bir süreden beri Arthur Okun’un 1970’lerden kalma Sefalet Endeksi’ni merak edip ülke ülke bakıyorum. Baktıkça başlangıçtaki kanaatim giderek güçleniyor. Türkiye, yalnızca içinde yaşadığı kavanozun dünyanın ta kendisi olduğunu düşünen küçük kırmızı balığa benzemiyor. Üstelik bir başka dünyanın mümkün olabileceğine de asla inanmıyor. Yoksa Türk’ün Türk’e propagandasının bir sınırı olabilirdi. Ama buyurun, yok işte.
[Devamı]
O zaman gereğini yapmak gerekiyor
Fatih Özatay, Dr.
29 Mayıs 2014
Ben zinhar tavsiye etmiyorum. Ama bunca kişi keskin bir düşüşten yana; o zaman "sonuçlarını göze alıyorsanız, deneyin" diyorum. Malum, güncel konu Başbakan’ın Merkez Bankası’nın (MB) enflasyon hedeflerini tutturma performansı ve faiz politikası hakkında söyledikleri. Öncelikle şunu belirteyim: Başbakan’ın enflasyon performansı hakkında söylediklerine tümüyle katılıyorum. Birincisi, yıllardır hedefin oldukça üzerinde gerçekleşiyor enflasyon. İkincisi, sıklıkla, hedefin açıklanmasından henüz birkaç ay geçmeden MB yılsonu hedefinin tutturulamayacağını açıklıyor ve yılsonu için daha yüksek bir enflasyon tahmini veriyor. Arkasından da “merak etmeyin orta vadede hedefle uyumlu hale gelecek enflasyon” diyor. Ben, enflasyonun Türkiye’nin kısa vadede en önemli ekonomik sorunlarından biri olduğunu v
[Devamı]
Gereğini yapmak varken…
Fatih Özatay, Dr.
28 Mayıs 2014
Başbakan’ın Merkez Bankası (MB) ve faiz politikası hakkında söyledikleri basında önemli bir yer kapladı. Başbakan öncelikle MB’yi enflasyon hedeflerini bir türlü tutturamamakla eleştirdi. Bu eleştiriye katılıyorum; bu köşede çeşitli grafikler ve tablolar vererek bu olguya sıkça değindim. Hatırlatmak için birkaç rakam daha vereyim:
[Devamı]
Türkiye’de nominal faiz oranı çok yüksektir
Güven Sak, Dr.
27 Mayıs 2014
Türkiye’nin yüksek enflasyon sorununu çözmeden, geçin reel faizi, yüksek nominal faiz meselesini halletme imkanı yoktur. Türkiye’nin nominal faiz oranı yüksek midir? Evet. Yüzde 10’larda faiz yabancı sıcak paracılar için cennet gibidir. Lirayı değerlendirir. Sayın Başbakanımız bu noktada son derece haklıdır. Peki, Lira cinsinden nominal faiz oranı neden yüksektir? Gayet basit bir nedenle. Türkiye’de enflasyon oranı çok yüksektir. Türkiye enflasyonla mücadeleyi uzun bir süredir unutmuştur. İhmalkar davranmıştır. Yüksek faiz, yüksek enflasyon kaynaklıdır. Merkez Bankası enflasyonla mücadeleyi unutup, Türkiye’yi sürekli yüksek nominal faize ve lirayı değerlenmeye mahkum etmiştir. Türkiye’nin önceliği yüksek enflasyon olmalıdır. Onu çözmeden geçin reel faizi, nominal faiz düşmez. Gelin bir anl
[Devamı]
En azından otoyolları inşa etti
Fatih Özatay, Dr.
27 Mayıs 2014
Dünyanın önde gelen sistemini oluşturmak için bayağı bir beyin jimnastiği yapmak gerekiyor. En azından otoyolları inşa etti. ”Büyükbaba ve büyükannelere yıllar sonra neden nasyonal sosyalist partiye vaktiyle oy verdikleri sorulduğunda yanıtları genellikle bu oluyormuş. Bu cümleyle başlayan yazının başlığı ise şöyle:
[Devamı]
Avrupa Parlamentosu seçimleri
Nihat Ali Özcan, Dr.
27 Mayıs 2014
Avrupa Parla-mentosu seçimleri 22-25 Mayıs 2014 tarihleri arasında 28 Avrupa Birliği üyesi ülkede gerçekleştirildi. Katılımın çok düşük olduğu seçimin sonuçları da oldukça şaşırtıcıydı. Çünkü Avrupa Birliği karşıtı aşırı sağ ve radikal sol partiler İngiltere, Fransa, Yunanistan ve Danimarka’da büyük başarı kazandılar. Avrupa Parlamentosu’nda çoğunluk merkez sağ ve sol grupların hâkimiyetinde olmasına rağmen, şimdi çok daha güçlü bir AB karşıtı blok parlamentoya girmiş bulunuyor. Neden böyle oldu? AB’nin geleceğinden kaygılananlar sonuçlar üzerinde kafa yormaya devam ediyor. Aslında sebepler açık. Avrupa Birliği, 2008 ekonomik krizinin etkilerini yaşıyor ve işe yarar bir çözüm de üretilmiş değil. Nitekim her bir ülkenin sorunla baş etme kapasitesinin farklılığı seçim aracılığıyla pa
[Devamı]
Vasat ekonomi performansıyla yüksek gelirli ülke olamayız.
Güven Sak, Dr.
26 Mayıs 2014
Son 30 yılda bir tek Kore orta gelirli ülkeler grubundan, yüksek gelirli ülkeler grubuna sıçramayı başarabildi. Nasıl başarabildi? Kore, orta gelirli ülkeler grubundayken vasat bir performans sergilemediği için bir üst lige geçti. Biz eski ligde takıldık, kaldık. Kore kişi başına gelirde 20 bin doları aşarak bir üst lige çıktı. Biz tam 6 yıldır 10 bin dolar kişi başına gelir düzeyinde patinaj yapıyoruz. Kore, kendine özgü, sıradan olmayan, herkesin üretemediği mallar üretmeyi başararak bir üst lige çıktı. Sözüm Meclisten dışarı, biz hala çer çöp üreterek zenginleşmeyi hayal ediyoruz. Burada çer çöpten kastım, herkesin üretebildiği malları üretebilmektir. Irak’a sanayi malları ihracatında İran ile birbirimize rakibiz. Hangi sanayi malıdır bu rekabette söz konusu olan? Un ve çimen
[Devamı]
Nereden çıkıyor bu taşeronluk?
Güven Sak, Dr.
23 Mayıs 2014
Soma faciası ile Türkiye devlet dersinden çakmıştır. 1999 Marmara depreminden beri idarede kapsamlı bir reform yapmadığımız görünür hale gelmiştir. Soma faciası Türkiye’de kamu idaresinin işleyişi ile ilgili bütün çarpıklıkları getirip gözümüze soktu. 301 canı kaybettikten sonra ortada bir bozukluk yokmuş gibi yapamayız. Bugüne kadar orasına bir yama, burasına bir teyelle vaziyeti idare ediyorduk. Ama bakın şimdi elimizde patladı. Asıl meseleyi konuşup çözmeden önce durumu idare etmek için kurduğumuz yapıların sağlam olmadığını artık idrak etmeliyiz. Türkiye’nin güçlü geleceğini böyle idareten uydurulmuş yapıların üzerine inşa edemeyiz. Şimdi artık her işte asıl meseleyi konuşmaya başlamakta fayda var. Bugüne kadar yaptığımızı artık bir kenara koyalım. Karnımızdan konuşmayı bırakalım. Artı
[Devamı]
