Ekonomik güvenlik
Fatih Özatay, Dr.
29 Mayıs 2024
Geçenlerde iktisatçı olmayan ama ekonomideki durumla da yakından ilgilenen birkaç arkadaşla sohbet ediyorduk. Güvenlik açısından Türkiye’nin önemli ekonomik sorunlarının neler olduğu gündeme geldi. Hangi göstergeler bu sorunları iyi yansıtırdı?
[Devamı]
Faiz sabit kaldı; ama likidite azaldı
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
25 Mayıs 2024
Bu haftanın en önemli gündemi Merkez Bankasının Para Politikası Kurulu Kararıydı. Merkez Bankası beklendiği üzere faiz oranlarını değiştirmedi. Politika faiz oranını %50 ile korudu. Yine beklendiği üzere, Para Politikası Kurulu Karar metninde yer alan en önemli konu; Türk lirasına dönüş sürecinde artan likidite fazlası ile yabancı kredilerin cazibesine yönelik idi. Biz de TEPAV bünyesinde her PPK toplantısı öncesinde yayımladığımız Değerlendirme Notu çerçevesinde bu riskleri ele almıştık. Yabancı kredilerdeki artışın Türk Lirası krediye erişim imkanlarının kısıtlı olması ile stabil kur ve yüksek faiz patikasına bağlı olarak ortaya çıkan faiz arbitrajı motivasyonlarıyla arttığına değinmiştik. TCMB bu hafta aldığı kararda, yabancı para kredinin her ne motivasyonla alındığına bakmaksızın, sor
[Devamı]
Enflasyonda en kötünün geride kalmasına az kaldı
Fatih Özatay, Dr.
22 Mayıs 2024
3 Haziran Pazartesi günü açıklanacak Mayıs enflasyonu bu yılın en yüksek yıllık enflasyonu olacak. Sonraki aylarda belirgin bir düşüş gözleyeceğiz. Özellikle de Temmuz ve Ağustos aylarında. Bu olumlu gelişmenin ilk nedeni ‘teknik’: 2023’ün Haziran-Eylül aylarında, 2003-2022 döneminin aynı aylarında gerçekleşen ortalama aylık enflasyonlara kıyasla aylık enflasyonlar çok yüksek oldu. Grafikte var ama bir de değerleri vereyim. Her ay için ilk değer 2003-2023 döneminin ortalamasını yansıtmak üzere (%): Haziran: 0,4 / 3,9; Temmuz: 0,4 / 9,5; Ağustos: 0,5 / 9,5 ve Eylül: 1,2 / 4,8.
[Devamı]
Mali Disiplin Ne Zaman Başlayacak?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
18 Mayıs 2024
Bu haftanın gündemi uzunca süredir beklediğimiz kamu maliyesinde tedbir paketinin açıklanmasıydı. Bu yazımda, açıklanan pakete dair değerlendirmelerimi aktaracağım. İlk önce olumlu konularla başlayalım.
[Devamı]
2021’deki tasarruf paketinin benzerine neden ihtiyaç duyuldu?
Fatih Özatay, Dr.
17 Mayıs 2024
Hem bu yıl hem de gelecek yıl -program sürdürülürse- Türkiye ekonomisinin makro istikrar açısından temel sorunu bütçe açığı olacak. Eylül 2023’te açıklanan Orta Vadeli Program’da (OVP) 2024 için öngörülen bütçe açığı GSYH’nin yüzde 6,4’ü düzeyindeydi. Bu yüksek bir bütçe açığı. Bir kısmı Mayıs 2023 seçimleri öncesindeki uygulamaların 2024’e ve elbette sonrasına da aktarılan mirasından kaynaklanıyor. Bir kısmı ise deprem harcamalarından. İlki bir zorunluluk değildi ama ikincisi bir zorunluluk.
[Devamı]
Bütçe açığı için küçük bir adım da niyet olarak büyük bir adım mı?
Fatih Özatay, Dr.
15 Mayıs 2024
Bütçe açığının önlem alınmazsa oldukça yüksek düzeylere çıkması bekleniyordu. 2 Mayıs’ta yayımlanan TEPAV raporunda bu düzey GSYH’nin yaklaşık yüzde 8,3’ü olarak belirtiliyordu. Merakla beklenen önlemler dün açıklandı. Dört ana başlık var: Tasarruf artırıcı önlemler, harcama kısıcı önlemler, kamu yatırımlarını öncelik sırasına koyan ve kısılan bazı harcamaları öncelikli yatırımlara yönlendiren önlemler ile alınan önlemlere uyulmasını sağlamayı amaçlayan bir izleme sistemi.
[Devamı]
TCMB Enflasyon Tahminini Neden Artırdı?
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
11 Mayıs 2024
Merkez Bankası, yılın İkinci Enflasyon Raporu’nda piyasayı şaşırtarak yıl sonu enflasyon tahminini artırdı. Hatırlayacak olursak 2 Kasım 2023 tarihinde yayınladığı 2023 yılının son Enflasyon Raporunda, 2024 için yıl sonu enflasyon tahminini %36 olarak açıklamıştı. Bu tahminini, iddialı bir hedef olduğunu kabul ederek, 8 Şubat’ta yayınladığı yılın ilk Enflasyon Raporunda da korumuştu. Dün yayınladığı yıllın ikinci Enflasyon Raporunda ise TCMB yıl sonu enflasyon tahminini 2 puan artırarak %36’dan %38’e çıkardı.
[Devamı]
Hedef tahmin olunca, tahmin nasıl değiştirilsin?
Fatih Özatay, Dr.
10 Mayıs 2024
Saçma sapan para politikası döneminde (Eylül 2021-Mayıs 2023) bilgisayarımın internet tarayıcısındaki ‘TCMB’ hızlı araç erişim çubuğunu kaldırmıştım. TCMB sayfasını ziyaret edip özellikle resmi bildirileri okumayı zaman kaybı olarak görüyordum. Gerçi ara sıra baktığım oluyordu ama gerektiğinde Google’dan aratıp buluyordum; gözümün önünde durmasa iyi olurdu. Şimdi öyle değil; ikide bir bakmak gerekiyor TCMB sayfasına. Uyguladıkları para politikasının -önceki eleştirilerim baki- ve yaptıkları açıklamaların giderek itibarı yükseliyor. İnternet ekranının açılış sayfasına yine sabitleyeceğim TCMB hızlı erişim çubuğunu. Şimdiye kadar yapmadığım kabahat.
[Devamı]
Enflasyonla mücadele için niyet olmayınca - III
Fatih Özatay, Dr.
08 Mayıs 2024
Bu topraklarda enflasyonla cidden mücadele etmek için niyet olsaydı son yüzyılın ortalama yıllık enflasyonu yüzde 23,6 olmazdı (Grafik 1). Biraz daha yakın zamana gelince, mesela 1983-2023, ortalama enflasyon yüzde 39,3 oluyor. Oysa 2023 yılında yüz doksan ülkeden sadece on ülkede enflasyon yüzde 39’un yukarısında. Dahası, Türkiye 2023 yüksek enflasyon liginde beşinci sırada. İlk dört şöyle: Zimbabve (667), Venezuella (337), Sudan (171) ve Arjantin (133). 2024 sonunda enflasyon yüzde 39 olsa zil takıp oynayacağız. Hele yüzde 23,6’ya düşerse kırk gün kırk gece şenlik yapılacak. Bunca yıl bu kadar yüksek enflasyonla haşır neşir olmamızın ana nedenini “enflasyonu düşürmek için niyet olmamasına” bağlamıştım. ‘Niyet olmayınca’ dizisinin ilk yazısı 9 Ocak, ikincisi ise 1 Şubat tarihli. Bu kadar
[Devamı]
Nisan ayı enflasyonu ve TCMB’nin oyun planı
Burcu Aydın Özüdoğru, Dr.
04 Mayıs 2024
Bugünün en önemli verisi enflasyon. Bu yazıyı yazarken henüz TÜİK Nisan ayı enflasyon verisi açıklanmadı. Ancak birçok kurumdan Nisan ayına ilişkin enflasyon verileri gelmeye başladı. Bu veriler Nisan ayında, aylık enflasyonun yine oldukça yüksek artacağına işaret ediyor.
[Devamı]
