BRIC ve Türkiye (5)
Fatih Özatay, Dr.
22 Ocak 2013
Türkiye'ye ilişkin resim çok net: Bu koşullar değişmedikçe Türkiye'nin son yıllardaki performansını sürdürmesi mümkün değil. Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’den oluşan BRIC ülkeleri ile Türkiye ve Kore’yi karşılaştıran yazı dizisini bugün tamamlıyorum. Sonuçlar şöyle:
[Devamı]
Büyüme ivmelenmeleri
Fatih Özatay, Dr.
19 Ocak 2013
İnsan kaynağınız ne kadar becerili ve donanımlı ise o kadar verimli olmak, daha gelişmiş ürünler üretmek şansınız var. Yüksek büyüme oranlarına ulaşılması dünyada az rastlanılır bir olgu değil. 2005 yılında bu konuda yapılan bir çalışma var (künyesini yazının sonunda veriyorum). Yazarlar, en az sekiz yıl süren hızlı büyüme dönemlerini inceliyorlar. Bu dönemleri, daralma sonrası oluşan tipik büyüme dönemlerinden ayırt ediyorlar. Ele aldıkları hızlı büyüme dönemleri, en az sekiz yıl boyunca kişi başına gelir düzeyinin yılda 3,5’in üzerinde arttığı ve hızlı büyüme döneminden önceki dönemlere göre en az 2 puan yükseldiği dönemler.
[Devamı]
BRIC ve Türkiye (4)
Fatih Özatay, Dr.
17 Ocak 2013
Çok zayıf olduğu alanlarda önemli bir atılım yapmadıkça Türkiye'nin son dönemdeki yüksek büyüme oranlarını sürdürmesi mümkün değil. Çok güncel bir çalışmanın sonuçlarına değinmiştim. Buna göre, uzunca bir süre hızla büyüyerek kişi başına gelir düzeylerini önemli ölçüde yükselten çoğu ülkede hızlı büyüme sürdürülemiyordu. 1950’den bu yana tüm dünyadaki çok sayıdaki hızlı büyüme dönemleri incelendiğinde bunların kişi başına 10 bin dolar ile 15 bin dolar gibi iki ayrı düzeyde durdukları gözleniyordu. İzleyen dönemde ise büyüme oranı önemli ölçüde düşüyordu. Bu tür araştırmalarda çok kullanılan bir veritabanına dayanıyor sözünü ettiğim çalışma: Pennsylvania Üniversitesi’ndeki Uluslararası Karşılaştırmalar Merkezi’nde üretilen ‘Penn World Table’. 2010’u da kapsayan veriler yenilerde
[Devamı]
Kredi artış oranı hedefi değişti mi?
Fatih Özatay, Dr.
16 Ocak 2013
Hafta başında ABD Merkez Bankası Başkanı Bernanke'nin bir konuşması vardı. Önümüzdeki dönemde ABD ekonomisine ilişkin iki önemli riskten söz etti. İkisi de maliye politikasına ilişkin. Birincisi, yılbaşında Cumhuriyetçilerle Demokratlar arasında yapılan anlaşma çerçevesinde bazı otomatik harcama kesintilerine ilişkin kararlar şubat ayına ertelenmişti. İkincisi ve daha önemlisi, borçlanma tavanı sorunu.
Üst sınır yükseltilmezse ABD Hazinesi harcamalarının bir kısmını finanse edememe durumuna düşecek. Şubat ortası ya da Mart başında bunun gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Her iki sorunun da bir yolla halledilmesi tüm dünya için oldukça önemli. 2013 için daha önce yaptığım değerlendirmelerde ABD'nin bu sorunu çözeceği varsayımını yapmıştım.
2013'te Türkiye ekonomisi için bir di
[Devamı]
BRIC ve Türkiye (3)
Fatih Özatay, Dr.
15 Ocak 2013
Düşük tasarruf ve yatırım oranları bir yandan 'orta ikiden terk' bir yetişkin nüfusa sahip olmak, diğer yandan ilerisi açısından umut verici değil. Yurtiçi tasarruf oranının yüksek olması, yüksek bir yatırım düzeyine ulaşılarak azımsanmayacak bir süre yüksek oranda büyümek ve kişi başına gelir düzeyini arttırmak için önemli. Ancak ulaşılan büyüme oranının kalıcı olması için verimlilik düzeyini de yükseltecek unsurların devreye girmesi gerekiyor. Tasarruf oranı açısından bakıldığında BRIC ülkeleri ve Kore ile karşılaştırıldığında en düşük tasarruf oranı Türkiye’de. Yıllardır baş döndürücü bir tempoda büyüyen Çin, Hindistan ve Kore’de tasarruf oranı çok yüksek.
[Devamı]
BRIC ve Türkiye (2)
Fatih Özatay, Dr.
12 Ocak 2013
Çin, Hindistan ve Kore gibi ülkeler, başkalarının parasına muhtaç olmadan, belirgin bir süre daha önemli yatırım hamlesi yapabilecek durumdalar. Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin (BRIC) ekonomileri ile Türkiye ve Kore’yi karşılaştırmaya başlamıştım son yazımda. En yüksek kişi başına gelir düzeyi Kore’deydi. Arkasından Rusya geliyordu ama geliri Kore’nin yarısı kadardı. Hemen sonra Türkiye ve Brezilya vardı. Buna karşılık Çin en hızla yükselen ekonomiydi. Kore ve Hindistan’ın gelir artış hızı, Çin kadar olmasa da oldukça yüksekti. Farklı bir ifadeyle, bu tempoyu sürdürmeleri durumunda, Çin’in ve Hindistan’ın ileride kişi başına gelir açısından Brezilya, Rusya ve Türkiye’yi geçmeleri beklenir. Elbette bu ikinci gruptaki ülkeler atılım yapmazlarsa... Verimlilik artmalı Bu defa
[Devamı]
BRIC ve Türkiye (1)
Fatih Özatay, Dr.
10 Ocak 2013
2010-2012 döneminde, BRIC ülkeleri içinde en yüksek kişi başına gelir düzeyi Rusya'da. Türkiye'ninki Rusya dışında kalanlardan yüksek. Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin ekonomileri genellikle farklı bir konumda ele alınıyorlar. Orta-uzun vadede bu ülkelerin çok önemli birer ekonomik güç olacakları düşünülüyor. Bu ülkelere, İngilizce isimlerinin başharfleri kullanılarak BRIC ülkeleri deniliyor. Gündem el verdiğince birkaç yazıda bu ülkelerle Türkiye’yi karşılaştıracağım. Ayrıca bu karşılaştırmaya Kore’yi de katacağım. Böylece Türkiye’ye ilişkin çözülmesi gereken temel sorunlar daha rahat ortaya çıkacak. Elbette bu sorunlar hakkında bilinmeyen bir şey yok. Ama bu ülkelerle karşılaştırmalı olarak sorunların ele alınmasının yararlı olacağını düşünüyorum.
[Devamı]
Büyüme açısından son durum
Fatih Özatay, Dr.
09 Ocak 2013
Kasım ayında sanayi üretiminde bir yıl öncesinin aynı ayına göre yüzde 11.3 oranında artış gerçekleşti. Ekim ayında ise yüzde 5.7 oranında düşmüştü üretim. Öte yandan, ondan bir öneki ay artmıştı. Aylık verilerde bu tür oynamalar olabiliyor. Üçer aylık ortalama üretim verilerine bakılınca ortaya çıkan tablo ise şöyle: 2011 yılında, yıllık sanayi üretimi artış oranı hep düşerek son çeyrekte yüzde 6.5'e kadar geriledi. 2012'de ise yatay bir seyir izlediği belirtilebilir: İlk çeyrekte yüzde 2.8, ikincide yüzde 3.5 ve üçüncü çeyrekte yüzde 2.7. Kasım ayı ile biten son üç ayda ise yine bir yıl öncesinin aynı ayına kıyasla üretim artışı yüzde 3.6 oldu.
Kasım ayındaki yüksek artıştan sonra, aralıkta da yüksek bir üretim artışı gerçekleşmiş ise, ekonomimizin belirgin biçimde toparla
[Devamı]
Kasım ayı sanayi üretimi artışı, toparlanmanın başladığına işaret ediyor mu?
Fatih Özatay, Dr.
08 Ocak 2013
Kasım ayında sanayi üretiminde bir yıl öncesinin aynı ayına göre yüzde 11,3 oranında artış gerçekleşti. Bu oldukça yüksek artış, ekonomimizin nihayet toparlandığının bir göstergesi mi? Hayır, değil. Birden fazla nedeni var bu olumsuz yanıtın.
[Devamı]
Avrupa için karamsar bir yorum
Fatih Özatay, Dr.
08 Ocak 2013
Avrupa ekonomisinde sınırlı bir kötüleşmede bile Türkiye'nin yüzde 4 oranında büyümesi riske girebilir. Kasım ayı sanayi üretimi siz bu satırları okuduğunuzda açıklanmış olacak. Bir yıl öncesine göre önemli bir artış gerçekleşmesi bekleniyor üretimde. Bunun iki nedeni var. Birincisi, 2011’in kasım ayında bayram vardı; çalışma günü sayısı azdı. Oysa 2012’nin kasım ayında bayram yoktu. Daha fazla çalışılan 2012’de üretimin de daha yüksek olması normal. İkincisi, üçüncü çeyrekte en kötüyü görmüş olabiliriz; ekonomi yılın son çeyreğinde toparlanmaya başlamış olabilir. İlk neden üzerinde herhangi bir şüphe gölgesi yok. Oysa ikinci nedenin ne kadar gerçekçi olduğundan emin değiliz. Kapasite kullanım oranı ve reel kesim güven endeksi gibi daha önce yayımlanan ve aralık ayı verileri de o
[Devamı]
