Peki, o zaman neden faizi 0 yapmıyoruz?
03 Haziran 2014
Merkez bugün faizini 0'a düşürse biliyoruz ki risk algılaması keskin biçimde yükselecek ve lira cinsinden finansal varlıklar dövize çevrilecek. Şu faiz meselesine gelin bir de uç noktadan bakın. Uç soru şu: Faizin düşmesinin ekonomimiz için çok yararlı olduğunu düşünüyorsak, neden faiz haddini sıfıra indirmiyoruz? Saçma bir soru gibi gelebilir. “Canım biz Merkez Bankası faizinin yüzde 9.5 değil de yüzde 5 olmasından söz ediyoruz, 0 olmasını isteyen mi var?” diye sorulabilir. Doğru, bu kadar saçmalayan kimse yok çok şükür. Ama bazen ortadaki meseleyi daha yalın görebilmek için böyle uç noktalara gitmek yararlı olur. Merkez Bankası bugün faizini 0 düzeyine düşürse biliyoruz ki Türkiye’ye yönelik risk algılaması keskin biçimde yükselecek ve lira cinsinden finansal varlıklar can havliyle satıl
[Devamı]
Merkez bankası bağımsızlığı
31 Mayıs 2014
Siyasetçi elbette şu soruyu aklına getirecek: Sürekliliği sağlayamasam bile hiç olmazsa seçimler yaklaşıyorken böyle bir ortam yaratabilir miyim? Merkez bankalarının bağımsızlığının arkasında ne var? Temelde iki nedenle merkez bankalarının bağımsız olmaları isteniliyor:
[Devamı]
O zaman gereğini yapmak gerekiyor
29 Mayıs 2014
Ben zinhar tavsiye etmiyorum. Ama bunca kişi keskin bir düşüşten yana; o zaman "sonuçlarını göze alıyorsanız, deneyin" diyorum. Malum, güncel konu Başbakan’ın Merkez Bankası’nın (MB) enflasyon hedeflerini tutturma performansı ve faiz politikası hakkında söyledikleri. Öncelikle şunu belirteyim: Başbakan’ın enflasyon performansı hakkında söylediklerine tümüyle katılıyorum. Birincisi, yıllardır hedefin oldukça üzerinde gerçekleşiyor enflasyon. İkincisi, sıklıkla, hedefin açıklanmasından henüz birkaç ay geçmeden MB yılsonu hedefinin tutturulamayacağını açıklıyor ve yılsonu için daha yüksek bir enflasyon tahmini veriyor. Arkasından da “merak etmeyin orta vadede hedefle uyumlu hale gelecek enflasyon” diyor. Ben, enflasyonun Türkiye’nin kısa vadede en önemli ekonomik sorunlarından biri olduğunu v
[Devamı]
Gereğini yapmak varken…
28 Mayıs 2014
Başbakan’ın Merkez Bankası (MB) ve faiz politikası hakkında söyledikleri basında önemli bir yer kapladı. Başbakan öncelikle MB’yi enflasyon hedeflerini bir türlü tutturamamakla eleştirdi. Bu eleştiriye katılıyorum; bu köşede çeşitli grafikler ve tablolar vererek bu olguya sıkça değindim. Hatırlatmak için birkaç rakam daha vereyim:
[Devamı]
En azından otoyolları inşa etti
27 Mayıs 2014
Dünyanın önde gelen sistemini oluşturmak için bayağı bir beyin jimnastiği yapmak gerekiyor. En azından otoyolları inşa etti. ”Büyükbaba ve büyükannelere yıllar sonra neden nasyonal sosyalist partiye vaktiyle oy verdikleri sorulduğunda yanıtları genellikle bu oluyormuş. Bu cümleyle başlayan yazının başlığı ise şöyle:
[Devamı]
ECB ve FED
22 Mayıs 2014
ECB ne karar alırsa alsın, Türkiye ekonomisinin kısa vadede nasıl şekilleneceği açısından ABD Merkez Bankası'nın (FED) bundan sonra atacağı adımlar daha önemli. Finansal piyasalardaki göreli rahatlama döviz kuru ve faizde düşüş sağladı. Bu rahatlamanın arkasındaki temel neden, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) Haziran’da yapacağı toplantıda yeni bir parasal gevşemeye gideceği beklentisi. ECB’nin önünde birbirini dışlamayan üç seçenek var. Bir: Yüzde 0.25 olan politika faizini yüzde 0’a (ya da mesela yüzde 0.10’a) düşürebilir. İki: Bankaların kredi açmak yerine ECB’de yüzde 0 faizle tuttukları mevduatlarından cezai faiz alabilir (bu mevduata eksi faiz ödeyebilir). Üç: Yeni bir tahvil alım programı başlatarak para arzını artırabilir. Elbette bu üç seçenek dışında şapkadan yeni bir tavşan da çı
[Devamı]
Oynak büyüme
21 Mayıs 2014
1960’tan bu yana ortalama GSYH büyüme oranımız yüzde 4.5 düzeyinde. Doğal olarak bu ortalamanın üstünde ve altında büyüdüğümüz dönemler var. Bu olguya oynaklık diyoruz. Ortalama etrafındaki büyüme dalgalanmaları ne kadar şiddetliyse oynaklık da o kadar fazla anlamına geliyor.
[Devamı]
'Küçük' sorunlar (5)
20 Mayıs 2014
Bu doktora programları meselesine takmak gerekiyor. Zira sonuçta geleceğimizi belirleyecek öğrencileri bu doktora programlarından mezun olan öğretim üyeleri yetiştirecek. Küçük sorunlardan söz ediyordum. Araya üzerime vazife olmayan Merkez Bankası’nın faiz politikası girdi; ara vermek zorunda kaldım. En iyisi faiz işini Merkez Bankası’na bırakıp, kürkçü dükkânına dönmek.
[Devamı]
Merkez Bankası faizi ne zaman düşürmeli (5)?
17 Mayıs 2014
Benim anladığım şu: Bir: Yüzde 10 olan politika faizini artırmam gerekmiyor. İki: Bu faizin bir süre daha yüzde 10'da kalması gerekiyor. Bu diziyi Merkez Bankası’nın (TCMB) birkaç hafta önce yayınladığı Enflasyon Raporu’nda söyledikleri ile kapatacağım. O raporda söylenenler oldukça net. Faiz politikasına ilişkin can alıcı noktalar şöyle:
[Devamı]
Merkez Bankası faizi ne zaman düşürmeli (4)?
15 Mayıs 2014
Mevcut enflasyon yüksek ama ileride düşecek. Peki, kamuoyu enflasyonun düşeceğine ikna olmuş durumda mı? Olmadıysa politika faizinde bir indirimi olumlu karşılar mı? Son zamanlarda Merkez Bankası’nın (MB) politika faizini düşürmesi gerektiği sıkça söylenir oldu. Bu görüşlerin bir kısmının temel dayanak noktası Türkiye’nin risk priminde son haftalarda yaşanan düşüş. Bir kısmı ise (ilki ile bağlantılı olarak) liranın değerlenmesini ve kaybetmekte olduğumuz rekabet gücünü gerekçe olarak gösteriyor. Bugün bu konuyu biraz daha deşmekte yarar var. Önce ortadaki olgulara bakmak gerekiyor. Bir: Hem tüketici enflasyonu hem de temel enflasyon bir süredir yükselme eğilimindeler. İki: Nisan ayında ulaşılan değerler iki haneye yakın. Üç: MB, yüksek enflasyonun bir süre daha devem edeceğini, daha sonra
[Devamı]