Nihayet
Fatih Özatay, Dr.
17 Mart 2011
Merkez Bankası, salı günü yaptığı açıklamayı bu tartışmalar başlar başlamaz yapsaydı saygınlığını da arttırırdı. Son yazımda yer alan iki paragrafı, yazı uzadığı için çıkarmış, bugünkü yazıya bırakmıştım. Salı günkü yazım şöyle bitiyordu: "Sıra, kısa vadeli sermaye girişlerini caydırmak için yaptıklarında ve kararlarının caydırıcılığı hakkında yaptığı açıklamalarda. Gelecek yazıya..." Söz konusu kurum Merkez Bankası (MB) idi. Son yazımdan atmak zorunda kaldığım iki paragrafı da (birincisini kısaltarak) vereyim: "... Kararlarının kalanı ise yüksek cari işlemler açığının finansman biçimini daha sağlıklı hale getirmeye yönelikti. Kısa vadeli sermaye girişlerini caydırıcı olduğunu düşündüğü bir dizi önlem aldı. Mesela bankaların gecelik vadede MB'ye sattıkları para için geçerli olan f
[Devamı]
Merkez Bankası'nın tartışılan kararlarının etkileri neler oldu?
Fatih Özatay, Dr.
16 Mart 2011
"Nasıl oluyor da oluyor?" dizisine bu haftalık ara verip, güncel bir konuyu ele alacağım. Merkez Bankası'nın (MB) üst üste aldığı kararları daha önce bu köşede ayrıntılı bir şekilde tartışmaya çalışmıştım. Bu kararların amaçlanan etkileri yaratıp yaratmadıklarına dair bir ön değerlendirme yapmak artık mümkün. Bu nedenle bu konuya dönüyorum.
[Devamı]
Ezber bozmak, açmaz ve anlatamamak
Fatih Özatay, Dr.
15 Mart 2011
BDDK devreye girip kısa vadeli kaynaklarla kredi açılmasını zorlaştırıcı düzenleme yaparsa MB'nin başarı şansı yükselir. Merkez Bankası'nın (MB) son kararları üzerine çok sayıda yazı yazdım. Bir toparlama yapmak istiyorum. Bugün hızlı kredi artışını frenlemek amacıyla aldığı bir dizi zorunlu karşılık oranını arttırma kararına ilişkin üç önemli noktaya değineceğim.
[Devamı]
Kredi verileri ne diyor?
Fatih Özatay, Dr.
12 Mart 2011
Zorunlu karşılık oranını yeteri kadar yükseltirseniz kredi arzını yavaşlatırsınız. Kredi arzı artış hızının yavaşlamamış olması bu gerçeği değiştirmez. Merkez Bankası (MB) 23 Eylül'den başlayarak dört ayrı kararla lira cinsinden mevduatlara uygulanan zorunlu karşılık oranlarını yükseltti. MB'nin açıklamalarından, zorunlu karşılık oranlarının yükseltilerek, bankaların kredi açabileceği fonların bir kısmının daha MB'de tutulmasının, böylelikle kredi arzındaki hızlı artışın yavaşlatılmasının amaçlandığı anlaşılıyor. Bunu da finansal istikrar için gerekli gördüğünü defalarca belirtti MB.
[Devamı]
Merkez 'açmazdan' nasıl kurtulur?
Fatih Özatay, Dr.
10 Mart 2011
Karşılık oranları arttırılarak 21.6 milyar lira çekilmesi hedeflenirken piyasaya 14.7 milyar lira aktarılmış. Merkez Bankası (MB) zorunlu karşılık oranlarını sadece 24 Ocak 2011 tarihindeki kararı ile arttırmadı. 2010'un nisan ayından başlayarak farklı zamanlarda benzer kararlar aldı. İlk iki kararı, yabancı para cinsinden mevduatlara uygulanan zorunlu karşılık oranlarına ilişkindi. Lira cinsinden mevduatlara uygulanan zorunlu karşılık oranlarını ise ilk defa 23 Eylül 2010'da yükseltti. Bu karar tüm vadeler için geçerliydi. Daha sonra 12 Kasım 2010'da yine tüm vadelerde zorunlu karşılık oranlarını yükseltti. Bu iki kararın net etkisinin piyasadan 4.2 milyar lira çekilmesi yönünde olacağını da açıkladı.
[Devamı]
Nasıl oluyor da oluyor? Cari açık-4
Fatih Özatay, Dr.
09 Mart 2011
Sanayi üretimi Ocak ayında bir yıl öncesinin aynı ayına kıyasla yüzde 18.9 oranında yükseldi. Çok yüksek bir artış bu. Mevsim ve takvim etkisinden arındırıldığında ve bir ay önce zaten yüksek bir düzeyde gerçekleşen sanayi üretimi ile kıyaslandığında aylık artış oranı da az değil: Yüzde 0.6.
[Devamı]
Merkez Bankası'nın açmazı üzerine
Fatih Özatay, Dr.
08 Mart 2011
Merkez, bankaların krediye dönüştürebilecekleri fonu azaltırken haftalık repo faizini tutabilmek için bir hafta vadeli fon sağlamış. Merkez Bankası'nın (MB) bankaların açacakları kredi miktarını azaltmaya yönelik attığı adımların en önemlisi zorunlu karşılık oranlarının arttırılmasıydı. Bu kararla, bankaların üç ay ve daha kısa vadeli mevduatları için MB'de tutmak zorunda oldukları karşılıkların hesaplanmasında kullanılan karşılık oranları yükseltilmişti. Daha uzun vadeli mevduatlar için geçerli olan karşılık oranlarında ise bir değişiklik yapılmamıştı. Karar, 24 Ocak'ta kamuoyuna duyurulmuştu.
[Devamı]
Enflasyon nereye?
Fatih Özatay, Dr.
05 Mart 2011
Ham petrol ve gıda fiyatlarındaki artışla enflasyonun yukarıya doğru hareketlenmesi olasılığının yüksek olduğu belirginleşiyor. Farklı isimler altında yayımlanan tüketici fiyat endeksi Ocak 1964'ten bu yana var. Her ayın fiyat endeksinin bir yıl öncesinin aynı ayına göre artışına (yıllık enflasyona) hızlıca baktım: Şubat 2011 için açıklanan yüzde 4.2 rakamı, 1970 ortalarından bu yana gerçekleşen en düşük enflasyon rakamı.
[Devamı]
Faiz harcamalarını istikrarsızlaştırmak
Fatih Özatay, Dr.
03 Mart 2011
Avrupa ile kıyaslandığında Yunanistan dışında faiz harcamasının GSHY'ye oranı en yüksek ülke Türkiye. İstikrar'a takıldım bir kez; istikrarlı bir biçimde 'istikrar' üzerine yazmam gerekiyor. Yoksa, Allah korusun, istikrarı bozmuş olurum. Çift karakterli bir kavram şu 'istikrar' kavramı: 'İyi istikrar' var, 'kötü istikrar' var. Ne ilginçtir ki 'istikrarın' bize ifade ettiği 'şeyler' istikrarlı değil. Bu nedenle, farklı bir bakış açısıyla da bayağı 'karaktersiz' bir kavram bu istikrar. Son yazımda 'kötü istikrar'dan örnekler vermeye çalışmıştım. Bugün istikrarın bozulmasının ne kadar iyi bir şey olduğuna işaret edip, bu sayede sağlanan istikrarın altını çizip, gelinen noktanın hâlâ istikrarsızlık kaynağı olduğuna değineceğim. Çok karışık oldu. Her önüne gelene köşe yazısı yazdırılır
[Devamı]
Nasıl oluyor da oluyor? Cari açık-3
Fatih Özatay, Dr.
02 Mart 2011
"Nasıl oluyor da oluyor?" dizisine devam ediyorum. Bugün cari işlemler açığının finansman biçimi ile ilgileneceğim. Hatırlarsanız ödemeler dengesinin iki ana kalemi olduğundan söz etmiştim: Cari işlemler hesabı reel kaynaklarla ilgili işlemleri, sermaye ve finans hesabı ise bu işlemlerin nasıl finanse edildiğini gösteriyor. Bugün, cari işlemler açığının finansmanını ele alacağıma göre, 'sermaye ve finans hesabı' kalemi ile ilgiliyim.
[Devamı]
