Kürkçü dükkânına henüz kesin dönüş yok
Fatih Özatay, Dr.
01 Eylül 2012
Önümüzdeki günlerde ECB ve FED kararlarını bol bol tartışırken 'kürkçü dükkânı'na da dönecek, çıkacak ve yine döneceğiz. Okulların açılmasına az kaldı. Pek yakında Ankara neşelenecek yeniden. Neşemize neşe katacak ekonomik haber ve veriler de ‘kapıda’. Bu satırların yazıldığı saatlerden 5-6 saat sonra ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Bernanke, Jackson Hole’da yapacağı konuşmada yeni bir parasal genişlemeye gidileceğini açıklayacak mı? 6 Eylül’de Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) merakla beklenen toplantısı var. Şapkadan tavşan mı çıkacak, yoksa ‘euro yaşayacaktır’ yollu boş sözler mi? 12 Eylül’de ise Almanya Anayasa Mahkemesi, kalıcı Avrupa İstikrar Fonu’nun kurulmasına dair parlamentoca alınan kararın iptalini isteyen başvuruya bakacak. Bu kararı iptal mi edecek, yoksa onayacak mı
[Devamı]
Nasiplenmeye gönülsüzlük
Fatih Özatay, Dr.
30 Ağustos 2012
ECB'nin aldığı tahvillerin ve benzer operasyonlarda kabul ettiği teminatların değerleri keskin biçimde düşecek ve ECB'nin sermayesi eriyecek. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (MB) 2001 krizinden birkaç ay sonra yaptığı yüklü miktarda devlet tahvili satın alma operasyonu yapabilmesinin çok önemli bir nedeni vardı. O zamanki hükümet, mali ve parasal disiplin öngören ve bankacılık sektöründe çok önemli ve olumlu yönde bir değişim tasarlayan ‘Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı’nı uygulamaya başlamıştı. Bu program IMF tarafından uygun koşullarda ve önemli tutarda kredi ile destekleniyordu. ECB garanti istiyor
[Devamı]
Jackson Hole toplantısı
Fatih Özatay, Dr.
29 Ağustos 2012
ABD Merkez Bankası (FED) 1978 yılından beri ABD'nin Wyoming eyaletindeki Jackson Hole kasabası yakınlarındaki bir milli parkın içinde yıllık bir sempozyum düzenliyor. Ev sahipliği yapan Kansas eyaletinin merkez bankası (Federal Reserve Bank of Kansas). Tanınmış akademisyenler, dünyanın dört bucağından merkez bankacıları ve finans konusunda bilinen basın mensupları katılıyor bu toplantılara.
[Devamı]
Korkunun ecele faydası meselesi
Fatih Özatay, Dr.
28 Ağustos 2012
Avrupa bir süre sonra kendini daha da kötü bir durumda bulmaz mı? Böyle olursa ortaya çıkacak büyük ECB zararını kim karşılayacak? Avrupa Merkez Bankası (ECB), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (MB) 2001 krizinden sonra ‘Güçlü Ekonomi Programı’nın uygulanmaya başlamasıyla bir gecede yaptığı devlet tahvili satın alma operasyonunun benzerini neden yapamıyor? Neden, yüksek risk algılaması nedeniyle faizleri oldukça yüksek düzeylerde gezen ve İtalya ile İspanya gibi ülkelerin uyguladıkları sıkı bütçe politikasını temelinden dinamitleme özelliği taşıyan bu olguya bir son veremiyor?
[Devamı]
ECB, TCMB'den ne öğrenebilir?
Fatih Özatay, Dr.
25 Ağustos 2012
İktisatçıların ECB'den yapmasını istedikleri operasyon, özünde Merkez Bankası'nın 2001'de yaptığı operasyona benziyor. 2001 krizinden sonra uygulanmaya başlanan ekonomik programın temel ayaklarından birini, bankacılık sektörünü önce ayağa kaldırma, sonra da güçlendirme operasyonu oluşturuyordu. Operasyonun önemli bir kısmı kamu bankalarına yönelikti. 1990’lı yıllar boyunca kamu bankaları, topladıkları mevduatı, maliyetinin çok altında faizlerle, o zamanki hükümetlerin tercihi sonucunda çiftçilere ya da esnafa, kredi olarak vermişlerdi. Aslında doğal bir siyasi tercih sonucunda ortaya çıkan bu tür desteklerin kamu bütçesinde yer alması gerekirdi. Oysa birer bütçe harcaması olması gereken bu destekler, kamu bankaları yoluyla veriliyor ve sonuçta kamu bankaları önemli ölçüde zarar e
[Devamı]
Türkiye'den alınabilecek ders
Fatih Özatay, Dr.
23 Ağustos 2012
Beklentiler ekonomide, veriler sabit olsa da gidişat üzerinde önemli etkilere yol açabilir. Bekleyişlerin nasıl şekilleneceğine bağlı olarak, bir ekonomide birden fazla ulaşılabilecek denge (durum) olabileceği ihtimalinden söz ediyordum. Şu: Ekonomik temellerde, yani bütçe açığı, cari işlemler açığı, kamu borcu gibi önemli değişkenler ile maliye ve para politikasında bir değişiklik olmasa da ileriye yönelik bekleyişlerin aniden kötüleşmesiyle ekonomi kendini kötü bir dengede (durumda) bulabilir. Tersi de geçerli. Yakın gelecekte her şeyin daha iyi olacağı beklentisiyle ekonomik temellerde bir değişiklik olmamasına karşın birden iyi bir duruma gelebilir bir ekonomi.
[Devamı]
Avrupa'dan zıt açıklamalar
Fatih Özatay, Dr.
22 Ağustos 2012
Çoğu ülkenin yakın gelecekte ekonomisinin nasıl şekilleneceğinin Avrupa'daki gelişmelere bağlı olması gibi, Türkiye ekonomisinde önümüzdeki dönemde olacak bitecekler de büyük ölçüde Avrupa'da yaşanacaklarca belirlenecek. Öncelikle finansal piyasalardaki risk alma iştahı üzerinde belirleyici olacak Avrupa'daki gelişmeler. Ya bir süre daha bugünkü gibi dalgalı bir seyir izleyecek ve dolayısıyla belirli bir eğilim göstermeyecek ya da belirgin bir eğilim gözleyeceğiz.
[Devamı]
Fincede yangın ve körük sorunsalı
Fatih Özatay, Dr.
21 Ağustos 2012
Sahi, yok mu Fincede 'yangına körükle gitmek' deyimi? 'Kötü denge' evlerden ırak, güzel bir bayram dilerim. 16 Ağustos tarihli Telegraph’taki haberin başlığı şöyle: ‘Euro Bölgesi’nin dağılması ihtimaline karşı Finlandiya hazırlık yapıyor’. Finlandiya Dışişleri Bakanı’nın söylediği sözler üzerine atılmış bu başlık. Yazıda bir de ilginç ayrıntı var: Bakanın masasının üzerinde Economist dergisinin kapağında ‘Euro nasıl çökertilir?’ mealinde bir soruyu yanıtlamaya çalışan düşsel bir raporu okuyan Angela Merkel’in resmi varmış.
[Devamı]
Almanya yumuşuyor mu?
Fatih Özatay, Dr.
18 Ağustos 2012
Merkel, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Draghi'nin ECB toplantısından sonra yaptığı açıklamaları desteklediğini belirtti. Almanya Başbakanı Merkel, perşembe günü Kanada’da Almanya’nın tavrının sınırlı da olsa ‘yumuşama’ olasılığı olduğunu düşündürten açıklamalar yaptı. Kanada Başbakanı ile yaptığı görüşmeden sonra kendisine sorulan sorulardan birine verdiği yanıtta, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Draghi’nin son ECB toplantısından sonra yaptığı açıklamaları desteklediğini belirtti. Hatırlarsanız Draghi, sorunlu ülkelerin geçici istikrar fonuna (EFSF) ve 12 Eylül’de Almanya Anayasa Mahkemesi pürüz çıkarmaz da EFSF’nin yerini alarak faaliyete geçebilirse kalıcı Avrupa İstikrar Mekanizması’na (ESM) başvurmaları ve onların koşullarına uymayı taahhüt etmeleri halinde ECB’nin
[Devamı]
Üçüncü pencere var mı?
Fatih Özatay, Dr.
16 Ağustos 2012
Ürettiğimiz malı ve hizmetleri daha ucuza mal etmemiz için verimlilik artışı, teknoloji ve nitelikli işgücü kullanımı gerekli. Cari açıktaki düşüşe iki farklı pencereden bakılabileceğini söylemiştim salı günü. Büyüme penceresinden bakıldığında, cari açıktaki düşüşle büyüme oranımızdaki düşüş arasında yakın bir ilişki olduğu için cari açıktaki düşüşü ‘iyileşme’ olarak nitelemek mümkün değildi. Finansman penceresinden bakıldığında ise uluslararası finansal piyasalarda yeni bir fırtına çıkması olasılığı dikkate alındığında, cari açıktaki düşüş, yani dışarıdan borçlanarak finanse etmemiz gereken döviz açığımızdaki azalış ‘iyileşme’ olarak nitelendirilebilirdi. İşsizlik hâlâ yüksek Dün Mayıs 2012 dönemine ilişkin işsizlik oranları açıklandı. İşsizlik oranımız 2009’da çıktığı zirve d
[Devamı]
