Enflasyona bir de bu açıdan bakın
Fatih Özatay, Dr.
05 Ocak 2013
Katılığı kırmak güç olduğundan, zaten katılık da kırılamadığından, hedefin üzerinde kalınıyor; hedefe olan güven azalıyor. 2002’den bu yana en düşük yıl sonu enflasyonu gerçekleşti: Yüzde 6,2. Oysa daha birkaç ay önce, enflasyon konusunda başta Merkez Bankası olmak üzere hemen herkes karamsardı. Mesela, Merkez Bankası, 24 Ekim’de yayımlanan son enflasyon raporunda, yılın sonunda enflasyonun yüzde 6,9–7,9 arasında kalacağını öngörüyordu.
[Devamı]
Karmaşık gibi ama değil
Fatih Özatay, Dr.
03 Ocak 2013
2012'nin üçüncü çeyreğinde yüzde 1,6 oranında büyümüştük. Öyle görünüyor ki dördüncü çeyrek bundan daha kötü olmayacak. ABD ‘mali uçurum’a düşülmesini önleyecek kararı aldı. Tam olmasa da büyük ölçüde rahatladı dünya. Tam değil; çünkü iki ay sonraya ertelenen bazı konular yeni tartışmalar başlatabilecek. Neyse, yurda döneyim. Aralık ayı kapasite kullanım oranı (KKO) bir yıl öncesinin aynı dönemine göre daha düşük bir düzeyde gerçekleşti. KKO’ya ilişkin bir de mevsim etkisinden arındırılmış veriler yayımlanıyor; onlara bakmıyorum. Zira bu verilere ‘inanmak’ yanlış yorumlara sevk edebilir insanı. Biraz ‘teknik’ kaçacak; yazının sonunda anlatayım neden bakmadığımı.
[Devamı]
Son haftanın çelişkili verileri ve mali uçurum
Fatih Özatay, Dr.
02 Ocak 2013
Yeni yıla girerken ABD Senatosu 'mali uçurum'a düşülmesini kısmen engelleyen bir kararı büyük bir çoğunlukla aldı. Senato'dan geçen metnin Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi'nde salı günü oylanması bekleniyordu. Siz bu yazıyı okuduğunuzda muhtemelen sonuç belli olacak. Senato'dan geçen metin hakkında ilk yorumlar "hiç yoktan iyidir" şeklinde: Korkulanı önlüyor ama öte yandan özellikle ilk çeyrekte büyümeyi düşürmesi bekleniyor. Ayrıca Temsilciler Meclisi kararı onaylasa bile iki ay sonrasına ertelenen bazı anlaşmazlık noktaları var: Borç tavanı ve harcama kesintileri şubatta tekrar gündeme gelecek.
[Devamı]
İlk günden olumlu olmak lazım
Fatih Özatay, Dr.
01 Ocak 2013
Akla birçok soru geliyor ama dedim ya yılın ilk yazısı olumlu şeyler söyleyeceğim. Güzel bir yıl dilerim. 2012’nin son yazısında 2012’ye iki çok farklı pencereden bakmaya çalışmıştım. Çift karakterli bir yazı yazmak mümkündü. Zira 2012’de ekonomimizde olan biten birbirine zıt değerlendirmelere izin veriyordu. Bu yazı yeni yılın ilk günü gün ışığına çıkacak. İlk gün sadece olumlu bir şeyler söylemeye çalışayım. ‘Enflasyon düştü, kapasite kullanım oranı arttı’ gibi ‘anlık’ olumluluklar olmasın; daha uzun vadeli, daha yapısal olumluluklar bulmaya çalışayım.
[Devamı]
2012'ye de damgasını vurdu
Fatih Özatay, Dr.
29 Aralık 2012
Makroekonomik istikrarı sağlamış olmamız dış kaynakları çekmek için yetmiyor. Küresel piyasalarda risk iştahının bol olması gerekiyor. Yılın son yazısında 2012’ye ilişkin iki zıt değerlendirme yapmak mümkün. Olumlusu ile başlayayım: Büyüdük. Üstelik en önemli ihracat pazarımız Avrupa daralıyorken gerçekleşti bu. İşsizlik oranımız kriz öncesinde yüzde 10 dolaylarında katılık gösteriyordu. 2012’de yüzde 9,3 civarına düştü. İki önemli kırılganlığımız vardı; bunlarla mücadelede başarılı olduk. Birincisi, yüksek düzeydeki cari işlemler açığımızı önemli miktarda azalttık. İkincisi, tüm 2010 ile 2011’in ilk üç çeyreğinde finansal istikrarı tehdit edebilecek boyutlara çıkan kredi artış oranını düşürdük.
[Devamı]
2013'e doğru (5)
Fatih Özatay, Dr.
27 Aralık 2012
Yüzde 20 gibi bir kredi artış oranına 'izin' verilmeyeceğini düşünüyor insan. Ama yaklaşan seçimler nedeniyle emin olmak da zor. Temel senaryoyu oluştururken 2013’e ilişkin önemli varsayımlar yaptım. Bunların içinde en ‘cesuru’ ABD’nin mali uçuruma düşmeyeceği varsayımıydı. Son yazımda ise mali uçuruma düşülmesi halinde halimizin nice olacağını kısaca değerlendirdim. ‘Cesur’ olmasa da çok önemli bir kabulüm daha var: Ekonomi yönetiminin 2013 boyunca kredi artış oranını yüzde 15 düzeyinde sınırlayacağını varsaydım.
[Devamı]
2013'e girerken (4)
Fatih Özatay, Dr.
26 Aralık 2012
'2013'e girerken' dizisinin bu son yazısında 2013'e ilişkin tahminlerimi vereceğim. Bu tahminler daha önce verdiğim temel senaryomdaki dışsal koşullara ilişkin kabullerimin gerçekleşmesi halinde geçerli.
Lirada reel bir değer kaybı beklemiyorum. Dünyadaki yavaş büyümeye paralel olarak, ihracat pazarlarımızda büyümenin sınırlı olacağını belirtmiştim. Bu koşullar altında, ihracat performansımızdaki iyileşme de sınırlı olacaktır. Dolayısıyla, ihracatın büyümeye katkısında 2012'ye göre küçük bir artış beklemek makul görünüyor.
Kredi arzının, tüketime 2012'de verdiği destekten daha fazla destek vereceğini düşünmüyorum. Temel nedeni, özellikle tüketici kredilerindeki artış oranının sınırlı olmasının ekonomi yönetimince isteniliyor olması. Öte yandan Merkez Bankası kısa vadel
[Devamı]
2013'e doğru (4)
Fatih Özatay, Dr.
25 Aralık 2012
İyimser senaryoda yüzde 4 civarında kalması muhtemel büyümenin işsizlik oranımızı şu andaki düzeylerde katılaştırması beklenir. 2013’te ekonomik gelişmelerin bir süredir tartıştığım temel senaryo dışında da gerçekleşme olasılığı var elbette. Bugün sıra bu farklı senaryolarda. Kötümser senaryonun daha önce gerçekleşme olasılığı var; ilk onu ele alıyorum.
[Devamı]
2013'e doğru (3)
Fatih Özatay, Dr.
22 Aralık 2012
Dışsal koşullar belirttiğim doğrultuda gerçekleşirse 2013'ün 2012'ye kıyasla daha iyi bir yıl olmasını bekliyorum. Sıra temel senaryoda, temel makro büyüklüklerimizin 2013’te nasıl şekillenebileceğini tartışmaya geldi. Önceden sonucu söyleyeyim: Dışsal koşullar son yazımda belirttiğim doğrultuda gerçekleşirse 2013’ün 2012’ye kıyasla daha iyi bir yıl olmasını bekliyorum. Kısacası, Orta Vadeli Program’ın yüzde 4 büyüme tahminini gerçekçi buluyorum. Ama dikkat: Temel senaryodaki kabullerimin gerçekleşmesi halinde gerçekçi. Sırayla büyüme oranımızı etkileyecek faktörleri ele alıyorum:
[Devamı]
2013'e doğru (2)
Fatih Özatay, Dr.
20 Aralık 2012
2013'te ekonomimizi etkileyecek koşulların önemli bir kısmını biz kontrol edemediğimiz için farklı senaryolar gerekiyor. 2013’e ilişkin tahminleri, ekonomimizi etkileyecek koşullardan bağımsız oluşturmak mümkün değil. Bu koşulların önemli bir kısmını ise biz kontrol etmiyoruz. Bu nedenle farklı senaryolar oluşturmak gerekiyor. ‘Temel senaryom’ şöyle:
[Devamı]
