Para politikasında yeni arayışlar (son)
Fatih Özatay, Dr.
02 Şubat 2012
"Finansal istikrar politika aracı ile fiyat istikrarı politika aracı arasındaki uyumu sağlamak için çeşitli seçenekler var." Sıra nihayet dizinin son yazısına geldi. Salı günü şöyle bitirmiştim: “Politika faizi, piyasada belirlenen faizleri etkilediği sürece güçlü. Ama piyasada belirlenen faizleri etkilemenin yolu, öncelikle kısa vadeli piyasa faizinin politika faizine yakın bir yerde oluşmasından geçiyor. Oysa kısa vadeli piyasa faizinin, politika faizinden sürekli olarak farklı yön ve miktarlarda sapmasına izin veriliyor. Kısacası, makro-sakıngan politika araç işe yarasın diye diğer politika aracı olan haftalık faizin gücü azaltılıyor. İki araç arasındaki uyum nasıl sağlanacak?” Bu sorunun yanıtı açısından, bu sefer ‘kısmen’ de olsa bir laboratuvar deneyi sonucumuz var. Hazir
[Devamı]
Ocak ayı 'olumlu' geçti. Sonrası?
Fatih Özatay, Dr.
01 Şubat 2012
2011'in son dört ayına göre 2012'nin ilk ayı oldukça olumlu geçti. Küresel finansal piyasalar biraz olsun rahatladı. Türkiye'ye de yansıdı bu olumlu durum. Türk Lirası değer kazandı ve piyasa faizi bir miktar düştü. Hoş, küresel krizde en kötünün geride kaldığının düşünüldüğü dönemden (muhtemelen 2009 sonuna doğru) bu yana risk algılamasında benzer dalgalanmalar çok yaşandı ama yine de işlerin daha kötüye gitmemiş olmasına sevinmek gerekiyor. Son bir ay içinde olan bitene bakınca şu gelişmeler ön plana çıkıyor.
[Devamı]
Para politikasında yeni arayışlar (5)
Fatih Özatay, Dr.
31 Ocak 2012
"Makro-sakıngan politika araç işe yarasın diye, diğer politika aracı olan haftalık faizin gücü azaltılıyor." Cumartesi günü, TCMB’nin, yeni para politikası uygulaması çerçevesinde, zorunlu karşılık oranlarını bir makro-sakıngan politika aracı olarak kullandığını belirttim. Amaç, hızlı kredi genişlemesinden kaynaklanan finansal istikrarsızlık riskini azaltmaktı. O politika bir açmazla karşılaştı: Bankalar kredi arzını aynı hızla arttırmaya devam etmek istiyorlarsa, TCMB’nin zorunlu karşılık oranını arttırarak el koyduğu fonlarını (mevduatlarını), TCMB’den haftalık vadede borçlanarak telafi edebilirlerdi. Zira el koyulan mevduatın vadesi çok kısaydı. TCMB ise diğer politika aracı olan haftalık faiz oranının, piyasada belirlenen faiz hadlerini etkileyebilmesi için, bankaların talep e
[Devamı]
Para politikasında yeni arayışlar (4)
Fatih Özatay, Dr.
28 Ocak 2012
"İlk makro-sakıngan araç olan karşılıklardaki artışın işe yaraması için yapılanlar faizin işleyişini bozmasaydı dert etmeyebilirdik." ara politikasında yeni arayışlar’ dizisi kesintisiz sürüyor. Küresel krizden önce çoğu ülkede yaygın biçimde uygulanan para politikasına ‘klasik politika’ dedim. Sonra da ‘yeni politika’ ismini verdiğim ve henüz üzerinde bir uzlaşı olmasa da hem kuramda hem de uygulamada sıkça dillendirilen bir para politikası çerçevesi çizdim. Yeni politikada merkez bankalarının en az iki politika aracının düzeyini nasıl belirlemeleri gerektiği bulunuyor: Politika faizi ve makro-sakıngan (makro finansal istikrarı sağlayıcı) politika aracı. Yeni para politikası uygulanırken çok önemli bir noktaya dikkat etmek gerekiyor. Politika faizi ile makro-sakıngan politika aracı birlik
[Devamı]
Para politikasında yeni arayışlar (3)
Fatih Özatay, Dr.
26 Ocak 2012
"Politika faizi ile makro-sakıngan politika aracı birlikte kullanıldıklarında birbirlerinin etkilerini azaltmamalı." ıra dizinin üçüncü yazısında. Geçen yazıda ‘klasik politika’ olarak adlandırdığım küresel krizden önceki para politikasını özetledim önce. Sonra da ‘yeni politika’ ismini verdiğim ve henüz üzerinde bir uzlaşı olmasa da hem kuramda hem de uygulamada sıkça dillendirilen bir para politikası çerçevesi çizdim. Yeni politikada merkez bankalarının en az iki politika aracının düzeyini nasıl belirlemeleri gerektiği bulunuyor: Politika faizi ve makro-sakıngan (makro finansal istikrarı sağlayıcı) politika aracı.
[Devamı]
2012'de cari açık
Fatih Özatay, Dr.
25 Ocak 2012
2011'de Türkiye ekonomisine ilişkin yapılan tartışmalarda başköşede yer alan konulardan biri de cari işlemler açığıydı. Hem cari açıktaki yükselme hem de finansmanının özellikle yılın ilk aylarında ağırlıklı olarak kısa vadeli olması bir risk unsuru olarak algılandı. Bu nedenle de cari işlemler açığına karşı yapılabilecekler gündemi meşgul etti.
[Devamı]
Para politikasında yeni arayışlar (2)
Fatih Özatay, Dr.
24 Ocak 2012
"Reel faiz arttıkça hem tüketim hem de yatırım harcamalarnın, talebin ve üretimin düşmesini beklemek gerçekçi olacak." Diziye ara vermeden devam ediyorum. Sıra, fiyat istikrarına odaklı bir para politikasının hem finansal istikrar hem de fiyat istikrarı odaklı hale nasıl getirilebileceğinde. Eski, fiyat istikrarına odaklı para politikasını ‘klasik politika’ olarak adlandırayım. Bu (klasik) enflasyon hedeflemesi de olabilir, ABD Merkez Bankası’nın uyguladığı politika da. Klasik politikada merkez bankasının enflasyon açığı ve çıktı açığından oluşan bir amacı var. ‘Enflasyon açığı’, enflasyon ile enflasyon hedefi arasındaki farka, ‘çıktı açığı’ ise üretim düzeyi ile potansiyel üretim düzeyi arasındaki farka eşit. Enflasyonu hedefe, üretimi de potansiyel düzeyine yaklaştırmak istiyor
[Devamı]
Para politikasında yeni arayışlar (1)
Fatih Özatay, Dr.
21 Ocak 2012
Fiyat istikrarına odaklı para politikasını, finansal istikrarı da gözetecek biçimde yeniden nasıl düzenleriz? Para politikasına ilişkin son yazılarımda, lafı döndürüp dolaştırıp hep yeni bir kurumsal düzenleme gereksinimine getirdim. Mesela son yazım şöyle bitiyordu: “Enflasyon hedeflemesi rejimine tekrar geri dönmekte yarar var. Finansal istikrarı da gözetecek şekilde bu rejimi güçlendirmek mümkün üstelik. Bunun için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun bazı yetkilerinin Merkez Bankası’na (TCMB) geçmesi üzerinde düşünmek gerekiyor.” Eski yazılarımda yer yer var bu sonuca nasıl vardığım. Bunları kesintisiz bir şekilde ve derli toplu olarak anlatmak istiyorum. Üst üste birkaç yazı ‘para politikasında yeni arayışlar’ üzerinde duracağım. Öncelik fiyat istikrarı Benim için tartışmanın
[Devamı]
TCMB'ye FED'den gelen tavsiye
Fatih Özatay, Dr.
19 Ocak 2012
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun bazı yetkilerinin Merkez Bankası'na geçmesi üzerinde düşünmek gerekiyor. 6 Ocak günü Bloomberg’in internet sitesinde çıkan habere göre, ABD’nin St. Louis Merkez Bankası Başkanı, ABD Merkez Bankası’nın (FED) enflasyon hedeflemesi uygulamasına geçmeyi düşündüğünü açıklamış. Açıklama hakkında bazı iktisatçıların görüşleri de yer alıyor aynı haberde. Özellikle kamuoyuna açıkça duyurulan bir enflasyon hedefinin, FED’in saydamlığı arttırma politikasının en önemli adımlarından biri olacağı düşüncesi var.
[Devamı]
Bir kurumsal düzenleme ihtiyacı
Fatih Özatay, Dr.
18 Ocak 2012
Merkez Bankası'nın (TCMB) yeni para politikasını 2011 boyunca çeşitli defalar bu köşeye taşıdım. 2012'nin ilk iki yazısını da aynı konuya ayırdım. Bunun nedeni açık: Geride bıraktığımız yıl boyunca ekonomi politikası açısından yurtiçinde ön plana sadece para politikası çıktı. Üstelik bu olgu tüm dünyada para politikası uygulaması konusunda yeni arayışların arttığı bir döneme denk geldi. Dolayısıyla, hem uygulama açısından hem de akademik açıdan oldukça ilginçti Türkiye'deki uygulama.
[Devamı]
